Álıhan Bókeıhan 1866 jyly qazirgi Qaraǵandy oblysy, Aqtoǵaı aýdanynda (burynǵy Semeı oblysyndaǵy Qarqaraly ýeziniń Toqyraýyn bolysy) dúnıege kelgen.
Ákesi Nurmuhamet Álıhandy 9 jasynda moldaǵa oqýǵa berip, keıin mektepte bilim alady. Budan soń Qarqaralydaǵy úsh jyldyq ýchılıege túsip, úzdik bitirip shyǵady. Osylaısha 16 jasynda Ombynyń tehnıkalyq ýchılıesine túsip, 20 jasynda Dala general gýbernator keńsesiniń usynys haty men qazaq qaýymdastyǵynyń shákirtaqysyna ıe bolǵan ol Sankt-Peterbýrgtegi Orman sharýashylyǵy ınstıtýtyna túsken. Sabaqpen qatar, saıası, ádebı, ekonomıkalyq úıirmelerge atsalysyp, stýdenttik sherýlerge qatysqan.
Álıhan Bókeıhan – dańqty qoǵam jáne memleket qaıratkeri. Onyń bastamasymen «Qazaq» gazeti ashyldy, «Alash» partııasy, keıin Alash Úkimeti quryldy. Avtonomııa retinde kúsh-qýatyn bekite túsken el zııalylary Alash áskerin jasaqtady.
Álıhan Bókeıhan - mıllıondaǵan qazaqty «Alash» ıdeıasynyń tóńiregine toptastyra bilgen tulǵa. Alaıda bolshevıkterdiń ezgisindegi ózge ulttarmen birge qazaqtar da HH ǵasyrdyń basynda óz táýelsizdigin ala alǵan joq. Qyzyl terrormen bılik basyna kelgen bolshevıkter qazaqqa taǵy da 70 jyl bodandyqtyń qamytyn kıgizdi.
1937 jyldyń 27 qyrkúıeginde Qazaqstan Keńestik Respýblıkalar Odaǵy Joǵarǵy Sotynyń Áskerı Kollegııasy «vozglavlıal kontrrevolıýıonnýıý borbý protıv Sovetskoı vlastı, ýstonovıl svıazı s rýkovodıtelıamı terrorıstıcheskogo entra v Kazahstane ı v Moskve» degen jalǵan aıyppen qazaqtyń ult-azattyq qozǵalysynyń negizin qalaǵan asa kórnekti qoǵam jáne memleket qaıratkeri, ǵulama ǵalym Álıhan Nurmuhameduly 71 jasynda elinen tys jerde – Máskeýde ólim jazasyna kesilsin degen úkim shyǵardy.
"Adyrna" ulttyq portaly
