Qairat Rysqūlbekovty türmede monşaǧa aparǧan kuäger sūmdyq şyndyqtyŋ betın aşty

Qairat Rysqūlbekovtı qaitys bolarynan bır kün būryn tergeu izoliatorynda monşaǧa aparǧan semeilık Maqsūt Ospanov eşkımge aitpaǧan derekterdı bölıstı, dep habarlaidy “Adyrna” ūlttyq portaly “Aiqyn” basylymyna sılteme jasap.  Maqsūt Ospanov 1979-1991 jyldary Semeidegı oqşaulau tergeu izoliatorynyŋ starşina jasaǧynda konvoi, baqylauşy, kapterşik qyzmetterın atqarǧan. Aituynşa, Qairat Rysqūlbekovty monşaǧa qalai aparǧany älı künge köz aldynda.

«Älı künge deiın esımde. Saǧat 3 kezınde monşaǧa özım ertıp apardym, kiımın, bärın auystyryp berdım. Saǧat 4-5 şamasynda ka­meraǧa kırgızdım. Taŋerteŋ kelsem, türmede aiǧai-şu. Qairat qaitys bolypty. Ne bolǧanyn özım tüsınbei qaldym», – deidı ol.

Maqsūt Ospanov Qairattyŋ erekşe baqylaudaǧa kamerada otyrǧanyn aitady.

«Bırkısılık kamerada otyrdy. 22 kamera – erekşe baqylaudaǧy kamera.«Smertnikter kamerasy» dep alalatyn, onda atu jazasyna kesılgender otyrady», – deidı Maqsūt.

Būrynǧy türme qyzmetkerı būǧan deiın barlyq kıtap­tarda, baspa betterınde «Qairat Rysqūlbekov Semei türmesındegı 21 kamerada ajal qūşty» degen sözben kelıspeidı.

«Semei türmesınde 10 jyldan astam eŋbek etken adammyn. Men jūrt sekıldı estıgenımdı emes, kör­genımdı aityp otyrmyn. Qairatty özım kameradan alyp şyǧyp, monşaǧa aparyp jürdım. Menıŋşe, Qai­rat öz ajalynan ölgen joq. Bıreuler öltırdı. Al ony 21 ka­me­raǧa auystyrsa kündız auystyruy kerek edı. 22 ka­merany ekınıŋ bırı aşa almaidy. Jedel qyzmet bas­tyǧy men türme bastyǧy ǧana aşa alady. Qairatty özı otyrǧan 22 ka­merada öltırıp, 21 kameraǧa apa­ryp tastauy da mümkın», – deidı ol.

Sondai-aq, Maqsūt Ospanov Qairat Rysqūlbekovtyŋ kündelıgı jaily estelık aityp berdı.

«Türmedegı ärbır kısınıŋ zat­taryn, kiımın qoiatyn arnaiy oryn bolady. Qairattyŋ qalyŋ däpterı sonda tūratyn. Ūmytpasam, tüsı qoŋyr boluy kerek. Işı tola jazu. Bır künı «Kündelıgıŋdı oquǧa bola ma?» dep Qairattyŋ özınen rūqsat sūradym.«Oqyŋyz. Bıraq eşkımge bermeŋız», – dedı. Bıreuge bersem, öz basyma bäle bolady ǧoi. Söitıp, Qairattyŋ kündelıgın oqy­ǧan jaiym bar. Oqydym de­gennen görı şolyp şyqtym dege­nım dūrys şyǧar. Äke-şeşesıne arnaǧan öleŋderı, mahabbat taqy­rybyndaǧy öleŋderı boldy», – deidı ol.

Qairat qaitys bolarynyŋ aldynda kündelıktı kamerasyna alyp ketke­n. Maqsūt Ospanov oǧan kündelıgın özı qiylyp sūraǧan soŋ jasyryn türde bergen eken.

«Qiylyp sūraǧan soŋ amalsyz berdım. Bır jaǧy qoryq­tym. Bılıp qoisa, menı jūmystan şyǧaruy da mümkın edı.«Qoly­ŋyzdan aldym, qolyŋyzǧa beremın. Taŋerteŋ alasyz», – dedı. Taŋerteŋ anadai jaǧdai boldy. Kündelık sol küiı tabylǧan joq. Keiın ta­byldy dep estıdım. Özım bıraq kör­gen joqpyn. Osylai bolaryn bılsem, däpterdı köşırıp alar edım. Ol kezde fotoǧa tüsırıp alatyn ūialy telefon da joq qazırgıdei», – deidı estelık aitqan būrynǧy türme qyzmetkerı.

Qairat qaitys bolǧanda ony jalǧyz özı monşaǧa aparǧany üşın Maqsūttan da küdıktenıp, sūraqtyŋ astyna alǧan kezder de bolypty.

«Sen eşteŋe körgen joqsyŋ, monşaǧa apardyŋ da alyp keldıŋ. Auzyŋdy jap ta tynyş jür», – dedı bastyqtar. 10 jyldai eşkımge aitpai jürdım. Qazır aqyryndap aityp jürgen jaiym bar», – deidı Maqsūt Ospanov.