Donald Tramp äkımşılıgı AQŞ-tyŋ BŪŪ-nyŋ bılım, ǧylym jäne mädeniet mäselelerı jönındegı arnaiy mekemesı — IýNESKO-dan şyǧuyn bastady. Būl turaly 22 şılde, seisenbı künı Aq üidıŋ resmi saitynda jazylǧan, dep habarlaidy “Adyrna”.
«IýNESKO-da odan ärı qalu AQŞ-tyŋ ūlttyq müddelerıne sai kelmeidı. IýNESKO halyqaralyq damudyŋ ǧalamdyq ideologiialyq kün tärtıbıne şamadan tys män beredı. Būl bızdıŋ «Amerika bärınen joǧary» degen syrtqy saiasat ūranymyzǧa qaişy keledı», — delıngen baspasöz habarlamasynda.
IýNESKO bas direktory Odri Azule AQŞ-tyŋ būl şeşımıne qatysty jauabyn jariialap, ökınış bıldırdı. Onyŋ aituynşa, ūiym mūndai jaǧdaiǧa daiyndalyp kelgen, alaida Aq üidıŋ şeşımı AQŞ-tyŋ özındegı mädeni baǧdarlamalarǧa soqqy bolmaq. Azule AQŞ IýNESKO biudjetınıŋ 8%-yn qūraitynyn atap öttı.
Aq üidıŋ baspasöz habarlamasynda IýNESKO-nyŋ Palestinany tolyqqandy müşe retınde qabyldau şeşımı «asa problemalyq» dep atalyp, būl AQŞ-tyŋ saiasatyna qaişy ekenı aitylǧan. Aq üidıŋ pıkırınşe, būl şeşım IýNESKO ışınde İzrailge qarsy ritorikanyŋ taraluyna sebep bolǧan.
Aq üi baspasöz hatşysynyŋ orynbasary Anna Kelli New York Post gazetıne bergen sūhbatynda Tramptyŋ şeşımı IýNESKO-nyŋ «arandatuşy, qoǧam arasyna jık salatyn mädeni jäne äleumettık bastamalardy qoldauyna» bailanysty ekenın aitty. Onyŋ aituynşa, būl bastamalar «amerikalyqtar dauys bergen aqylǧa qonymdy saiasatqa» müldem säikes kelmeidı.
IýNESKO öz mälımdemesınde būl aiyptaulardy terıske şyǧaryp, olar ūiymnyŋ «Holokost turaly aǧartu jäne antisemitizmge qarsy küres salasyndaǧy naqty äreketterıne qaişy» ekenın mälımdedı.
“AQŞ-tyŋ IýNESKO-dan şyǧu turaly şeşımı 2026 jyldyŋ 31 jeltoqsanynda küşıne enedı. Sol uaqytqa deiın el ūiymnyŋ tolyqqandy müşesı bolyp qala beredı”, delıngen Aq üidıŋ mälımdemesınde.
Aita keteiık, Donald Tramp prezidenttık bırınşı merzımınde, 2017 jyldyŋ qazan aiynda da AQŞ-tyŋ IýNESKO-dan şyǧuyn bastaǧan bolatyn. Ol kezde de būl şeşım IýNESKO-nyŋ «İzrailge qarsy» saiasatyna bailanysty dep tüsındırılgen. Keiın Djo Baiden prezident bolyp sailanǧan soŋ, 2021 jyly būl şeşımdı kerı qaitarǧan.
