Moŋǧoliiadan bastalǧan balalyq arman bügınde halyqaralyq arenada el namysyn abyroimen qorǧap jürgen sportşynyŋ ömır jolyna ainaldy. Dziudo men djiu-djitsudy qatar meŋgerıp, AQŞ-taǧy jarystarda jülde alǧan, bılım men sportty üilestıre bılgen jas chempion – Amanbek Tilekberd.
Qazırgı taŋda ol AQŞ-ta MBA baǧdarlamasy boiynşa magistraturada bılımın jalǧastyryp, sporttaǧy täjıribesın basqaru men köşbasşylyq qabıletpen ūştastyruda.
«Adyrna» ūlttyq portaly Amanbekpen jeŋısterınıŋ syry jäne bolaşaqtaǧy josparlary turaly sūhbattastyq.
- Amanbek, bügınde el namysyn qorǧap, sportta jaqsy jetıstıkterge jetıp jürsız. Sızdı bırı tanysa, bırı bıle bermeidı. Aldymen, özıŋız jaiynda aityp ötseŋız?
- Men Moŋǧoliiada düniege keldım. 2016 jyldan bastap küres sportynda baǧymdy synap kelemın. 2018 jyly «Monǧoliianyŋ sport şeberı» ataǧyna ie bolyp, 2019 jyly Ūlan-Batyr qalasynda ötken belbeu küresınen chempion atanyp, sol jyly tarihi otanyma, Qazaqstanǧa qonys audardym.
Qazaqstanda L.N. Gumilev atyndaǧy Euraziia ūlttyq universitetınde bılım alyp, joǧary oqu ornyn tämamdadym. Qazırgı taŋda AQŞ-ta magistraturada MBA (ıskerlık basqaru) mamandyǧy boiynşa bılımımdı jalǧastyryp jürmın.
Negızgı sport türım – dziudo, sonymen qatar djiu-djitsumen de ainalysamyn.
«KÜRES – MENIŊ TILIM, ÖMIR SALTYM»
- Sızdı dziudo sportyna alyp kelgen basty sebep ne boldy? Bärı qalai bastalǧanyn aityp berseŋız.
- Bala künımnen ışkı ruhym jeŋıske, tabandylyqqa jeteleitın. Aulada aǧalarmen küresıp, oinaitynmyn. Sol bır qarapaiym oiyn ülken armanǧa ainaldy. Alǧaş ret kılemge şyqqan sätte erekşe tolqynys boldy, jüregım dürsıldep, közım tek alǧa qarady. Sol sät menıŋ ömır jolymdy anyqtady. Küres – menıŋ tılım, ömır saltym boldy.
- 2018 jyly Moŋǧoliiada “Sport şeberı” atandyŋyz. Al Qazaqstanǧa köşkennen keiın sporttaǧy baǧytyŋyz qalai özgerdı?
- İä, Moŋǧoliiada menıŋ sport jolym ūlttyq küresten bastalyp, sol arqyly “Sport şeberı” ataǧyn aldym. Al Qazaqstanǧa köşkennen keiın jaŋa beleske qadam basyp, dziudo baǧytyna auystym. Būl oŋai şeşım bolǧan joq- jaŋa erejeler, jaŋa ädıster, jaŋa közqaras qajet boldy. Bıraq däl osy özgerıs menıŋ sporttaǧy kökjiegımdı keŋeitıp, özımdı jaŋa qyrymnan tanytty.
- Qatelespesem, sız djiu-djitsudan Qazaqstannyŋ üş dürkın chempionysyz. Osy dziudo men djiu-djitsuda qatar öner körsetu qiyn emes pe? Būl ekı sport türın qalai üilestıresız?
- Ärine, keide qiyndyqtar bolady. Bıraq men üşın būl ekı sport bır-bırın tolyqtyrady. Dziudo – tärtıp pen däldık mektebı, al djiu-djitsu – erkındık pen tözımdılıktıŋ sabaǧy. Ekeuın üilestıru arqyly men öz denem men oiymnyŋ tepe-teŋdıgın tabamyn. Būl menıŋ sporttaǧy filosofiiam desem de bolady.
«BILIM – BOLAŞAQQA SALYNǦAN EŊ MYQTY İNVESTİSİIа»
- Sız sportpen qatar bılımge de basa män berıp kelesız. MBA baǧdarlamasynda sportşy retındegı oqudyŋ qiyndyǧy bar ma?
- Oqu men sportty qatar alyp jüruge tyrysamyn. 2025 jyly AQŞ-tyŋ Maiami qalasynda ötken halyqaralyq jarysta dziudodan qola, al djiu-djitsudan kümıs medal ielenıp, elımızdıŋ atyn taǧy bır märte älemdık arenada tanyttym.
Men üşın sport – tek nätije emes, erık-jıger men tärtıptıŋ mektebı. Al bılım – bolaşaqqa salynǧan eŋ myqty investisiia dep sanaimyn.
Sport pen oqu – ekeuı ekı älem siiaqty körıngenımen, men üşın ekeuı de bır maqsatqa jeteleidı. Ol – özıŋdı jeŋu. MBA baǧdarlamasy menı strategiialyq oilauǧa, köşbasşylyqqa jäne şeşım qabyldauǧa üirettı. Būl bılım bolaşaqta sport salasyn basqaruda, jaŋa jobalardy damytuda ülken kömek bolady dep senemın.
- Aityp ötkenıŋızdei, 2025 jyly AQŞ-ta ötken jarysta ekı türlı sporttan jülde aldyŋyz. Osy jeŋıster turaly aita ketseŋız.
- Būl jeŋıster menıŋ ömırımnıŋ erekşe belesı. Är medal artynda sansyz saǧat jattyǧu, şarşau, jaraqat jäne qaita tūru bar. AQŞ-taǧy jarysta jeŋıske jetu-tek menıŋ emes, menı qoldaǧan barşa jandardyŋ ortaq jeŋısı. Sol sät menıŋ öz küşıme, öz jolyma degen senımdı nyǧaitty.
- Halyqaralyq arenada el namysyn qorǧau sızge qandai jauapkerşılık jükteidı?
- El atynan arenaǧa şyǧu-ülken märtebe ärı zor jauapkerşılık. Sen artyŋda milliondaǧan adamnyŋ ümıtı tūrǧanyn sezınesıŋ. Sondyqtan är jarys men üşın jai bäseke emes,öz tamyryŋa, öz halqyŋa degen qūrmettıŋ körınısı.
- Bolaşaqqa qandai josparlaryŋyz bar? Qazaqstan sportyna qandai üles qosqyŋyz keledı?
- Bolaşaqta öz täjıribemdı jas sportşylarmen bölısıp, sport arqyly tärbieleu – menıŋ basty armanym. Jastardy ruhani da, fizikalyq tūrǧyda myqty tūlǧa etıp qalyptastyruǧa atsalysqym keledı. Sebebı sport – tek medal emes, ol mınez, ol ömır filosofiiasy.
- Sūhbattasqanyŋyzǧa rahmet!
