Keşe resmi türde "Jastar Jylynyŋ" aşyluy boldy. Jastar jyly jastarǧa ne beredı? Qandai mäselenı şeşe alamyz? Osy sūraqtardy belgılı saiasattanuşy Rasul Jūmalyǧa qoiǧan edık.
-Jastar jylynan ne kütesız?
-Jastar jyly nauqanşyldyqqa boi aldyrmai, naqty ıster jyly bolsa. Jastarǧa qatysty jobalardyŋ ıske asuymen erekşelense. Sebebı, osyǧan deiıngı jyldar bızde ärtürlı ataldy. Qarttar jyly boldy. Üş jyl qatarynan "Auyl jyly" dep ataldy. Sol nauqanşyldyqtan bas kötermei formaldy bır ıs-äreketter oryn aldy. Mysaly, sol üş jylda auyl damyp, örkendeudıŋ ornyna odan ärı qirap, odan ärı tas-talqany şyqty. Osy 2019 jyl aldyŋǧy aty bar da zaty joq jyldardyŋ qatelıgın qaitalamasa deimız.
-Qaitalamau üşın ne ısteu kerek?
-Negızgı ümıt Jastar jyly saltanatty forumdar aiasynda şektelıp, jaǧympazdyqty nasihattamasa eken deimız. Būl mäselenı şeşu joly - jastardyŋ özımen tıkelei bailanysqa şyǧu. Jastardyŋ qolyna mümkındıkterdı beru. Lauazymdar, ūiymdastyruşylyq mümkındıkter, qarjylyq qoldau. Būlardyŋ barlyǧy şendılerdıŋ qolynda qala berse aldyŋǧy täjıribe körsetkendei qūr nauqan bolyp qala beredı degen qorqynyş bar. Qoǧamdyq ūiymdar, Azamattyq qoǧam ökılderı men jastardyŋ bırlestıkterınıŋ qolyna mümkındık berıp köreiık. Sebebı, osyǧan deiıngı jūmystardy bilık özı jürgızgende aiaǧy nemen tynǧany belgılı.
Jastardyŋ arasyndaǧy basty mäsele dep nenı atar edıŋız?
-Jastardyŋ arasynda qiyndyqtar öte köp. Jastardyŋ ruhaniiaty, jūmyspen qamtyluy, joǧary bılımınıŋ qol jetımdılıgı, joǧary oqu oryndarynyŋ jemqorlyqtan ada bolyp, sapaly bılım beruı, diplomhanaǧa ainalmai, kışıgırım qalalar men auyl jastarynyŋ arasyndaǧy mäseleler, jastardyŋ şetelge ketuı, äsırese, bılımdı jastardyŋ, qolynan ıs keletınderınıŋ Qazaqstannan tysqary ketuı, kerıtartpa dıni aǧymdarǧa şyrmalǧandar, jyldar boiy qordalanǧan būl mäselelerdı şeşu üşın bır jyl emes, 5-10 jyldyq keşendı baǧdarlama qabyldanyp, Azamattyq qoǧam özı mūryndyq boluy tiıs. Bızdegı eŋ basty mäsele jemqorlyq. Jastar mektep pen joǧary oqu oryndarynda "ūiada ne körseŋ ūşqanda sony ılesıŋ" deidı ǧoi, olar da aldyŋǧy buynnan körgenın qaitalaidy. Sonda kınälı kım? Jastar ma älde, ülken buyn ba?
-Keşe Jastar Jylynyŋ aşyluynda Elbasynyŋ qasynda "Jas Otan" men bilıktıŋ qanatyndaǧy jastar ǧana boldy. Qoǧamnyŋ ünı jetpedı. Jastardyŋ arasynan 1-2 bolmasa bärı orysşa söiledı degen narazylyq ta äleumettık jelıde jeldei estı..
-Öte oryndy syni pıkırler men mälımdemeler. Aityp ötkenımızdei nauqanşyldyqqa ainaldyramyz. Halyqtyŋ jaiyn oilaityn baǧdarlamalar qabyldanady. Aqyr aiaǧynda ol öşıp tynady, nemese ol aqşa joq bolyp şyǧady. Jastarǧa ainalǧan tūrǧyn üi keşenderı men jatahqanalar salyndy delık. Is jüzınde bilıkke jaqyndardyŋ qolyna köşedı, jataqhanalar jekeşelenedı. Būny halyqtyŋ bärı körıp otyr. Bolaşaqta barlyq qozǧalys pen ūiymdardyŋ ökılderın şaqyru kerek. Eŋ ülken jauapkerşılık pen mındet memlekettıŋ moinynda. Sebebı, barlyq resurs bilıktıŋ qolynda.
-Bızdegı "jūldyzdar" men tanymal sportşylar bolsyn, el tanityn jastardan qoǧamǧa bailanysty saual qoisaŋyz "menıŋ saiasatta şaruam joq" deidı. Bıraq, osyndai kezdesuler men maraprattaulardyŋ ortasynda solar jüredı. Nege?
-Būl ekıjüzdılık. Jalpy, bızde bärı ekıjüzdılıkke qūralady. Bilıktıŋ basy qasyndaǧylar men qarapaiym halyqtyŋ ömır süru ortasy ekı bölek planetada. Köşege şyqsaŋyz daǧdarys, baǧalardyŋ şaryqtauy, jūmyssyzdyq, ūrlyq-qarlyq, qylmystyŋ örşuı. Teledidardan mülde basqa Qazaqstan. Keşegıdei forumdarda maqtap-madaqtau. Jaǧympazdyq.
Bız jastarǧa ie boluymyz kerek. Jūmyssyz, aşynǧan jastardyŋ saldary qandai bolatynyn keşegı "Arab köktemı" men bügıngı Venesuela körsettı.
Äŋgımeŋızge rahmet!
"Adyrna" ūlttyq portaly