Türkıstanda tūrǧyn üi dauy. Jer memleketke kerek pe? Älde, bizneske me?

2926
Adyrna.kz Telegram
https://adyrna.kz/content/uploads/2019/01/t--rkistan.jpg
"Adyrna" portalynyŋ redaksiiasyna Türkıstan qalasynyŋ tūrǧyndary habarlasty. Eŋıregende etegı jasqa tolǧan tūrǧyndardyŋ aituynşa olardy jergılıktı bilık küştep, mäjbürlep köşırmek. Jergılıktı bilık memlekettıŋ ūsynǧan aqşasynan bas tartqandardy küştep köşıruge köşken. Olardyŋ bergen aqşasyna qazır Türkıstannan üi ala almaimyz deidı. Özın Gülziia dep tanystyrǧan tūrǧyn "menıŋ üiımdı 13 million teŋgege baǧalap otyr. Menıŋ üiım Qoja Ahmet kesenesınıŋ tura aldynda.  Ol aqşaǧa men üi ala almaimyn ǧoi. Türkıstan oblys ortalyǧy bolǧaly üilerdıŋ baǧalary ekı esege köterılıp kettı. Üi alaiyn dep ızdep edım, 24-25 million sūrap otyr. Menıŋ körşım 8 million teŋgege üiın Ükımetke satty. Qalanyŋ şetınen 13 millionǧa üi satyp aldy. Üilerın satyp jatqandardyŋ köbı memlekettık qyzmetkerler. Olardy jūmys orny arqyly qorqytyp, köşırude. Halyqpen sanaspaityn ne degen memleket būl"- dep telefonnan jylap jıberdı. Ol kısınıŋ aituynşa, satylǧan üilerdı ükımet emes, äkım-qaralar men biznesmender satyp aluda deidı. "Estıp jatyrmyz. Ol üilerdı satyp alyp jatqan aqşasy bar şeneunıkter men biznesmender eken. Özderınıŋ bolaşaq biznesı üşın" deidı aşynǧan ana. Möldır esımdı şahar tūrǧyny bilıkten köŋılı qalǧanyn, kömektı jurnalister men qoǧamnan ǧana kütıp otyrǧanyn aitty. Onyŋ aituynşa, sol künı anasy jūmysta bolǧan üide ekı ınısı ǧana bolypty.  "Bız eşqandai qūjatqa qol qoiǧan joqpyz. Kerek deseŋız esep-şotymyzǧa aqşa da tüspegen. Al, olar kelgen de üidı būzyp tastaǧan. Aldymen saraidyŋ ışındegı zattardy dalaǧa şyǧaryp, sosyn saraidy qūlatqan. Üide ūiyqtap jatqan ekı ınım dalaǧa atyp şyqsa, saraidy qūlatyp tastap, Üidıŋ şatyrlaryn būzuǧa kırısıptı. Men bölek tūramyn. Tūrmystamyn. Kışkentai balam baryna qaramastan ūşyp jettım. Anam da kelgen eken. Sol jerde pristup alyp, qūlady. Jedel-järdem anamnyŋ ekınşı ret pristup alǧanyn däleldeitın anyqtama berdı. Söitıp, auru anam ekı bauyrymmen dalada qaldy. Qazır men üiıme alyp keldım. Anam söilei almai otyr. Ülken ınımdı sol jerde jürgen iatqamınerler qorqytypty. Körşılerım körıp qalyp, araşalap alypty. Bız prokuraturaǧa aryzdandyq. Bıraq, bızdıŋ aryzymyzdy kım tyŋdasyn. Kömektesıŋızderşı ötınış" dep jylap otyrǧan jas anaǧa ne aitarymyzdy bılmedık. Möldırdıŋ anasyna jedel-järdemnıŋ bergen anyqtamasy.                                                                                                                                                                                 Äkımdık ne deidı?    Al, bız osy ıs boiynşa sūrau saldyrǧan Türkıstan oblysynyŋ baspasöz qyzmetı bızge mynandai aqparat ūsyndy. Türkıstan qalasyn körkeitu jäne kesene maŋynan «Ruhani-mädeni ortalyq» aimaǧyn keŋeituge qajettı jerdı daiyndau maqsatynda memleket mūqtajdyǧy üşın 168 (14 käsıpkerlık, 154 tūrǧyn üi) nysan memleketke qaitarylady. Osy 168 nysannyŋ baǧalau jūmystary 2 025 545 172 teŋgenı qūraǧan. Atalǧan nysandardyŋ 95 menşık iesı kelısım berıp, olarǧa 1 139 756 000 teŋge tölenedı. 44 nysannyŋ menşık ielerı kelısım beruden bas tartuyna bailanysty sotqa talap-aryz joldanuda. Qalǧan 29 nysannyŋ ielerımen kelıssöz jürıp jatyr. Baǧalau jūmystaryn memlekettık satyp alu zaŋyna säikes, «Ekspo Osenka» JŞS jürgızdı. Baǧalau somasyna kelıspegen tūrǧyndardyŋ narazylyq bıldıruıne bailanysty oblys äkımı azamattardy qabyldap, tiıstı tüsındıru jūmystaryn jürgızdı. Būǧan deiın qala basşysy osy jaitqa qatysty bırneşe ret tūrǧyndarmen kezdesken bolatyn. Qazırgı taŋda 29 adamnan qūrylǧan arnaiy ştab menşık ielerımen jūmys jasauda. Jūmys tobynyŋ nätijesınde üstımızdegı jyldyŋ 28 qaŋtaryna deiın 95 menşık iesınıŋ kelısımı tolyǧymen alynǧan. Būl kelısımı alynǧandardyŋ ışınen 41 menşık iesıne memleketten 471 mln. teŋge qarjy tölenıp, onyŋ ışınde bügıngı künge deiın 28-nysan būzyldy. Būzu jūmystaryna äkımdık tarapynan kömek toby qūrylyp, arnaiy tehnikalar men jūmysşy toby qūrylys materialdaryn tūrǧyndardyŋ qalaǧan meken-jailarǧa jetkızıp berude. Sonymen qatar, jer telımderı men jyljymaityn mülık ielerınıŋ arasynda tüsındırme jūmysyn jürgızu üşın jäne olardy tūrǧyn üi-jailarmen qamtamasyz etu joldaryn qarastyru üşın arnaiy 14 jūmysşy top qūrylǧan. Osy toptyŋ jūmys nätijesınde qaladaǧy 500-ge tarta satylatyn jeke üiler anyqtalyp, menşık ielerıne ūsynystar jasalyp otyr. Qala boiynşa satylatyn üilerdıŋ 90 paiyzy 10-20 mln. teŋge aralyǧynda. Türkıstan qalasynda jerdıŋ är sottyǧynyŋ kadastrlyq qūny 88 myŋ teŋge bolsa, tūrǧyndarǧa naryq baǧamy boiynşa 515 myŋ teŋge berılıp otyr. Sondai-aq, tūrǧyn üidıŋ qūrylys materialdarynyŋ türıne, sapasyna (kırpış, qyş, şlakoblok, şifer, ırgetasy t.b.) qarai ärbır şarşy metrıne bergen 55 pen 90 myŋ teŋge aralyǧyndaǧy baǧasyna kelıspei otyrǧan 44 menşık iesı bar. Olarǧa qala äkımdıgı jäne prokuraturasynyŋ mamandarymen kezdesu ötkızıp, memlekettıŋ ūsynǧan qarjysyna kelıspegen jaǧdaida jeke baǧalauşy jaldai alatyndyǧy jäne şeşımın sotqa ūsynuǧa qūqyly ekenındıgı tüsındırıldı. Tıptı keibır tūrǧyndar tarapynan üi qūjattarynda oryn alǧan qatelıkterdı qaita räsımdeuge äkımdık tarapynan zaŋ talaptaryna säikes keŋester berılıp, qoldau körsetılude. Türkıstan oblysy äkımınıŋ baspasöz qyzmetı P.S. Türkıstandyq tūrǧyndar qalamyz oblys ortalyǧy boldy degende quanyp edık. Däl osylai baspanasyz, dalada zarlap qalamyz dep oilamadyq deidı. Şetten köşıp kelgen qandas aǧamyz "Bız Ükımetke, Nazarbaevqa senıp keldık qoi. Dalada qaldyq. Halqym-au aidyŋ-künnıŋ amanynda Otanymyzǧa kelıp qaŋǧyp qaldyq qoi. Endı qaida baramyz" dep, azamat basymen eŋkıldep otyr. Bız Türkıstan oblysy äkımdıgınen osy oqiǧaǧa qatysty aqparattyŋ anyq-qanyǧyn kütemız. "Adyrna" ūlttyq portaly osy mäseklenı nazarda ūstaityn bolady.  

Oŋǧar Qabden

"Adyrna" ūlttyq portaly 

Pıkırler