Ötken aptada Jazuşylar odaǧynda 2023 jyldyŋ Halyqaralyq «Alaş» ädebi syilyǧyn tabystau räsımı öttı. Jiyn soŋynda «Alaş» syilyǧynyŋ biylǧy iegerlerınıŋ bırı, aqyn Rahat Qosbarmaq söz alyp, Astanaǧa jūmyssyzdyq mäselesın şeşudı talap etıp barǧan jaŋaözendıkterge küş körsetken bilıktı synady.
«Bügın aitpai ketuge, attap ötuge bolmaityn bır jaǧdaidy aitqym kelıp tūr. Elde bolyp jatqan jaǧdaidy 2-3 künnen berı estıp otyrsyzdar. Maŋǧystauda, Jaŋaözende, Aqtauda bolyp jatqan jūmysşylardyŋ ereuılınen bärıŋız habardarsyzdar dep oilaimyn. Qarapaiym halyq Astanaǧa baryp haqyn sūrady. Nan sūraǧan joq, ädıldık sūrap bardy. Bilık tapa-tal tüste tasyrlatyp ūryp, taiaqqa jyǧyp, qol-aiaǧyn qaiyryp, qoraǧa qamady. Bilıktıŋ būl ūrda-jyq äreketın men noiys-dökerlık dep qataŋ aiyptaimyn jäne osy aiyptauǧa qazaq qalamgerlerınıŋ qosyluyn qalaimyn», - dedı aqyn.Sondai-aq ol «Qandy qaŋtar» oqiǧasyn eske alyp, jazuşylardyŋ sen timeseŋ men time äreketın qataŋ aiyptady.
«Bızdıŋ atymyzǧa osy kezge deiın auyr syndar aitylyp jatady. Keşegı «Qandy qaŋtar» kezınde de auzyn buǧan ögızdei bolyp, «sen timeseŋ men time» dep, japalaqşa jarbiyp, basyn taǧy būqpantailap būǧyp qaldy degen syndy jiı estimız. Ol syndar orynsyz emes dep esepteimın. Halyqtyŋ pıkırı qaşanda qandai qalamgerden de biık. Qai-qaisysyŋyz da halyqtyŋ bır bölşegısızder. Sondyqtan sızderdı qazaq qalamgerlerın atymyzǧa, arymyzǧa syn keltırmei, qaşanda halyq jaǧynda boluǧa, ädıldıktı jaqtauǧa, halyqqa araşa tüsuge şaqyramyn. Qara halyqtyŋ qarapaiym mäselesın şeşe almaityn bolsa, qaptaǧan ministrler men deputattardyŋ qazaqqa tükke de qajetı joq», - dep söiledı Rahat Qosbarmaq.Jinalǧandar arasynda Rahat Qosbarmaqty qoldamaityndar da tabyldy. Aqyn söilep tūrǧanda zaldan «qosylmaimyz», «mynauyŋ baryp tūrǧan arandatu ǧoi», - dep aiqailaǧandar boldy.
Jelıdegı jūrt ne deidı?
Müsırkep Älımjanov degen jelı qoldanuşysy «Öte dūrys, aqyn-jazuşy būqaranyŋ jaǧynda boluy kerek. Qaraşanyŋ sözın söilep, jyrtysyn jyrtuy kerek» dep pıkır bıldırıptı. Al aqyn Yrysbek Däbei özınıŋ jelıdegı paraqşasynda jazuşy Rahat Qosbarmaqty qoldap pıkır qaldyrǧan. «Qalamgerler eldık mäselelerde eşqaşan ünsız qalmaǧan. Keşegı Jaŋaözendegı mäselede de bei-jai qalmaimyz», - dep jazdy ol. Jurnalist Ämırbolat Qūsaiynūly «Jazuşylar Odaǧy bıraz jandy müşelıkke qabyldap, ataq-daŋqpen kömkerıp tastapty» dep mysqyldady.«Būl kezektı şuly qūrlytaidyŋ aldyndaǧy «auyzbastyryq», dauys jinauǧa jasalǧan qadam ba, älde şyn talanttardy tanu, müşelıkke tartu ma?.. El, jer, tıl, özgede ūlttyq müddege qatysty özektı problemalar tuyndap jatqanda odaqtyŋ atynan ötkır-ötkır pıkır aitylsa deisıŋ. Qaidam, «qariiada» äu deitın hal qalmaǧan siiaqty», - dep jazdy Ämırbolat.
«Ymyramen şeşetın mäselenı yryŋ-jyryŋ qyluǧa bolmaidy»
Jazuşylar odaǧynyŋ Ädebietşıler üiınıŋ direktory, aqyn Baqyt Bedelhannyŋ sözınşe, Rahat Qosbarmaqtyŋ aitqany odaqtyŋ atynan aitylǧan söz.«Men Rahattyŋ qolyn aldym. Sahnada tūryp yqylasymdy bıldırdım. «Alaş» syilyǧyn alyp otyryp, naǧyz Alaş azamatyna laiyq äŋgıme aitty. Būl bükıl aqyn-jazuşylardyŋ, odaqtyŋ atynan aitylǧan ortaq söz dep esepteimın. Qaşanǧy būǧyp jatamyz?! Jaŋaözendıkterdıŋ talaby öte oryndy. Ymyramen şeşetın mäselenı yryŋ-jyryŋǧa ainaldyruǧa bolmaidy. Kezınde 1905 jylǧy revoliusiianyŋ özı zavodtan bastalǧan. Qarapaiym jūmysşylardan. Keşegı «Qaŋtar» oqiǧasynda da halyqty osy äleumettık mäsele köşege alyp şyqty. Sondyqtan qarapaiym jūmysşylarmen, qara jūmys ıstep, qaiystai bolyp jürgen halyqpen oinauǧa bolmaidy», - deidı Baqyt Bedelhan.Al jaqynda ǧana Jazuşylar odaǧyndaǧy qyzmetınen ketken Aqberen Elgezek qalai bolǧanda da halyq jaǧyndamyn deidı.
«Bilık eŋ aldymen halyqtyŋ mūŋ-mūqtajyn tyŋdap, taldap mäselenı halyqtyŋ paidasyna şeşıp beruı kerek. Halyqty küştep türmege tyǧatyn, avtozakqa tiep, qoi siiaqty bır jerge alyp baryp toǧytu qazırgı kezeŋnıŋ düniesı emes. Bilık qalai bolǧanda da halyqpen dialogqa baruy tiıs. Halyqtyŋ müddesıne sai aitylǧan sözdı denı dūrys adam qoldauy kerek», - dedı Aqberen Elgezek.Eske sala keteiık, 10 säuırde Maŋǧystau oblysynan jüzdegen adam mūnai kompaniiasynan tūraqty jūmys talap etıp, Astanaǧa barǧan. Olar energetika ministrlıgı keŋsesı aldynda tünep, 11 säuır künı de narazylyqtaryn jalǧastyrdy. Alaida jaŋaözendıkterge ministrlık tarapynan eşkım şyqpady. Sol künı keşkısın polisiia men arnaiy jasaq ereuılşılerdı küştep ūstap äkettı. Bırer saǧattan soŋ ereuıl köşbasşylary ministrlık ökılderımen kezdesıp, talaptaryn aitty. Olar köşege şyqqan halyqty üilerıne qaituǧa şaqyrdy. Mäsele Maŋǧystauda «QazMūnaiGaz» ökılderımen şeşıletının jetkızdı. Ertesıne jaŋaözendıkter poiyzben üilerıne qaitaryldy.
Oralbai Mergenbaiūly
"Adyrna" ūlttyq portaly
Ūqsas jaŋalyqtar
