Bügın Parlament Mäjılısınıŋ töraǧasy Erlan Qoşanov tamyrlas Türkiia elınıŋ astanasynda ötken «Ädılettı älem üşın parlamenttık diplomatiia: energetika, köşı-qon, azyq-tülık» taqyrybyndaǧy Türkı memleketterı Parlamenttık Assambleiasynyŋ HII plenarlyq otyrysyna qatysty.
Aldymen ūiymǧa müşe elder Qazaqstan, Äzerbaijan, Qyrǧyzstan jäne Türkiia Parlamentı jetekşılerı TürkPAnyŋ Keŋesı otyrysynda bas qosty.
Mäjılıs spikerı Türkiia tarapyna qonaqjailyq tanytyp, bügıngı ıs-şarany joǧary deŋgeide ūiymdastyrǧany üşın rizaşylyq bıldırdı.
Biyl Türkı memleketterı Parlamenttık Assambleiasyna 15 jyl tolyp otyr. Osy uaqyt ışınde bıraz şarua atqaryldy. Assambleia äleuetı mol bırlestık ekenın däleldep keledı.
Keŋes otyrysynda Assambleianyŋ jūmysyn odan ärı jandandyru üşın bırqatar ūiymdastyruşylyq mäseleler talqylandy. Jiynda ūiymda töraǧalyq etu märtebesı Qyrǧyz Parlamentınıŋ töraǧasynan Türkiia Parlamentı basşysyna saltanatty türde tapsyryldy.
Sonan keiın TürkPA-ǧa müşe elder Parlamentterınıŋ jetekşılerı bırlestıktıŋ HII plenarlyq otyrysyna jinaldy. Oǧan qonaq retınde kelgen Türıkmenstan Parlamentı basşysy men baqylauşy märtebesıne ie Majarstan Parlamentınıŋ ökılı qatysty. Al Özbekstan Olii Majlisı Senatynyŋ jetekşısı jiynǧa onlain rejimınde qatysty.
Taraptar türkı düniesınıŋ keleşegıne qatysty maŋyzdy mäselelerdı ortaǧa saldy. Mäjılıs Töraǧasy özara senım men dostyqqa negızdelgen yntymaqtastyqtyŋ arqasynda türkı halyqtarynyŋ bırlıgı nyǧaiyp, düniejüzılık qoǧamdastyqta bedelı artyp kele jatqanyn atap öttı.
«Bızdıŋ memleket basşylarymyz türkı älemınıŋ damuy jolynda şeksız üles qosyp keledı. Osydan bır jarym ai būryn Ankarada Türkı memleketterı ūiymynyŋ kezekten tys sammitı öttı. Onda köşbasşylar bızdıŋ bauyrlas elderımız arasyndaǧy özara ıs-qimyldy odan ärı nyǧaituǧa baǧyttalǧan maŋyzdy şeşımder qabyldady. Osyǧan orai bız de öz tarapymyzdan parlamentaralyq ıs-qimyl arqyly köşbasşylarymyzdyŋ qarqynyna ılese bıluımız kerek», – dedı Erlan Qoşanov.Otyrys barysynda kün tärtıbındegı energetika, köşı-qon jäne azyq-tülık taqyryby jan-jaqty talqylandy. Būl türkı memleketterı üşın özektı mäselege ainalyp otyr. Öz kezegınde, Mäjılıs spikerı Erlan Qoşanov türkı keŋıstıgınde energetikalyq jäne azyq-tülık qauıpsızdıgın küşeituge basa nazar audardy. Köşı-qon salasynda da yntymaqtastyqty arttyru qajet ekenın aitty. Būl mäselenı jan-jaqty talqylau üşın halyqaralyq ǧylymi-täjıribelık konferensiia ūiymdastyrudy ūsyndy. Erlan Qoşanov Qazaqstan Türkı älemınıŋ qara şaŋyraǧy retınde türkı integrasiiasynyŋ odan ärı damuyn qoldaitynyn mälımdedı.
«Biyl qazan aiynda Türkı memleketterı ūiymynyŋ 10-şy mereitoilyq Sammitı türkı älemınıŋ altyn besıgı – kielı Türkıstan şaharynda ūiymdastyrylyp, töraǧalyq Qazaqstanǧa ötedı. Osy tūrǧyda barlyq türkı bırlestıkterımen bırıgıp, «Türkı älemınıŋ keleşegı – 2040» baǧdarlamasyn ıske asyru boiynşa ıs-şaralar josparyn qabyldauymyz qajet. Jäne Parlamenttık Assambleia retınde onyŋ oryndaluyn qadaǧalauǧa tiıspız», – dedı Mäjılıs spikerı.Spiker osy bastamalardyŋ barlyǧyn parlamenttık diplomatiia arqyly ıske asyruǧa, türkı halyqtarynyŋ bırlıgı men dostyǧyn odan ärı nyǧaituǧa şaqyrdy. Otyrys soŋynda taraptar Ankara deklarasiiasyn qabyldady. TürkPA-nyŋ kelesı HIII jiyny 2024 jyly Äzerbaijanda ötedı. Anyqtama üşın: «Türkı älemınıŋ keleşegı – 2040» – türkı tıldes halyqtar arasyndaǧy qarym-qatynasty küşeituge yqpal etetın bıregei baǧdarlama. Qūjatta türkı tıldes qoǧamdastyqtyŋ ūzaq merzımdı maqsattary körsetılgen. Ol sauda, tranzit, energetika, jasyl ekonomika, turizm, investisiia, şaǧyn jäne orta biznes siiaqty baǧyttardaǧy yntymaqtastyqty nyǧaitudy közdeidı.
