Qazaqstanda quǧyn-sürgın qūrbandaryn eske alu künınde şeru ötkızu ūsynyldy

2926
Adyrna.kz Telegram
https://adyrna.kz/content/uploads/2023/05/izobrazhenie_2023-05-29_094914059.png
Osyndai ündeumen Prezident Toqaevqa, Qazaqstan halqy Assambleiasyna jäne Qazaqstan Respublikasynyŋ barşa azamattaryna «31 mamyr komitetı» qozǧalysynyŋ belsendılerı ündeu joldady, dep habarlaidy "Adyrna" ūlttyq portaly. Saiasi quǧyn-sürgın qūrbandaryn eske aluǧa arnalǧan obelisk basynda jyl saiyn miting ötkızetın 31 mamyr komitetı qozǧalysy öz ündeuınde bükıl el boiynşa aza tūtu şeruı – quǧyn-sürgın qūrbandaryn eske alu jäne aşarşylyq şeruın ötkızudı ūsynady. Belsendıler ündeu mätının Ulysmedia.kz redaksiiasyna joldaǧan.
«Bız üşın düniejüzılık tarihta būryn-soŋdy bolmaǧan qasırettı qaita bastan keşıru, halqymyzdyŋ bügıngı Täuelsızdıgımız üşın qandai auyr baǧa bergenın tüsınu öte maŋyzdy! Bügıngı täuelsızdıgımızdıŋ jolynda qūrban bolǧan Alaşorda qairatkerlerıne alǧys aitatyn kez keldı! Bız öz jaramyzdy ūjymdyq beisananyŋ qaraŋǧy tünegınen qoǧamdyq sananyŋ nūryna şyǧarmaiynşa, osy jalpyǧa bırdei qasırettı paş etıp, halyq retınde tazartatyn katarsistı bastan ötkermeiınşe, ädettegıdei jaŋara almaimyz! Onsyz bärımızdıŋ laiyqty jäne baqytty bolaşaqqa moraldyq qūqyǧymyz joq!». – delıngen ündeude.
Avtorlar elımızdıŋ tarihynan jan türşıgerlık faktılerdı keltıredı. ...1920 - 1930 jyldary stalindık ozbyrlyq qazaq halqyn qoldan aşarşylyqqa ūşyratty, jalpy qazaqtardyŋ 70 paiyzdaiynan aiyryldyq. Būl sūmdyq statistikany mäselenıŋ sarapşysy Älihan Bökeihanov däleldep berdı. (...) 30-jyldardyŋ ortasy men aiaǧynda 25 myŋ qazaq ziialysy atyldy, ūlttyŋ bükıl oilau boiauy derlık joiyldy! Beinelep aitsaq, qazaq halqynan äuelı denesınıŋ 2/3 bölıgı, sodan keiın basy kesılgen! Belsendıler de barşa qazaqstandyqtarǧa ündeu joldady
«Sızderdı, Qazaqstan Respublikasyndaǧy barlyq halyqtardy 31 mamyr künı qazaqtardyŋ qasynda tūryp, yntymaq tanytyp, qaza bolǧan qazaqtardy qūrmetteuge, rizaşylyq pen qūrmet körsetuge, qaza bolǧan tuystaryŋyzdy qūrmetteuge şaqyramyz. «Kemedegınıŋ jany bır» degen maqal bar. Būl künı milliondaǧan jüregımızdı, ruhani serpılısımızdı bır qasiettı äreketke bırıktıreiık! Qaitys bolǧan alaşordalyqtar men barşa ata-babalarymyzdyŋ ruhtaryna öz deŋgeiınde qūrmet körseteiık», - delıngen ündeude.
31 mamyr komitetı, sondai-aq «Nevada-Semei» halyqaralyq antiiadrolyq qozǧalysyn özderıne qosyluǧa şaqyryp, Qazaqstandaǧy synaq alaŋdarynda 1,5 million adam iadrolyq synaqtardyŋ qūrbany bolǧanyn atap öttı. Sonymen qatar, qozǧalys belsendılerı Reseiden Kenesary hannyŋ bas süiegın jerleu üşın otanyna qaitarudy talap etude. Eske salaiyq, saiasi quǧyn-sürgın qūrbandaryn eske alu künı Qazaqstanda 1997 jyldan berı atalyp keledı.
Pıkırler