“Qara bazardaǧy” su saudasy. Ketken Süleimenova Joldaudy kütken be?

Būrynǧy ekologiia ministrı Zülfiia Süleimenova Su resurstary jäne irrigasiia ministrı bolyp sailanǧan Nūrjan Nūrjıgıtovty qūttyqtai otyryp, elımızdegı su mäselesıne qatysty bırqatar şetın jaittardy söz ettı. "Qara bazardaǧy" zaŋsyz saudaǧa tüsken tırşılık közınıŋ köpşılık bıle bermeitın parqy men narqy jaily jazyp, kürmeuı köp keleŋsızdıkterdı su jaŋa su ministrlıgıne amanattaǧandai bolady. Būl jaidy "Adyrna" ūlttyq portaly habarlaidy.   Süleimenova Qazaqstannyŋ oŋtüstık öŋırlerındegı sudyŋ köleŋkelı naryǧy vegetasiialyq kezeŋde şamamen 5 mlrd teŋgege baǧalanatynyn aitty.

Boljamdy esepter boiynşa, Qazaqstannyŋ oŋtüstık öŋırlerınde egıs suaru kezındegı sudyŋ «köleŋkelı naryǧy» 5 mlrd teŋge dep baǧalanady. Bız osyndai aktılerdı gidrotehnikalyq kartalardy jaŋartudy jäne qaita jazudy joiu arqyly, sondai-aq zaŋnamadaǧy jaŋa tüzetulerdı būzǧany üşın qoldanylatyn jauapkerşılıktı qataŋdatu arqyly şaralar qabyldap bastaǧan edık.Ministrlık basşylyǧy osy baǧyttaǧy jūmystardy jalǧastyratynyna senımdımın, - dep jazdy ol Instagram-paraqşasynda.

Süleimenova basqaruynda bolǧan ministrlıktıŋ jūmysyn qorytyndylau aiasynda, ol mausym aiynda prezidentke būl mäselenı joiu qajettıgı turaly aitqanyn atap öttı. Onyŋ ışınde: su ūrlau, naqty paidalanylǧan suarmaly jerler turaly senımdı derekterdıŋ bolmauy, sorǧylardy arnalar men su obektılerıne zaŋsyz qosu, qajettı infraqūrylym jasalmai, suarmaly jerlerdı zaŋsyz auystyru faktılerı anyqtalǧan. Eks-ministr tırşılık naryǧyndaǧy talan-tarajyǧa tüsken zaŋsyz "su saudasy" jaily  Toqaevty da kezınde qūlaǧdar etkenın jazdy. Süleimenova qyzu su saudasy jaidy prezidentke mausym aiyndaǧy qabyldau kezınde esep bergen.

"Su ünemdeu tehnologiialaryn qoldanysqa - öte maŋyzdy mäsele. Şynyn aitu kerek, qazır jaŋa tariftık saiasat qūrmasaq, tük te jasai almaimyz. Eskırgen, tozǧan infraqūrylymnyŋ mümkındıgı az, onyŋ aiasynda jūmys ısteu qiyn. şegınde jūmys ısteidı. Jaŋasyn qūru - naryqtyŋ mındetı. Şamadan tys su tūtynu - tariftıŋ joǧarylauyna teŋ. Bır sözben aitqanda, sudy ünemdeu kerek", - dedı Toqaev.

Toqaev osy jylǧy halyqqa Joldauynda su salasyndaǧy "qara bazardy" tolyǧymen joiu qajettıgın atap öttı. "Qara bazardaǧy" qyzǧan su saudasy jaily, qara sudyŋ oŋdy-coldy satyluyna jol aşyp berıp otyrǧan bassyzdyqtar men jüiesızdıkter jaily Toqaev ta jaqsy bıletın sekıldı. Su - şekteulı resurs. Barlyq şarualardyŋ taǧdyry su taǧdyrymen tyǧyz bailanysty. Memleket basşysy būl saladaǧy būzuşylyqtar üşın qataŋ jazalanatynyn aitty. Al eks-ministr, sonymen qatar, "Qazsuşar" kompaniiasynyŋ 2017-2018 jyldary alǧan syrtqy qaryzy köptegen qiyndyqtar tuǧyzǧanyn eske alady.

"Osyǧan bailanysty bız ol qaryzdy qaita qūrylymdap, kompaniiany qarjylyq tūrǧydan sauyqtyruǧa kırıstık. "Qazsuşar" RMK-ny "Nūra toptyq su qūbyry" RMK-men bırıktıru arqyly jäne "Su-Metralogiia" filialyn bölıp şyǧaru arqyly qaita qūrylymdaudyŋ jol kartasy äzırlendı. Öitkenı müddeler qaqtyǧysy bar edı. Kompaniianyŋ qarjylai tūraqtylyǧyn bırneşe ret mäsele etıp köterdım. Aqyrynda Joǧary auditorlyq palata tekseru jürgızdı. Anyqtalǧan zaŋ būzu fatkılerınıŋ bärı boiynşa ministrlıktıŋ jaŋa basşylyǧy bız qabyldap ülgermegen tiıstı şeşımderdı qabyldaidy dep senemın", - delıngen jazbada.

Osylaişa Zülfiia Süleimenova bırqatar atqarylǧan jūmystardy sanamalap atady. Su mäselesı boiynşa Qytai halyq respublikasy ministrımen, Özbekstan atqamınerlerımen jürgızılgen asa maŋyzdy kelıssıözderden derek keltırdı. Sondai-aq, eks-ministr Aral teŋızınde su aǧynynyŋ ūlǧaiuy turaly aitty: qaŋtardan tamyzǧa deiın Soltüstık Aralǧa 1,6 mlrd tekşe metrden astam su tüstı (ötken jyl ışınde – 800 mln tekşe metr), sondai-aq, Jambyl oblysynda egın şyǧynyn azaitu jäne t. b mäseleler turasynda aityldy. Būrynǧy ekologiia ministrı öz jazbasymen jüielı jūmystardyŋ jalǧasyn tabuyna tılektestık tanytyp, josparly ısterdı jaŋadan qūrylǧan basqarmaǧa "amanattaǧandai" äser qaldyrady. Esterıŋızge sala keteiık, būǧan deiın ekologiia jäne tabiǧi resurstar ministrlıgınen su resurstary jäne irrigasiia ministrlıgı bölıngen edı. Ekologiia ministrlıgın Erlan Nysanbaev, su resurstary ministrlıgın Nūrjan Nūrjıgıtov basqardy. Zülfiia Süleimenova 2023 jylǧy 4 qaŋtarda Qazaqstannyŋ ekologiia jäne tabiǧi resurstar ministrı bolyp taǧaiyndaldy. Osy jyldyŋ 1 qyrküiegınde memleket basşysynyŋ jarlyǧymen atalmyş qyzmetten bosatyldy.

"Adyrna" ūlttyq portaly