27 mamyrda Almatyda "Qytai zertteu instituty" ūiymynyŋ ofisınde bır top adam baspasöz maslihatyn ötkızıp, tuystary saiasi lagerden bosaǧanymen Qazaqstanǧa kele almai otyrǧanyn aitty.
Jiyndy ūiymdastyruşy Qydyrälı Orazūlynyŋ aituynşa, "Qytaidaǧy saiasi üirenu lagerıne qamalǧandardyŋ 90 paiyzǧa juyǧy bügınde bosap şyqqan. Bıraq olardyŋ keibırı Qazaqstanǧa kele almai otyr".
Jiynǧa kelgender Qazaqstan bilıgınen "Qytaidan qaita almai otyrǧan tuystaryn elge qaitaruǧa kömek sūrady".
Solardyŋ bırı Gulbanu Rahymqyzy küieuı Rahman Rahybaiūlynyŋ lagerden bırneşe ai būryn şyqqanymen, Qazaqstanǧa kele almai otyrǧanyn aitady.
– Küieuım Ile qazaq avtonomiialy oblysyna qarasty Toly audanynda. Negızgı mamandyǧy - mūǧalım. Qazır jergılıktı mektepte küzetşı bolyp jür eken. Aqpan aiynyŋ 20-sy künı ızdep bardym. Aldymnan kütıp alǧan polisiia küieuımmen betpe-bet bırneşe saǧat jolyqtyrdy. Tuystarymyzdyŋ üiıne jıbermedı. Sol jerdegı qonaq üide boldyq. Joldasym eşteŋe aita almady. Bar aitqany "Mende bärı dūrys. Sen qaita ber" dedı. Bıraq kelgelı qaityp söilese almadym, - deidı ol.
Qazaqstan syrtqy ıster ministrlıgınıŋ Azattyqqa 21 mamyrda joldaǧan resmi jauabynda 2018 jyly Qytaida tūratyn 14324 etnikalyq qazaq, 2019 jyly alǧaşqy tört aida 1929 etnikalyq qazaq Qazaqstan azamattyǧyn alǧan.
"Qazaqstan syrtqy ıster ministrlıgı konsuldyq qyzmet departamentınıŋ deregınşe, 2019 jyly 1 qaŋtar-15 mamyrǧa deiın Qytaidaǧy 6506 etnikalyq qazaq (Qytai azamattary) Qazaqstanda tūratyn tuystaryna kelu üşın viza aldy. Al ministrlıkke Qytaidan Qazaqstanǧa kelu üşın kömek sūraǧan 343 ötınış tüstı" dep jazylǧan Syrtqy ıster ministrlıgınıŋ jauabynda.
Ministrlıktıŋ mälımdeuınşe, Qytai köşı-qon zaŋnamasyn būzu faktılerı - etnikalyq qazaqtardyŋ Qazaqstanǧa şyǧuyna negızgı kedergı. Qytai köşı-qon rejimın būzbaǧan etnikalyq qazaqtarǧa Pekin tarapynan kedergı joq.
Şyŋjaŋ aimaǧyndaǧy lagerler jaily alǧaş ret 2017 jyldyŋ köktemınde aityla bastaǧan. BŪŪ Şyŋjaŋdaǧy "saiasi tärbieleu ortalyqtarynda" millionǧa juyq adam "erkınen tys" qamauda otyrǧanyn mälımdegen. Qytai ükımetı basynda būl ortalyqtardyŋ baryn joqqa şyǧaryp keldı. Keiın Pekin Şyŋjaŋdaǧy saiasatyn "ekstremizmge qarsy şara" dep atap, adamdar erkınen tys otyrǧan lagerlerdı "tıl üirenıp, käsıpke baulityn " ortalyqtar dep tüsındırgen.
"Azattyq" radiosy
