Batys Qazaqstan oblystyq sotynyŋ alqa töraǧalary oblys sottarynyŋ 2023 jylǧy sot törelıgın jüzege asyru qorytyndysy boiynşa BAQ ökılderıne arnap brifing ötkızdı.
Brifingte oblystyq sottyŋ alqa töraǧalary: azamattyq ıster boiynşa T.Orazova, qylmystyq ıster boiynşa A.Izbasarov jäne äkımşılık ıster boiynşa Erlan İdirov söz söiledı.
Tūrsyn Orazova 2022 jyldyŋ qorytyndysymen salystyrǧanda 2023 jyly qaralǧan azamattyq ısterdıŋ sany 21% artqanyn atap öttı. Azamattar men zaŋdy tūlǧalar būzylǧan qūqyqtaryn qorǧau üşın sotqa jiı jügıne bastady, atap aitqanda, mikroqarjy ūiymdarynyŋ nesielık kelısımder boiynşa bereşektı öndırıp aluyna bailanysty talap-aryzdar östı.
Spiker sottardyŋ azamattyq-qūqyqtyq qatynastar taraptaryn tatulastyru boiynşa tiımdı jūmysynyŋ nätijelerın atap öttı. 2023 jyldyŋ 12 aiynda ǧana 2522 azamattyq ıs tatulastyruǧa bailanysty toqtatyldy nemese aiaqtalǧan medibeldı ısterdıŋ jalpy sanynan 34%, būl 2022 jylmen salystyrǧanda 13%-ǧa artyq. Būl sot jüiesınıŋ imidjıne tıkelei äser etetın jūmystaǧy oŋ ürdıs jäne sottarǧa degen senımnıŋ artqanynyŋ dälelı.
Oblystyq sottarda oŋailatylǧan tärtıpte qaralatyn ıster sany artyp keledı. Sonymen, 2023 j taraptardy şaqyrmai, taraptar ūsynǧan qūjattar boiynşa 6291 ıs qaraldy, būl ötken jylǧy oŋailatylǧan ıs jürgızu tärtıbımen qaralǧan ısterdıŋ sanynan 17,5%-ǧa joǧary. Oŋailatylǧan ıs jürgızudı engızu sottarǧa ısterdıŋ qarapaiym sanattary boiynşa daulardy tez, qaǧazbastylyqsyz qarauǧa mümkındık berdı.
Bırınşı satydaǧy sottardyŋ şeşımderıne berılgen şaǧymdardy qarau nätijelerı boiynşa 113 sot aktısı tüzetıluge jatady, onyŋ ışınde sot alqasymen 54 qaulynyŋ küşı joiyldy, 59-y özgertıldı.
Şaǧymdanǧan şeşımder sanynyŋ paiyzdyq körsetkışınıŋ tömendeuıne sudialardyŋ şyǧarylǧan sot aktılerın dūrys jäne qoljetımdı tüsındıruı äser ettı.
Azat Izbasarov BAQ ökılderı nazaryn 2022 jylmen salystyrǧanda aiaqtalǧan qylmystyq ısterdıŋ 1355-ten 1274-ke deiın azaiǧanyna audardy. Tiısınşe, sottalǧandar sany 1297-den 1209-ǧa deiın azaidy. Alaida, būl oŋ dinamika ūrlyq, kölık qūralyn mas küiınde jürgızu, kölık qūralyn basqaru qūqyǧynan aiyrylǧan adamnyŋ basqaruy. kölık jäne zaŋsyz esırtkı ainalymy siiaqty qylmystardyŋ jekelegen sanattaryna qatysty emes.
Sonymen bırge, spiker qylmystardyŋ jekelegen sanattary ösımınıŋ oŋ tömendeu tendensiiasyna toqtaldy. Osylaişa, kölık qūraldaryn alkogoldık masaŋ küide basqarǧan jäne kölık qūraldaryn basqaru qūqyǧynan aiyrylatyn adamdarǧa qatysty ıster boiynşa sot täjıribesın jalpylau nätijelerı boiynşa oblys sudialaryna osy sanattaǧy qylmystardy jasaǧany üşın jazany qataŋdatu jäne äkımşılıktı habardar etu ūsynyldy. būl turaly jergılıktı halyq jappai. Nätijesınde osy sanattaǧy qylmystyq ısterdıŋ sany 2022 jylǧy 21% deiın azaiǧan.
Sybailas jemqorlyq qylmystaryn jasaǧany üşın 32 tūlǧa sottaldy, onyŋ ışınde 24 tūlǧaǧa jalpy somasy 146 million teŋgeden astam aiyppūl salyndy, qalǧan 8 adamǧa bas bostandyǧynan aiyru jazasy taǧaiyndaldy.
Spiker öz sözın sot törelıgın jüzege asyru sapasy turaly mälımettermen aiaqtady. Osylaişa, 2023 jyly sot alqasy 6 ükımnıŋ küşın joiyp, 33-ın özgerttı.
Öz kezegınde Erlan İdirov 2023 jyly tüsken äkımşılık şaǧymdar sany 2022 jylǧy deŋgeide qalyp otyrǧanyn atap öttı.
Talapkerler, būrynǧydai, köbınese sot oryndauşylarynyŋ, jer jäne tūrǧyn üi komissiialarynyŋ şeşımderıne, sondai-aq salyq aktılerıne şaǧymdanady.
Sot alqasynyŋ töraǧasy sottardyŋ köp jaǧdaida azamattar men biznestıŋ qūqyqtaryn qorǧaitynyn atap öttı, būl memlekettık organdarǧa qoiylǧan talap-aryzdardyŋ 60 paiyz deŋgeiınde qanaǧattandyryluymen rastalady.
Sot talqylauy sottaluşylardyŋ jäne olardyŋ ūstanymynyŋ zaŋdylyǧyn däleldeu mındetın köteretın joǧary tūrǧan organdar ökılderınıŋ mındettı türde qatysuymen ötkızıledı. Sottar şyǧarǧan barlyq şeşımderdıŋ üşten bırı proseske qatysuşylarmen, al sot aktılerınıŋ jartysy kassasiialyq tärtıpte şaǧymdanbaǧan, būl äkımşılık sottyŋ sot aktılerıne qatysuşylardyŋ joǧary senımın körsetedı.
Sot baqylauynyŋ nätijesınde 25 organnyŋ basşylary men ökılderıne jalpy somasy 2 million teŋgeden astam aqşalai aiyppūldar salyndy, anyqtalǧan zaŋ būzuşylyqtar boiynşa 63 jeke ūiǧarym şyǧaryldy, olar turaly joǧary tūrǧan organdar men prokuraturaǧa tūraqty türde habarlanyp otyrady.
Spikerler sot törelıgın ıske asyru sapasyn jaqsartu, sottardyŋ aşyqtyǧyn qamtamasyz etu, sudialardyŋ käsıbi deŋgeiın arttyru jäne jalpy sot jüiesın jetıldıru boiynşa odan ärı jūmys ısteu üşın bırqatar negızgı mındetterdı atap öttı.
Brifing barysynda sot jüiesınıŋ ökılderı jurnalisterdı qyzyqtyrǧan sūraqtarǧa jauap berdı.
