Ysqaq Ūlan Nūrgeldıūly 1993 jyly 12 mausymda Almaty oblysy, Kegen audany, Qarabūlaq auylynda düniege kelgen. Aqynnyŋ öleŋderı "Ūlan", "Jas Alaş" gazetterınde, "Jalyn" jurnalynda, "Jastyq - jalyn jyr", "Tau men özen jyrlary" jinaqtarynda jaryq körgen. Endeşe nazarlaryŋyzǧa qalamgerdıŋ bırşama tuyndylaryn ūsynamyz.
Tüs
Ökınıştı-aq, öŋımde emes tüsımde,
Ötken künder köŋılımdı tüsırgen.
Apam kelıp sipap kettı şaşymnan,
Atam ekken alma baqtyŋ ışınde.
Uaqytyŋdy ötkızesıŋ tekke dep,
Qarailamai kete bardy ökpelep.
Qalbaŋ-qūlbaŋ men jügırem soŋynan,
Jalynamyn ketpeşı apa, ketpe dep.
Būl künderı ar aldynda aiyp köp,
Qarsy aldy ma,
keŋ qūşaǧyn jaiyp Kök.
Etegıŋe ülgermedım jarmasyp,
Aq jaulyǧyŋ ūşty közden ǧaiyp bop.
Al men qaldym, elesıŋdı qūşaqtap,
Balaǧymnan qoiǧandai-aq tūsap baq.
Sız ketkende japalaqtap qar jaudy,
Peiılıŋız dep ūǧyndym tüsı appaq.
Ökınıştı-aq, öŋımde emes tüsımde,
Ötken künder köŋılımdı tüsırgen.
Apam kelıp sipap tūrdy şaşymnan,
Atam ekken alma baqtyŋ ışınde.
***
Bır ǧūmyrdy bastamai aiaqtadym,
Bır ısımdı tastadym, bastadym da.
Bos ötkızgen uaqyttyŋ aiap bärın,
Endı otyrmyn oi müjıp jas şaǧymda.
Bır sūludy süimedım kezdestırgen,
Qaraŋǧyda kım bılsın süidım ba älde?
Taǧdyrym sol degenge senbes müldem,
Men beibaqqa sol tünı syi qylǧan ne?
Bır dastandy bastadym, bıtırmedım,
Barlyǧynyŋ basy bar aiaǧy joq.
Qaita qoiyp şyqsam da ütırlerın,
Nüktesı joq öleŋnıŋ baiany joq...
Omar emen, ūly oilar kütetındei,
Dänenem joq tausylyp ışetındei.
Ölmeppın ǧoi, o, Täube nege desem,
Bastaǧan bır tırlıgım bıtetındei...
Menıŋ äkem jaqsy adam
Menıŋ äkem jaqsy adam, joq kümänım,
Seiılteiın köŋıldıŋ kök tūmanyn.
Erte tūryp qarasam aina aldynan,
Däl äkemdı körgendei bop tūramyn.
Kırlemegen aŋqau jan, er köŋıldı,
Keide syrbaz, äzılqoi, keide mūŋdy.
Jamandyǧym özımnen, al qanymnan,
Köşırgenmın tek jaqsy jerlerımdı.
Ot oinaǧan közı onyŋ ötkır qandai,
Barlyq zılın tırlıktıŋ betke ūrǧandai.
Menı äldekım maqtasa sezem ıştei,
Aumai qapsyŋ äkeŋnen dep tūrǧandai.
Suretteimın syr alyp, türın körmei,
Qatelıktıŋ almaisyŋ bırın jöndei.
Tüisıgımmen tüsınem tırlık zaŋyn,
Bırın körıp sezınem bırın körmei.
Jeldei körmes taǧdyrdyŋ dauyldaryn,
Sezermısıŋ janymnyŋ auyrǧanyn.
Arǧy ömırde qalarmyz didarlasyp
Kım qaitarǧan raiynan tau ūldaryn?
Şeşe menı keşırme
Şeşe menı keşırme qatelessem,
Şataq bolyp tuyppyn şata emes men.
Jıgerım qūm bolǧanda janitūǧyn,
Äke ornyna sen maǧan äke emes pe eŋ?
Ümıttendıŋ qonar dep, saǧan da baq,
Ūly adam bolasyŋ dep maǧan qarap.
Ūly emes ūry boldym sezıp jürmın,
Jūlyp ap, meiırımıŋdı jaǧaŋnan ap.
Tamǧannan qara jerge kındık qanym,
Bulyǧyp jatty ışımde sūmdyqtarym.
Aŋǧarmappyn auzymdy aşyp jürıp,
Aitylmauǧa tiıstı şyndyq baryn.
Bır şyndyq bar menımen sen bıletın,
Bır sūmdyq bar amalsyz köndıretın.
Sary altyndai sabyrym bar edı ǧoi,
Aşulansam aqylǧa jeŋdıretın.
Köz aldynda kölbeŋdep köşı ümıttıŋ,
Esı kırmei jür älı esırıktıŋ.
Azabyn qaşanǧy endı arqalaimyz?
Aityluǧa tiıstı ötırıktıŋ.
Jarǧa itere beredı jalǧan mynau,
Tau ūlyna jarasar taudan qūlau.
Keşıredı keşırmei qaitedı dep,
Özıŋdı äbden basynyp alǧanmyn-au.
Şeşe menı keşırme qatelessem...
Bauyryŋa menı bas ana!
Bauyryŋa menı bas ana, qinalyp baram,
Qasıretım bar keudemde jinalyp qalǧan.
Bauyryŋa basyp qūtqarşy kesapattardan,
Qūdaiǧa senem, senemın ana ilanyp saǧan.
Ūrynyp jürdım ūǧynbai şeşımıŋdı älı,
Bılmeppın sende alapat keşırım baryn.
Taǧdyr degenıŋ talqyǧa tüspeidı eken ǧoi,
Qalai köterıp jürgensıŋ osynyŋ bärın.
Tasqa ūryp alam basymdy jelıgıp däiım,
Aqyl ait ana, qūptasam senı qūptaiyn.
Äkesız ötken taǧdyrǧa aryz aitpaiyn,
Aq mamaŋdy ber anaşym emıp ūiyqtaiyn.
Aq mamaŋdy ber ana, baiaǧy bal kündegıdei,
Jaltaqtap öskem sen joqta ärkımge bırdei.
Zıl qaiǧy basyp qaldy ǧoi eŋsemdı menıŋ,
Zırkıldep qoisam keşersıŋ älgındegıdei.
Bauyryŋa menı bas ana!
Apama
Ūiasyna batty äne, mūnarlap Kün,
Apa sızdei janymdy ūǧa almaq kım?
Baǧbandary baqilyq bolyp ketken,
Bolaşaǧyn kım oilar mynau baqtyŋ.
Bolaşaǧyn kım oilar, keleşegın
Esın älı jiǧan joq eresegıŋ.
Üilen deuşı eŋ apatai üige barsam,
Aqylyŋdy almadym nege senıŋ?
Tärbieme tanytyp basymdylyq,
Ösırıp eŋ adam qyp, aqyn qylyp.
Sız ketkende apatai men tügılı,
Alma baqta jylady şaşyn jūlyp.
Janyŋyzdy jaidary jaqūt tektı,
Aldy daǧy, Äzıreiıl uaqyt kettı.
Künnıŋ nūry jeŋındei köilegıŋnıŋ,
Közdıŋ jasyn sürttı de batyp kettı.
Ūiasyna batty äne mūnarlap Kün!
Suǧa baram...
Su tausylyp qalypty ǧoi üidegı,
Şelek alyp, etıgımdı kigelı,
jatyr edım,
jeŋgem aldy sūraqqa,
"Su jetedı, syltau qyldyŋ"- üi nenı?
"Taǧy kerek, kır juuǧa "-dedım men,
Tüste künde suǧa ketem tegınnen.
Şelek sudy bır tögemın, bır qūiam,
Künde osylai arpalysam sezımmen.
Susamyr-au,-deitın şyǧar el menı,
Tüsıner me, saǧynyşty mendegı?
Men suatqa barǧan kezde qalqatai,
Sen mektepten jatatynsyŋ kelgelı.
Su basynda tūratynmyn sony aŋdyp,
Sen kelesıŋ senımım mol oǧan nyq.
Senı kütıp qanşa baqyr suymdy
Qara jerge töktım eken obal qyp?
Senı kütem joldyŋ boiy közımde,
Tausylmaityn saǧynyş ta, tözım de,
Şöldep jürmın suǧa emes tek qana,
Közıŋdegı köldei tūnyq sezımge.
Syrtyŋnan köp qarap tūram qamyǧa,
Qandai jannyŋ būiyrdyŋ dep baǧyna?
Tüs boldy ǧoi baqyr bos pa jeŋeşe?
Suǧa baram, suǧa baram taǧy da!..
TAUDA
Men är künı mūŋǧa batam, oilanam,
Maza bermei türtpekteidı oi maǧan.
Sosyn şarşap, qaşyp şyǧyp qaladan,
Tauǧa baryp emın erkın boi jazam.
Tauǧa baram, aidy qūşam süiıp men,
Aiyǧamyn kündelıktı küiıkten.
Qandai ǧajap qūzar şyŋnyŋ basynda,
Pendelıkke qarap tūru biıkten!
Janym menıŋ tauǧa qūmar, o bastan,
Taular menıŋ taǧdyryma jol aşqan.
Men qalaişa tıktemeiın eŋsemdı?!
Maŋdaiymnan süiıp tūrsa kök aspan.
Keide qala jatsa jandy jaralap,
Bezıp ketem keŋ dalany aralap.
Diuana bop ketkım keledı, eh sonda!
Taudaǧy bır tas üŋgırdı panalap.
Meilı sonda ötsın ailar jyldarym,
Ūqsam deimın asqaqtyqtyŋ syrlaryn.
Babalardyŋ bersem deimın audaryp,
Tasqa qaşap, jazyp ketken jyrlaryn!
Qūzar şyŋdy mekendeidı qyran qūs,
Tau balasy qyranǧa ūqsap tuar-mys.
Menıŋ tauda qanatymdy qataitqan,
Täŋırıme aityp qaitam myŋ alǧys!
TUǦAN JERGE
Qarabūlaq - asqar taular şyŋ qūzdar!
Maǧan ottan ystyq sendık tüngı yzǧar.
Bırı kelıp qūlaityndai basyma,
Zəu köktegı jarqyraǧan jūldyzdar.
Mūndaǧy ai jaqyn tuǧan jerge tym,
Ai səulesı aimalaidy köl betın.
Senı öleŋge ainaldyrmai ölmeimın,
Myna ömırge aqyn bolyp kelgesın.
Sıŋıspegen tasbauyrlau qalaǧa,
Menıŋ janym öle qūştar dalaǧa.
Jaŋbyrdan soŋ jan saraiyn aşatyn,
Kökemaral şaşqan jūpar auaǧa.
Jonymyzdy künge qaqtap tamyzda,
Joq ızdeumen jastyq öttı aŋyzda.
Aitqandaryn ekı etpeitın bolǧan soŋ,
Auyldaǧy şaldar maǧan dän yrza.
Jäi-küiıne qarailasyp köp eldıŋ,
Sol auyldyŋ batasymen kögerdım.
Şyŋ basyn ap, ǧaryşqa qol sozsam da,
O tuǧan jer, senen ärkez tömenmın.
"Adyrna" ūlttyq portaly
