QAIRAN ARYS...
Qūdaisyz qaru alsa qudy ata ma,
Qudy atyp dünienı şulata ma?
Aŋqyǧan alqap edı qauyn isı –
Auylyŋda ne bop jatyr, Dulat aǧa!?
Dünie-ai, Arys qaida, Arys qaida,
Baiansyz baqyt bızden alystai ma.
Tasyǧan köŋılıme su sepkendei –
Basynan baitaq eldıŋ baq ūşpai ma?..
Janymnyŋ jylǧalaryn jailady aǧys,
Aq qūsym alqabymdy aimalap ūş!
Qamşynyŋ saby edı ǧoi qara orman jūrt –
Şämşınıŋ änı edı ǧoi, qairan Arys!
Estılse er babamnyŋ sazy alystan,
Basynan el emes ek bazary ūşqan...
...Şerımdı öleŋ saǧan tarqataiyn –
Belıŋdı bekem buyn, Qazaqstan!
Bıletın nar qadırın, bar qadırın,
Arysym, ainalaiyn, arnaly ūǧym,
...Tözımnıŋ töŋkerılgen qazany edık –
Közıŋnıŋ jasyn sürtsın arda jyrym.
Beu, Arys,
Tıleuıŋde bärı senıŋ,
Şemenge ainalmasyn taǧy şerım...
...Zaman bol, boztorǧaiym – ūia salar –
Aman bol, Arystaǧy arys elım!
Ǧalym Jailybai
JIGER
Tuǧyzǧan tu ūstaityn talai ūldar,
Armysyŋ, Arystaǧy aǧaiyndar?!
Jarylys janymyzdy türşıktırdı,
Zar şekken būl apattan talaiyŋ bar!
Būl apat – ortaq qaiǧy bar halyqqa,
Ot jetpes jürektegı janǧan otqa.
El barda, elın süier erler barda,
Asqaqtap tūrar bolar ar-namysta!
Alapat alau ot ta janyp tynar,
Aldynda beibıt eldıŋ jaryq tūrar.
Bır sätte bärımızdı dür sılkıntken –
Sebebı būl apattyŋ anyqtalar.
Bolattai berık bolyp bolǧan ıske,
San ret sūrapyldy jenbedık pe?!
El şetı tynyş bolsa, yrys qonar,
Eşqaşan ūranbaspyz kendelıkke!
Eşqaşan eŋıremes qūryş jandar,
Erteŋ-aq atatūǧyn tūnyq taŋ bar.
Barlyǧyŋ bar bolyŋdar, arystyqtar,
Barlyǧyŋ ar bolyŋdar, tuysqandar!
Äbubäkır Qairan
***
«Oqty kördım terezemde jarylǧan,
Otty kördım keregemde jaǧylǧan.
Köktı kördım naizaǧaiy şaǧylǧan,
Köptı kördım jalaŋaiaq sabylǧan.
Ana kördım səbiınen aiyrylǧan,
Bala kördım qūsalyqtan qaiǧyrǧan.
Erdı kördım eŋkeigenge qarasqan,
Eldı kördım yntymaǧy jarasqan.
Körgen közım jasqa toldy,
Būladym!
Jylap tūryp jūrtqa amandyq sūradym!
Serık Seitman
***
Qasıret kelıp Arysyma,
Eŋırep elım jylaǧan.
Jan sauǧalap köşe boiy,
Qaŋǧyp jürgen bır adam.
Bala- şaǧa jäuteŋdesıp,
Ärbır jerde adasqan.
Beibıt elge bır mezette,
Töngenın- ai qara aspan.
Jalyn şarpyp ainalany,
Otpen bırge oq ūşty.
Eseŋgırep, baryn tastap,
Qaşqan halyq jol üstı.
Körıngenge perzentterın,
Arqalatqan analar!
Endı qaitıp, qalai, qaida,
Kımdı baryp panalar?
Beker dattap, qaralama,
Jauyngerdı jylaǧan!
Basqa tüspei tüsınbeidı,
Tüsınbeidı- au, sırä, adam.
Oŋai me edı, ölıp ketu,
Qimai- qimai jaqynyn?
Men tıledım amandyǧyn,
Sen jaradyŋ, batyrym!
Közım jasyn tiia almady,
Janǧa qatty batqasyn.
Allam qaita körsetpesın,
Jamandyqtan saqtasyn!
Keşegı kün sūrapyl kün,
Bükıl Qazaq elı üşın.
Arystaǧy bauyrlarǧa,
Kömek- qoldau berılsın!
Būl bır ǧana Arys emes,
Barşamyzǧa aza kün.
Sol üşın de bas köterıp,
Jūmylaiyq, Qazaǧym!
Ümıt otyn jaǧaiyqşy,
Jäuteŋdegen közderge!
Külkı bolyp qalmaiyqşy,
Qalmaiyqşy özge elge!!!
Elmira Särsenbaiqyzy
***
Ūiyqtatpady ışımdegı bır öleŋ,
Dünienıŋ jaryǧyna asyǧyp.
Öz ölkemnen Arys asyp ketken be,
Oilar otyr bytyraŋqy, şaşylyp?
Jyr elınıŋ jiegıne syimaǧan,
Aqyn atty alyptardy tüsındım.
Tüsı igını jamandyqqa qimaǧan,
Sol jiektıŋ ışındegı kısımın.
Oŋaşany qara tünnen tabamyn,
Qaǧaz-qalam-qalap alǧan serıgım.
Keşır Alla, elım-aidy jyrlatqan,
Dünieqor dünieŋnen jerıdım...
Säbilerdıŋ sipamadym şaşynan,
Analaryn aŋyrap bır saǧynǧan.
Auzymda emes, jüregımde imanmen,
Jaratqanym jalǧyz saǧan tabynam!
Baqytqyzy Nūrjanat
Arystyŋ aspanynda . . .
Arystyŋ aspanynan qūs qūlaǧan,
Qoldaigör, qūdyrettı küştı ǧalam.
Tabiǧatqa taŋsyǧy joq därıden,
Äpsätte külge ainalyp tüstı qalam！
Arystyŋ asqarynan tün qūlaidy,
Qimasyn joǧaltqandar tūnjyraidy.
Qapyda otqa tüsken ordamyzǧa,
İesı bız jylamai kım jylaidy?！
Arystyŋ jaǧasynda qyz jylaidy,
Atomnyŋ aptabynan qūm qūlaidy.
Kösem sözdıŋ küiıgın körgen köŋıl,
Tabyttyŋ tasasynda jyr qūraidy！
Arystyŋ keudesınde gül quraidy,
su iesı, köl betın syzǧylaidy.
Baqyttyŋ balkonynda jatqan bıreu,
Bolaşaǧym nūrly dep byljyraidy. . .
Arystyŋ aimaǧynda kün zyrlaǧan,
Taǧdyrǧa uaqyt emşı, syrdy ūrlaǧan.
Allanyŋ süigen qūly hanǧa tılek,
Jalǧassyn tırşılıgım syŋǧyrlaǧan !
Ainūr Orazbaiqyzy
***
Töbesı aşyq qalǧan "oq qoramnyŋ",
Aptabynda dalamnyŋ otqa orandym.
Alty arysym sergek bol – Alty alaşym,
Bärınen aman ötken köp "borannyŋ".
Qairan menıŋ qazaǧym, armany köp,
Qairan menıŋ tozaǧym, saŋlauy joq.
Bes salanyŋ syzdatty sai süiegın,
Bes balany jalmaǧan jalmauyz ört.
Qaisar elım, jer emıp, malyn baqqan,
Däuır mynau saqtan dep dabyl qaqqan.
Būl qazaqtan qandai jau imenedı,
Zeŋbıregı dalada janyp jatqan?!
Özen, köl kökıregın öksık alǧan,
"Erteŋ, ereŋ, erteŋ" dep öttı jalǧan.
"Kün söngenşe sönbeiık" dep jürgende,
Kün közın körmei qaldyq kök tūmannan.
Qūdaiym, küş-quat ber Alaşyma,
Alaşym örtenude ar otyna.
Älemde bızden ūly halyq joq-au,
Sabyrmenen tüsetın sabasyna.
Köz jasynan jasalǧan özenıŋnıŋ
Jaǧalauyn jabyǧyp kezemın myŋ.
Qaǧanatym ǧalamat künge jeter,
Özegı aman bolsyn Öz elımnıŋ!
Ädılet Ahmet"Adyrna" ūlttyq portaly
