Şyǧys Qazaqstannyŋ patşalar alqabyndaǧy erekşe ainalmaly qorşauy bar «Patşa» qorǧanynda müiızı altyn symmen örılgen būǧynyŋ beinesı bar Euraziia keŋıstıgınde bıregei jädıger tabyldy. Aita ketu kerek, qazırgı taŋda aimaqta arheologiialyq eskertkışterdı zertteu boiynşa oblystyq baǧdarlamanyŋ ekınşı kezeŋı jüzege asuda.
Oblys äkımı Tarbaǧatai audanyna jasaǧan jūmys sapary aiasynda jaŋa jädıgerlermen tanysty. Bügınde atalmyş alqaptyŋ 25 şaqyrym aumaǧynda keŋ kölemdı zertteu jūmystary jürıp jatyr. Qazaqstannyŋ jetekşı arheologtary Zeinolla Samaşev pen Äbdeş Töleubaevtyŋ basşylyǧymen jetı top jäne Äl-Farabi atyndaǧy Qazaq memlekettık akademiiasynyŋ ekspedisiiasy ıske bılek sybana kırısken. Alǧaşqy jädıgerler erekşe ainalmaly qorşauy bar «Patşa» qorǧanynda tabylǧan. Olardyŋ qatarynda müiızderı altyn symnan örılgen būǧylardyŋ bıregei pışınderı, altyn äşekeiler men altyn arqarlar jäne öte ūsaq monşaqtar bar.
– Eleke sazy eskertkışınde bızdıŋ baqytymyzǧa qarai ötken jyly «Altyn adam», biyl da öte qyzyqty zattar tauyp jatyrmyz. Olar b.z.d. 8 ǧasyrdaǧy ata-babalarymyzdyŋ mädenietın, tūrmys-tynysyn körsetedı. Alǧaşqy qadamymyz qūtty, ümıtımız bar. Būlar tek alǧaşqy tabylǧan mūralar, qalǧandary osy aidyŋ soŋynda, tamyzdyŋ basyna qarai bolyp qalady, – dedı Zeinolla Samaşev.
Äbdeş Töleubaevtıŋ aituynşa, ekı aptadan keiın «Sardar-1» ülken jerleu kamerasy aşylady. Zertteu jürgızılıp jatqan būl qorymda bırqatar köne medisinalyq qūraldar, sonymen qatar, erte saq kezeŋıne jatatyn tas pyşaqtar bar.
– Būl – Qazaqstan tarihyna jaŋa közqaras. Halqymyzdyŋ tarihyn qaita jazdyratyn tyŋ mūralar. Bızdıŋ tek köşpelı el bolmaǧanymyzdy aiqyndaidy. Ata-babamyzdyŋ bızdıŋ zamanymyzǧa deiıngı 8 ǧasyrda joǧary deŋgeidegı örkeniettı qalyptastyrǧanyn däleldeidı. Tereŋ bılım men tehnologiia tılın bılgenın körsetedı. Ony bız bükıl älemge körsetuımız kerek. Keler jyly «Ūly dala altyndary» körmesın Stambulda, al 2020 jyly Angliianyŋ muzeilerınıŋ bırınde ūiymdastyrudy josparlap otyrmyz, – dedı ŞQO äkımı Danial Ahmetov.
Mūnda sondai-aq, qazylǧan ūsaq qorymdardyŋ ışınde är sipatta jerlengen adam süiekterı tabylǧan. Mäselen, basyna tas jastyq qoiyp, bırge jerlengen ana men bala. Danial Ahmetov atap ötkendei, būl balasyn qorǧaǧan ananyŋ ūly mahabbatynyŋ körınısı.
Ekınşı molada jasöspırım balany besık sūlbasynda jasalǧan tasqa salyp jerlegen. Būl şamamen qola kezeŋınıŋ mädenietıne jatady. Işıne qoidyŋ etı salynǧan qasyndaǧy keramikalyq qūmyra erte saq däuırınıkı körınedı. Ǧalymdardyŋ aituynşa, üşınşı eskertkış mölşerı üisın, qūlajorǧa mädenietıne jaqyn. Er azamattyŋ süiegınıŋ qasynda pyşaq, qūmyra, sondai-aq, qūiryq mai qoiylǧan. Oǧan dälel qūiymşaqtan qalǧan qaldyq.
– Eleke sazy alqabynda b.z.d 8 ǧasyrdan b.z. 8 ǧasyrǧa deiıngı aralyqty qamtyǧan üzılmegen bailanys jatyr. Sözsız, jūmysty bıtırgennen keiın būl alqap halqymyzdyŋ maqtanyşy bolady. Sondai-aq, mūnda Aziiadaǧy jalǧyz Qaǧan keşenın zerttep jatyrmyz. Bız Monǧoliiada tabylǧan Bılge qaǧan, Kültegın keşenderın bılemız. Eleke sazynda tabylǧan bıregei keşen sonyŋ syzbasyn qaitalaidy. Jaqyn arada bızdıŋ ekı myqty ǧalymymyz älemge jaŋa Qazaqstandy paş etedı degen senımdemın, – dep qorytyndylady Danial Ahmetov.
"Adyrna" ūlttyq portaly
