24 cäuır Äl-Farabi atyndaǧy Qazaq ūlttyq universitetınde jazuşy, folklorşy, baspager, etnograf, audarmaşy Zeinolla Sänıktıŋ şyǧarmaşylyq mūrasyn zertteu men taldauǧa jäne baspa ısındegı özektı mäselelerdı talqylauǧa arnalǧan «Qazaqstandaǧy baspa ısı jäne Zeinolla Sänıktıŋ baspagerlık, redaktorlyq qyry» atty respublikalyq konferensiia öttı, dep habarlaidy “Adyrna” ūlttyq portaly.
Saltanatty räsım jazuşynyŋ şyǧarmaşylyq mūrasyn zertteu men taldauǧa jäne baspa ısındegı özektı mäselelerdı talqylauǧa baǧyttalǧan. Konferensiiaǧa ziialy qauym ökılderı, belgılı qalamgerler, Zeinolla Sänıktıŋ otbasy, ärıptesterı, şäkırtterı, belgılı baspagerler men dizainerler, studentter qatysty.
Şara universitettıŋ jurnalistika fakultetınıŋ foiesınde Zeinolla Sänıktıŋ şyǧarmaşylyǧyna arnalǧan kıtap körmesı jäne “Ömırınen üzık syrlar” atty fotokörmenı tamaşalaudan bastaldy.
Körmeden soŋ fakultette Zeinolla Sänık atyndaǧy «Baspagerlık – redaktorlyq ortalyqtyŋ» aşylu räsımı boldy. Estetikalyq talǧammen, zamanaui talaptarǧa sai jabdaqtalǧan kabinet jurnalistika fakultetınıŋ studentterınıŋ igılıgıne paidalanylmaq.
Ortalyqtyŋ saltanatty aşylu räsımınıŋ lentasyn Zeinolla Sänıktıŋ jary, aqyn Şämşabanu Hamzatqyzy, Qazaqstan Jazuşylar odaǧy basqarmasynyŋ töraǧasy, jazuşy Mereke Qūlkenov, Basqarma müşesı – Ǧylymi-innovasiialyq qyzmet jönındegı prorektor Jamila Aitjanova kestı.
Konferensiiaǧa jurnalistika fakultetınıŋ dekany Temırǧali Mūratbekūly moderatorlyq ettı.
Is-şarany Jamila Aitjanova bastap, söz söilep, universitet atynan Şämşabanu Hamzatqyzyna kamzol kigızıp, oramal japty.
M.Äuezov atyndaǧy Ädebiet jäne öner institutynyŋ ǧylymi qyzmetkerı, professor Güljahan Orda men M.Äuezov atyndaǧy Ädebiet jäne öner institutynyŋ aǧa ǧylymi qyzmetkerı Düisengül Jaqan Zeinolla Sänıktıŋ şyǧarmaşylyǧy turaly baiandama oqydy.
Sondai-aq, konferensiia barysynda Zeinolla Sänıktıŋ közın körıp, eŋbegımen tanysqan aqyn-jazuşylar söz söiledı.
“Zeinolla aǧamyzben 90-şy jyldardyŋ ortasynda tanysyp, sodan berı bılemın. Ol kısınıŋ ensiklopediialyq bılımıne riza bolmasqa amalym joq. Jan-jaqty adam. Bügıngı ortalyqtyŋ atyn berude öte simfonikalyq mänı bar. Öitkenı, ol kısı baspagerlık qyzmette ainalysty. Qanşama aqyn-jazuşylardyŋ kıtabyn basyp şyǧarǧan adam. Közınıŋ tırısınde jiyrmadan astam kıtap şyǧarǧan eken. Sonbyqtan būl şara maŋyzdy”, dedı Qazaqstannyŋ eŋbek sıŋırgen qairatkerı Ūlyqbek Esdäulet.
“QAZAQ RUHANİIаTYNDAǦY EREKŞE QŪBYLYS”
M.Äuezov atyndaǧy Ädebiet jäne öner institutynyŋ direktory, filologiia ǧylymdarynyŋ doktory Kenjehan Matyjanov Zeinolla Sänıktıŋ qazaq folkloryna qosqan ülesın atap öttı.
“Zeinolla Sänık – qazaq ruhaniiatyndaǧy erekşe qūbylys. Öitkenı, bızde folklordyŋ barlyǧy jinalǧan, jüz tomdyq jinap qoidyq dep otyramyz. Bıraq būl älı tolyq jinalǧan joq. Tıptı, basym köpşılıgı ūmytylyp kettı deuge bolady. Keŋestık däuır kezınde bızdıŋ bükıl etnografiialyq qūbylystarymyzǧa qarsy küres bastaldy. Söitıp, bız sanamyzdan şaia bastadyq. Al būl Qytai qazaqtarynyŋ ortasynda qaimaǧy būzylmai bertınge deiın saqtaldy. Sol dünienıŋ ekınşı nūsqalaryn jinaǧan, keibır jinalmai qalǧan dünielerdı zerttegen osy Zeinolla aǧamyz dep aituǧa bolady.
1989 jyly bızde batyrlar turaly äŋgımeler endı qozǧala bastaǧan kez. Sol kezde Zeinolla Sänık bırınşı ret Qytai qazaqtarynyŋ arasyna arab älıpbiınde jariialanǧan “Qabanbai batyr” jyrynyŋ tolyq nūsqasyn alyp keldı. Ekı jyldan keiın Qabanbai batyrdyŋ üş jüz jyldyǧy atalyp ötıldı. Sol kezdegı şyǧarylǧan eŋbekter Zekeŋ äkelgen nūsqamen jazylyp saqtaldy. Osyndai qazaq ruhaniiaty üşın eren eŋbek ettı” dedı ol.
Al “Atamūra” korporasiiasynyŋ prezidentı, Qazaqstannyŋ eŋbek sıŋırgen qairatkerı Raqymǧali Abrarūly Zeinolla Sänıktıŋ baspagerlık qyryna toqtalyp öttı.
“Men Zeinolla Sänıktıŋ baspagerlık qyryn aitaiyn. Men Zeinolla aǧamyzben ekı ret kezdestım. Bır ret ülken mädeni şara bolǧanda “Atamūraǧa” keldı. Soŋynda menımen jeke söilestı. Älı esımde ol kısınıŋ baspagerlık qasietıne taŋ qaldym.
Ol: “Jaqsy redaktor bolu üşın adam bırınşı jazuşy bolu kerek. Al eger özŋnıŋ jazǧan eşteŋeŋ bolmasa myqty jazuşyǧa qalai redaktor bolasyn. Ol saǧan öz jazǧanyn tüzetpeidı de” degen bolatyn. Men ünemı osy sözdı basşylyqqa alamyn. Baspaǧa qyzmetker alarda da jazbaǧan adamdy almaimyn,-" dedı ol.
Sondai-aq, Raqymǧali Abrarūly ortalyqqa “Atamūra” baspasynyŋ atynan jüz kıtap syilady.
Is-şarada Zeinolla Sänık turaly estelıkter men eŋbekterın aita kete, kompozitor Seken Tūrysbek küi şerttı.
Konferensiia soŋynda «Üzdık baspasöz jariialanymy», «Üzdık ǧylymi jūmys», «Dizain önerınıŋ üzdık tuyndysy» atalymy boiynşa studentter arasynda ūiymdastyrylǧan baiqau qorytyndysy jariialanyp, Zeinolla Sänık atyndaǧy arnaiy şäkırtaqy taǧaiyndaldy. Üş nominasiiadan tūratyn baiqaudyŋ qazylar alqasynda “Qazaq gazetterı” JŞS direktorynyŋ orynbasry Duman Anaş, Qazaqstan Dizainerler odaǧynyŋ töraǧasy Qamberbek Köşenov, “Şalqar” radiosynyŋ direktory Bolatbek Tölepbergen, Baspagerlık-redaktorlyq jäne dizainerlık öner kafedrasynyŋ aǧa oqytuşysy Beisen Serıkbai, filologiia ǧylymdarynyŋ kandidaty Qoŋyr Mūqataeva, “Zeinolla Sänık atyndaǧy mädeniet qorynyŋ” atqaruşy direktory Serık Qaliev boldy.
“Jylda qazaq baspasözın qoldauǧa kölemdı qarjy bölemız. Zeinolla Sänık mūrasyn nasihattap jürgen studentterge, ǧylymi jūmystardyŋ avtoryna şäkırtaqy taǧaiyndau,sondai-aq ūlt ruhaniiatynyŋ, ädebietınıŋ örkendeuıne qor qoldau jasap keledı”, – dedı «Zeinolla Sänık» atyndaǧy mädeniet qorynyŋ atqaruşy direktory Serık Qaliev.
Şara soŋynda Zeinolla Sänıktıŋ jary Şämşabanu Hamzatqyzy men jazuşynyŋ ūly Qanat Zeinollaūly söz söilep, şara qatysqandarǧa alǧystaryn bıldırdı.
“Bügın qoldap kelıp otyrǧan el aǧalaryna, baiandama jasaǧan ǧalymdarǧa, bärıŋızge rahmet! Bız qor ösıp jatyr, alda köp jospar bar.Är jyly osy jerde ülken şaralar ūiymdastyruǧa at salysaiyq. Osy jerde elımızge tanymal jurnalister şyǧa bersın,-" dedı Qanat Zeinollaūly.
