Qytai Halyq Respublikasy Bükılqytailyq halyq ökılderı jinalysy Tūraqty komitetınıŋ töraǧasy Chjao Leszimen kezdesude taraptar parlamentaralyq dialogtan bastap ekı el arasyndaǧy ekonomikalyq jäne mädeni yntymaqtastyqqa deiıngı köptegen mäselenı talqylady.
«Soŋǧy ekı jyl Qazaqstan men Qytai tarihyndaǧy maŋyzdy kezeŋ boldy. Memleket basşylarymyzdyŋ küş-jıgerınıŋ arqasynda ol jaŋa deŋgeige köterıldı. Bızdıŋ parlamentter arasyndaǧy özara ıs-äreket köşbasşylarymyzdyŋ qol jetkızgen uaǧdalastyqtaryn ıske asyruǧa baǧyttaluǧa tiıs. Bızdıŋ ötken jyly josparlanǧan osy resmi saparymyz parlamentaralyq bailanystardy jan-jaqty nyǧaituǧa jaqsy mümkındık beredı. Ötken jyly josparlanǧan osy resmi sapar Parlamentaralyq bailanysymyzdy odan ärı arttyruǧa septıgın tigızedı», – dedı Erlan Qoşanov.
Mäjılıs spikerı Memleket basşysy Qasym-Jomart Toqaevtyŋ bastamasymen jürgızılıp jatqan jüielı özgerıster turaly, sondai-aq Mäjılıstıŋ qazırgı qyzmetı jaily aityp berdı.
Qazaqstan deputattary qytailyq ärıptesterınıŋ täjıribesıne, sonyŋ ışınde, jasandy intellekt pen tötenşe jaǧdailarǧa qarsy küres salasyndaǧy täjıribesıne erekşe qyzyǧuşylyq tanytty.
Sonymen qatar Mäjılıs töraǧasy transşekaralyq su resurstaryn tiımdı paidalanu mäselesıne nazar audardy.
«Elderımızdıŋ ükımetterı arasynda transşekaralyq özenderdıŋ suyn bölu turaly ekıjaqty kelısım äzırlenude. Bız osy maŋyzdy kelısımge tezırek qol qoiamyz dep ümıttenemız», – dedı Mäjılıs töraǧasy.
Öz kezegınde Chjao Leszi parlamentaralyq yntymaqtastyq Qytai men Qazaqstan arasyndaǧy mäŋgılık jan-jaqty strategiialyq ärıptestıktıŋ maŋyzdy bölıgı ekenın aitty. Sondai-aq ol Mäjılıs töraǧasynyŋ būl sapary ekıjaqty yntymaqtastyqqa tyŋ serpın beretınıne senım bıldırdı.
«Soŋǧy jyldary Töraǧa Si Szinpin men Prezident Toqaevtyŋ strategiialyq basşylyǧynyŋ arqasynda ekıjaqty qarym-qatynasymyz qarqyndy damyp keledı. Qytai aldaǧy uaqytta da Qazaqstannyŋ täuelsızdıgın, egemendıgı men aumaqtyq tūtastyǧyn qoldai beredı. Qytai ärqaşan Qazaqstannyŋ öz damu jolyn, onyŋ örkendeu men tūraqtylyqqa baǧyttalǧan syrtqy jäne ışkı saiasatyn qoldaidy», – dedı Chjao Leszi.
Taraptar ötken jyldyŋ qaraşa aiynda vizasyz rejim engızılgen sätten bastap jäne Qazaqstannyŋ Qytaidaǧy turizm jyly ötkızıluıne bailanysty ekı el azamattarynyŋ özara saparlarynyŋ aitarlyqtai artqanyn atap öttı. Olar mūny ülken diplomatiialyq jetıstık dep atady.
Kezdesu barysynda spikerler mädeniet, bılım beru salalarynda da serıktestıktı arttyruǧa müddelı ekenderın aitty. Ekı eldıŋ astanalarynda Qazaqstan men Qytaidyŋ mädeni ortalyqtarynyŋ tezırek aşyluyna erekşe män berıldı.
Kezdesu soŋynda Mäjılıs spikerı ärıptesın Qazaqstanǧa resmi saparmen keluge şaqyrdy.
Sondai-aq Erlan Qoşanov Qytai Halyq Respublikasynyŋ Halyqtyq saiasi konsultativtık keŋesı Bükılqytailyq komitetınıŋ töraǧasy Van Huninmen kezdestı. Tanymal qytai saiasatkerı Prezident Qasym-Jomart Toqaevtyŋ reformalaryna joǧary baǧa berıp, Qytai innovasiia men sifrlandyru salasy boiynşa ärıptestıkke daiyn ekenın mälımdedı.
«Bız Prezident Toqaevtyŋ basşylyǧymen Jaŋa Qazaqstan qūru jönındegı strategiialyq maqsattyŋ oryndalatynyna senımdımız. Qazaqstannyŋ damuy men örkendeuıne tyŋ serpın beretın özara tiımdı yntymaqtastyqqa müddelımız. Qytai tarapy elıŋızge senımdı tırek boluǧa daiyn», – dedı Van Hunin.
Ol Qytai men Qazaqstannyŋ özara berık qoldauy ekıjaqty kün tärtıbınen äldeqaşan şyǧyp ketkenın erekşe atap öttı. Būl halyqaralyq jäne öŋırlık ısterde aiqyn körınedı. Qytai tarapy Qazaqstannyŋ jahandyq yqpalynyŋ ösuın jäne onyŋ halyqaralyq arenada dauys beru qūqyǧyn arttyrudy qalaidy.
«Prezident Toqaev 2029 jylǧa qarai ışkı jalpy önımdı ekı ese arttyrudy strategiialyq maqsat etıp qoidy. Osy maqsatqa jetude qazaqstandyq ärıptesterımızdı qoldaimyz. Sondyqtan ekı eldıŋ damu strategiialaryn üilestırıp, saiasi bailanystardy nyǧaitu maŋyzdy», – dedı qytailyq saiasatker.
Van Hunin juyq arada Qazaqstan Parlamentı qabyldaǧan «Ūlttyq qor – balalarǧa» zaŋynyŋ ıske asyrylu barysyna qyzyǧuşylyq tanytty.
Öz kezegınde Erlan Qoşanov Prezident jariialaǧan ekonomikalyq özgerıster Qytaimen infraqūrylymdy jaŋǧyrtu, öndırıstı, bank ısın damytu jäne jaŋa investisiialar tartu mäselelerı boiynşa jaŋa mümkındıkterge jol aşatynyn aitty.
Qytai Halyq Respublikasy Töraǧasynyŋ orynbasary Han Chjenmen kezdesude ekı jaqty ekonomikalyq yntymaqtastyqtyŋ joǧary qarqyny atap ötıldı.
«Jaqynda Sız Qazaqstan-Qytai yntymaqtastyq komitetın tabysty basqardyŋyz jäne elderımızdıŋ dostyq äleuetın jaqsy bılesız. Qazır energetika, avtokölık qūrastyru, logistika, elektrondyq sauda salalarynda bırqatar serpındı joba ıske asyryluda. Ekı el arasyndaǧy özara tauar ainalymy tarihtaǧy eŋ joǧary deŋgeige – 41 milliard AQŞ dollaryna jettı. Mūnyŋ barlyǧy qysqa uaqyt ışınde auqymdy maqsattar qoiyp, orta merzımde sauda-sattyqty eselep arttyruǧa mümkındık beredı», – dedı Mäjılıs töraǧasy.QHR Töraǧasynyŋ orynbasary öz sözınde diplomatiialyq qarym-qatynas ornaǧan 30 jyl ışınde elderımız tatu körşı, jaqsy dos, senımdı serıkteske ainaldy. Jaŋa altyn 30 jyldyqta Qytai men Qazaqstan bar küş jıgerın köşbasşylarymyzdyŋ kelısımderın ıske asyruǧa baǧyttaluy kerektıgıne män berdı.
«Bız yntymaqtastyǧymyzdy innovasiialar esebınen de ılgerıletuımız kerek. Balamaly energiia, transşekaralyq elektrondy sauda, sputniktık telekommunikasiia syndy jaŋa salalarda bailanystarymyzdy tereŋdetu qajet», – dedı Han Chjen.Būdan bölek, delegasiia müşelerı «SANY Group» maşina jasau käsıpornynyŋ tynys-tırşılıgımen tanysty. Būl – qūrylys jäne arnaiy tehnika kölıkterın şyǧaratyn jäne satatyn älemdık reitingtegı törtınşı kompaniia.
Mäjılıs delegasiiasynyŋ resmi sapary erteŋ Şyŋjaŋ-Ūiǧyr avtonomiialyq audanynyŋ ortalyǧy Ürımşı qalasynda jalǧasady.
