Tynyshbaevtyń dıplomdyq jumysy. Túrksib temir joly iske qosylǵan kún

994
Adyrna.kz Telegram

Tarıhı derekterge súıensek osydan 94 jyl buryn 1930 jyly 1 mamyrda Túrkisib temir joly alǵash ret ýaqytsha paıdalanýǵa berildi, dep habarlaıdy "Adyrna" portaly. 

Túrksib qurylysy – qazaq dalasynda ulttyq jumysshy tabynyń qalyptasý kóshin bastaıdy. Osydan týra 90 jyl buryn paıdalanýǵa berilgen Uly qurylys kúni búginge deıin qazaq eline qyzmet etip, asa mańyzdy kólik arterııasyna aınalyp otyr.

«…1930 jyldyń 28 sáýir kúni Aınabulaq stanııasynda TúrkistanSibir temir jolynyń soltústik pen ońtústik telimderi túıisti. Osy jyldyń 1 mamyrynan bastap jol ýaqytsha paıdalanýǵa, al 1931 jyldyń 1 qańtarynan bastap turaqty paıdalanýǵa berildi» deıdi tarıhı derek.

1930 jyly Ortalyq Azııa men Sibir aralyǵyn jalǵastyrǵan Túrkistan-Sibir temirjolynyń ashylý saltanaty ótti. Bul temirjol Semeı qalasynan Almaty arqyly Jambyl oblysynyń Lýgovoı beketine deıingi aralyqty jalǵady. Uzyndyǵy 1452 shaqyrym. Temirjol qurylysy 1927 jyly bastalyp, 1931 jyly tolyǵymen aıaqtalǵan. Qurylys ınjeneri Muhamedjan Tynyshbaev boldy. Eń birinshi bolyp E-1441 parovozy qurylys zattarymen júrip ótti.

Muhamedjan Tynyshbaev 1905 jyly Sankt-Peterbýrgtegi I Aleksandr atyndaǵy jol qatynasy ınjenerleri Imperatorlyq ınstıtýtyn támamdap, "Túrkistan - Sibir temirjoly qurylysy" taqyrybynda dıplom jumysyn qorǵaıdy. Sol joba dıplom qorǵaýynan keıin arada 25 jyl ótkende iske asady.

Temir jol stanııasyn salý jobasynyń bastapqy nusqasy boıynsha stanııa sol kezdegi shaǵyn Almatynyń batys jaq shetinde bolýy kerek edi. Stanııa orny tańdalar kezde Muhametjan Tynyshbaev alǵashqy nusqanyń qate ekenin dáleldeıdi. 1928 jyldan Túrksib qurylysynyń tehnıkalyq-óndiristik bóliminiń bastyǵy bolyp qyzmet atqarǵan tájirıbesi mol Tynyshbaevqa kóp narse jaqsy tanys edi. Ol Almaty-1 stanııasynyń ornyn tańdaýda, tańdalǵan nusqanyń tıimsizdigin dáleldep, baspasózde birneshe maqala jarııalady.

 

 

Pikirler