Juyrda Nūrsūltan Nazarbaev «Nur Otan» partiiasy Töraǧasynyŋ bırınşı orynbasary Bauyrjan Baibektı qabyldady. Keibır azamattar būl kezdesu kezekten tys Parlament sailauyna daiyndyq dep boljaidy. Eger biyl sailau ötse, oǧan elımızdegı jalǧyz oppozisiialyq partiia – JSDP daiyn ba jäne saiasi ūiym soŋǧy 3 aida qandai jūmys atqardy? Osy jäne özge de sūraqtardy JSDP törǧasy Ermūrat Bapige qoiǧan edık.
– Keibır azamattar Parlament mäjılısınıŋ kezekten tys sailauy biyl ötedı dep otyr. Eger biyl sailau ötse, oǧan elımızdegı jalǧyz oppozisiialyq partiia – JSDP daiyn ba? – Elımızdıŋ zaŋy boiynşa bır jylda ekı sailau ötkızuge bolmaidy. Bıraq Qazaqstannyŋ jaǧdaiynda prezidenttık jäne parlamenttık sailau ötkıze salu qiyn emes. Eger de Parlament sailauy merızımınen 2 jyl erte ūiymdastyrylatyn bolsa, ärine bız oǧan tolyqqandy daiyn emespız. Öitkenı partiia jetekşılıgıne kelgenıme üş ai ǧana boldy. Qazırgı taŋda partiianyŋ ışkı qūrylymdyq jūmystary men jaŋa saiasi nauqanǧa daiyndalyp jatyrmyn. Negızgı jūmystar tamyz aiynyŋ aiaǧy men qyrküiek aiynyŋ basynan bastalady. Prezident qyrküiek aiynda Parlamenttı taratyp, sailau jariialaityn bolsa bızge qysyl-taiaŋ merzım bolady.– Partiia basşylyǧyna kelgenıŋızge üş aidan asty. Osy üş aida parlament törınen oryn alatyndai qandai jūmys jasadyŋyzdar?
– Soŋǧy üş aidyŋ bır jarym aiy prezident sailauymen öttı. Sol bır jarym aidyŋ ışınde partiialyq jūmystarmen ainalystyq dep aita almaimyn. Eŋ basty jūmysymyz sailauǧa baqylauşylyq jūmysty ūiymdastyrdyq. Sondai-aq, sailaudan keiın paida bolǧan jaŋa äleumettık saiai küştermen kezdesu ötkızıp, kelıssözder jürgızdık. «Aqiqat» jalpyūlttyq sosial-demokratiialyq partiiasy elızdegı bırden bır oppozisiialyq partiia bolyp sanalady. Sondyqtan da qoǧamdyq ūiymdardy partiia aiasyna toptastyryp, Parlamenttık sailauǧa bırge qatysuǧa şaqyrdyq.
– Olardyŋ arasynda qoǧamǧa belgılı qandai azamat bar? – Būl jerde qoǧamǧa belgılı dep jeke-jeke atyn atau kerek emes. Prezident sailauynan keiın qoǧamǧa belgılı dep jürgen Qosanov siiaqty azamattar boq sasyp qaldy emes pe? Bız qoǧamda jaŋadan paida bolǧan «Oian Qazaqstan» men «Respublika» qoǧamdyq ūiymdary jäne ūlttyq patriottyq baǧyttaǧy azamattarmen äŋgımelestık. Mūny sailauǧa daiyndyqtyŋ alǧyşarty retınde qarastyrǧan jön. Bızdıŋ basty masatymyz bilıkke narazy köŋıl küidegı azamattardy «Aqiqat» partiiasynyŋ maŋyna toptastyru bolyp otyr.
– Sız Marǧūlan Seisenbaiǧa «Eger Parlamenttık sailauda 50 paiyz dauys jinasaq, özıŋdı Ükımet basşysy etıp sailaimyz» dep aitsaŋyz partiianyŋ qoldauşylary köbeietın şyǧar. Öitkenı äleumettık jelıdegı jūrt Marǧūlan Seisenbaidyŋ premer-ministr bolǧanyn qalaityny belgılı.
– Sailauǧa qatysqannan keiın Parlamenttegı köpşılık oryndy jeŋıp aluǧa tyrysu kerek. Būl jerdegı eŋ basty problema elımızdegı baqylauşylar kontingentın köbeituımız kerek. Sailauǧa daiyndyq retınde 22 myŋ baqylauşyny daiyndauǧa küş salyp jatyrmyz. Sebebı, bız elımızdegı 11 myŋǧa juyq sailau uchaskesın baqylauşylarmen jappasaq, Parlamentke ötemın degen bos qiial. Elımızde ädıl sailau bolmaǧandyqtan baqylauşylardyŋ küşıne iek artuymyz kerek. Eger baqylauşylardyŋ kömegımen Parlamenttegı köpşılık oryndy ielenetın bolsaq, onda ärine bızdıŋ partiia Ükımettı jasaqtaudyŋ qūqyǧyna ie bolady. Bıraq Marǧūlan myrzanyŋ partiiaǧa tartu turaly bızge äŋgıme bolǧan joq. Onyŋ üstıne onymen kezdesıp, äŋgımelesu mümkın bolmai jür. Ol bırde anda ketıp qalady, bırde mynda ketıp qalady. Soǧan qaraǧanda, Marǧūlan myrzanyŋ bızdıŋ «Aqiqat» partiiasyna degen qyzyǧuşylyǧy joq-au deimın. Sebebı, soŋǧy 3-4 jyl boiy būl partiia ūiqyly-oiau, qoǧamda belsendı bolǧan joq. Sondyqtan da azamattardyŋ partiiaǧa degen senbeuşılıgı men oǧan kıruge yqylas tanytpauyn tüsınemın. Osy partiianyŋ oiatu maqsatynda tamyz aiynyŋ aiaǧynan bastap auqymdy jobalardy jüzege asyramyz. Partiianyŋ mümkındıgın azamattyq qoǧam men halyqqa däleldegen kezde Marǧūlan Seisenbai siiaqty azamattar «Aqiqatqa» keluı mümkın. Auqymdy jūmys atqarmaǧan soŋ azamattardy partiiaǧa kel dep aita almaimyz. Jaŋadan jasaqtalyp jatqan partiianyŋ mümkındıgın azamattyq qoǧamǧa däleldei bıluımız kerek.
– Partiiaǧa degen azamattardyŋ senımı joq ekenın aityp qaldyŋyz. Bälkım özıŋızben bırge Parijge barǧan Abzal Qūspan men Mädi Manatbek sekıldı azamattardyŋ orynbasar etıp qoiuǧa qalai qaraisyz?
– Bırınşıden, Abzal Qūspan äleumettık jelıde tanymal bolǧanymen qoǧamdyq ūiymdarda jūmys jasamaǧan azamat. Onyŋ üstıne otbasyn asyrap otyrǧan tabysty qyzmetın tastap, partiianyŋ jalaqysy joq jūmysyna keledı dep aita almaimyn. Al Mädi Manatbek bilıktıŋ qūrylymdarynda qyzmet etken ärı qoǧamǧa saiasi tūlǧa retınde tanylmaǧan azamat. Äleumettık jelıde post jazǧany bolmasa oppozisiialyq basylymdarǧa sūhbat bermegen jıgıt. Onyŋ azamattyq qarym-qabıletın oqyp bılıp jürmın. Bıraq qūr sözben quyrdaq quyruǧa bolmaidy. Oppozisiialyq partiia töraǧasynyŋ orynbasary boluy üşın, saiasi jüienıŋ synşysy bolu kerek. Men būl azamattardyŋ auzynan «Qazaqstandy qūrtqan Nazarbaevtyŋ jüiesı» degen syn estımedım.
– Synau jaqsy ärine. Bıraq partiiaǧa synşyldarmen qatar ısker azamattar da kerek şyǧar...
– Ol mäselemen ainalysyp jatyrmyz dep aittym ǧoi. Abzal Qūspan men Mädi Manatbekpen qoǧamnyŋ tūlǧalary tausylyp qalmaidy. Ol jıgıtter batyl pozisiialarymen partiiaǧa keletın bolsa, ärine olardy tartamyz. Bızdıŋ esıgımız bärıne aşyq. Bıraq bızge eŋ aldymen bilıktıŋ synşylary kerek. «Myna sözım qalai bolar eken» dep bilıktıŋ synai almai, jaltaqtap otyratyn jıgıtter kerek emes.
– Jaŋa sız baqylauşylar turaly jaqsy aittyŋyz. Sailau kezınde aimaqtardaǧy dauys berudı baqylau öte maŋyzdy mäsele. JSDP aimaqtardaǧy jetekşılerden kımderdı taŋdaidy?
– Būǧan deiın aimaqtardaǧy kadr mäselesın qozǧamadyq. Aldaǧy qyrküiek aiynan bastap būl mäselege nazar audaramyz. Bızde Prezidentık sailaudan keiın bırden Parlamenttık sailau boluy mümkın degen oi boldy. Eger kezekten tys Parlament sailauy ötetın bolsa, aimaqtaǧy jetekşılerdı taŋdauǧa küş salamyz. Aiaq astynan sailau jariialanyp ketetın bolsa, sailau nauqany jäne jetekşılerdı taŋdaumen qatar ainalysuǧa tura keledı. Menıŋ oiymşa, būl kezde aimaqtaǧy kadrdy auystyru emes, sailauda jeŋıp şyǧu basty maqsat bolady.
– Qazırgı sızderdıŋ jasap otyrǧan jūmystaryŋyzben Parlamentten oryn alu qiyn sekıldı. Qarjylyq jäne basqa jaǧdai şyǧar, äiteuır partiia tarapynan qatty belsendılık baiqalmaidy. Soŋǧy üş aida jūrttyŋ nazaryn audaratyndai qadamdar jasalmady. Negızı, partiianyŋ jeŋısı yqpaldy adamdardy tartuǧa bailanysty emes pe?
– Tamyz aiynyŋ aiaǧynan bastap qoǧamdaǧy belsendı azamattardy partiiaǧa tartumen tūraqty ainalysa bastaimyz. Būǧan deiın bızdıŋ partiiaǧa Janbolat Mamai, Äset Mataev, Aiman Saǧidolla sekıldı azamattar partiiaǧa müşelıkke kırdı. Bız osyndai belgılı azamattarmen kelıssözder jürgızemız. Bıraq bız partiiaǧa jalynyp-jalpaiyp adam tartpaimyz. Parlamenttık sailauǧa qatysyp jäne jeŋıp şyǧu jalǧyz Bapi men «Aqiqat» partiiasynyŋ mındetı emes. Būl jalpy azamattyq qoǧamnyŋ maqsat - mındetı. Küzden bastap Marǧūlan Seisenbai sekıldı azamattardy tartuǧa küş salamyz. Äitse de bizneste jürgen adamnyŋ oppozisiialyq partiiaǧa ötu-ötpeuı belgısız. Bıraq bız bärıbır de qoǧamda aty bar adamdarmen bırge jūmys ısteimız. Alaida būl jūmys bır jaqty ǧana bolmauy kerek, sol azamattardyŋ tarapynan da jauapkerşılık boluy kerek. Öitkenı elımızdegı rejimdı özgertu jalǧyz «Aqiqat» partiiasynyŋ mındetı emes. Elımızdegı özgerısterdı jasaityn bırden bır saiasi platforma äzırge «Aqiqat» partiiasy. Ökınışke qarai, basqa saiasi küş joq. Būl jaǧdaidy eldegı azamattar tüsınuı kerek dep sanaimyn.
– Sūhbatyŋyzǧa rahmet.
Serık JOLDASBAI
"Adyrna" ūlttyq portaly
