«Öner bılım bar jūrttar
Tastan sarai salǧyzdy.
Aişylyq alys jerlerden,
Közıŋdı aşyp jūmǧanşa,
Jyldam habar alǧyzdy.
Aty joq qūr arbany
Myŋ şaqyrym jerlerge,
Kün jarymda barǧyzdy» - dep ūly aǧartuşy Ybyrai Altynsarin aityp ketkendei, älemnıŋ osyndai därejege köterılıp, köp närsege qol jetkızuı ǧylym men bılımnıŋ qaryştap damuynyŋ arqasynda. Sol tärızdı qazaq elınıŋ bolaşaǧy, älemge örkenietı ozyq el bolyp tanyluy közı aşyq, kökıregı oiau bılımdı de sanaly ūrpaqtyŋ qolynda! Osy jolda ǧylym men bılımdı damytu üşın elımızde tiıstı şaralar qabyldanuda.
«Bılımdı ūlt – sapaly bılım» ūlttyq jobasy
Būl joba – Qazaqstannyŋ bılım beru salasyn damytuǧa baǧyttalǧan memlekettık baǧdarlamalardyŋ bırı. Būl joba elımızdıŋ bılım beru jüiesın jaŋǧyrtyp, halyqaralyq standarttarǧa sai bılım beru sapasyn jaqsartudy maqsat etedı. Joba 2021 jyly qabyldanǧan jäne 2025 jylǧa deiın jüzege asyrylmaq. Jobanyŋ negızgı maqsatyn atap aitar bolsaq, «Bılımdı ūlt» jobasynyŋ basty maqsaty – sapaly jäne qoljetımdı bılım beru arqyly bäsekege qabılettı, bılımdı, käsıbi şeber azamattardy tärbieleu. Sonymen qatar, būl joba Qazaqstannyŋ bılım beru jüiesınıŋ halyqaralyq deŋgeige sai boluyna, inkliuzivtı bılım berudı damytuǧa, jäne sifrlyq tehnologiialardy engızuge baǧyttalǧan.
Joba bırneşe maŋyzdy baǧyttardy qamtidy:
• Mektepke deiıngı tärbie jäne oqytu
Joba aiasynda balalardyŋ mektepke deiıngı bılımge qoljetımdılıgın qamtamasyz etu maqsatynda mektepke deiıngı mekemelerdıŋ sanyn arttyru, olardyŋ sapasyn köteru közdeledı. Erte jastan bılım aluǧa qolaily jaǧdai jasau arqyly balalardyŋ tanymdyq jäne şyǧarmaşylyq qabıletterın damytuǧa nazar audarylmaq.
• Orta bılım beru sapasyn arttyru
Orta bılım beru jüiesın jaŋǧyrtu, bılım berudıŋ sapasyn arttyru jäne bılım aluşylardyŋ nätijelerın jaqsartu – jobanyŋ basty basymdyqtarynyŋ bırı. Būl baǧytta mektepterdı modernizasiialau, zamanaui jabdyqtarmen qamtamasyz etu, bılım beru baǧdarlamalaryn jaŋartu jäne mūǧalımderdıŋ bılıktılıgın arttyru şaralary qarastyrylǧan.
• Sifrlyq bılım beru jäne aqparattyq tehnologiialar
Joba sifrlyq bılım beru tehnologiialaryn engızuge erekşe köŋıl böledı. Barlyq bılım beru deŋgeilerınde onlain jäne qaşyqtyqtan oqytu jüiesın damytu, elektrondy oqulyqtar men oqu-ädıstemelık qūraldardy qoldanu, mektepter men joǧary oqu oryndaryn joǧary jyldamdyqty internetpen qamtamasyz etu josparlanǧan.
• İnkliuzivtı bılım beru
Bılım beru jüiesınıŋ inkliuzivtı boluyn qamtamasyz etu, iaǧni erekşe qajettılıkterı bar balalar men jastar üşın qoljetımdı bılım beru mümkındıkterın jasau – jobanyŋ maŋyzdy mındetterınıŋ bırı. Būl baǧytta arnaiy oqu baǧdarlamalary men ädıstemeler äzırlenedı, sondai-aq, oqu oryndaryn arnaiy qūral-jabdyqtarmen qamtamasyz etu josparlanǧan.
• Pedagogtardyŋ märtebesın arttyru
«Bılımdı ūlt» jobasy aiasynda mūǧalımderdıŋ märtebesın köteru, olardyŋ eŋbekaqysyn arttyru jäne käsıbi damuyn qamtamasyz etu şaralary qarastyrylǧan. Būl baǧytta mūǧalımderdıŋ bılıktılıgın arttyru kurstary, täjıribe almasu baǧdarlamalary, halyqaralyq oqytu ädısterın engızu jūmystary jürgızılude.
• Joǧary bılım beru men ǧylymdy damytu
Joǧary oqu oryndary men ǧylymi-zertteu ortalyqtaryn damytu da joba aiasyndaǧy basym baǧyttardyŋ bırı. Oqu oryndarynyŋ ǧylymi äleuetın köteru, olardyŋ älemdık universitetter reitingısınde joǧary oryndarǧa ie boluyn qamtamasyz etu, şeteldık universitettermen jäne ǧylymi ortalyqtarmen yntymaqtastyq ornatu josparlanǧan.
• Tehnikalyq jäne käsıptık bılım beru jüiesın damytu
Tehnikalyq jäne käsıptık bılım beru jüiesın jaŋǧyrtu arqyly Qazaqstan ekonomikasynyŋ sūranysyna säikes mamandar daiarlau közdeledı. Būl baǧytta dualdy oqytu jüiesın damytu, kolledjder men käsıptık bılım beru mekemelerın zamanaui qūral-jabdyqtarmen qamtamasyz etu jūmystary jürgızıledı.
Jobanyŋ nätijelerıne toqtalar bolsaq:
2025 jylǧa deiın «Bılımdı ūlt – sapaly bılım» ūlttyq jobasy aiasynda kelesı nätijelerge qol jetkızu josparlanǧan:
- Mektepke deiıngı bılımmen qamtylǧan balalardyŋ sanyn 100%-ǧa jetkızu;
- Mektepterdıŋ 90%-yn zamanaui qūral-jabdyqtarmen qamtamasyz etu;
- Joǧary bılım beru sapasyn arttyryp, älemdık reitingterde qazaqstandyq universitetterdı joǧary oryndarǧa şyǧaru;
- Pedagogtardyŋ eŋbekaqysyn 2 ese arttyru;
- Erekşe qajettılıkterı bar balalardyŋ bılım aluyna qolaily jaǧdai jasau.
«Bılımdı ūlt – sapaly bılım» ūlttyq jobasy Qazaqstannyŋ bılım beru jüiesın jaŋa deŋgeige köterudı közdeidı. Būl joba jastardyŋ bılım aluǧa qoljetımdılıgın arttyruǧa, bılım sapasyn jaqsartuǧa jäne bäsekege qabılettı mamandardy daiarlauǧa baǧyttalǧan.
Aigül Mūratqyzy
