Ǧylym-bılım, oqu-aǧartu ısı – qai zamanda da, qai qoǧamda da eŋ özektı mäselelerdıŋ bırı. Būl jolda tökken ter – bolaşaqtyŋ dänegıne tamǧan bır-bır tamşy üles.
Isım oŋsyn deseŋız,
Sol ıstıŋ mamany bolyŋyz.
Daŋqym şyqsyn deseŋız,
Köpşılıktıŋ adamy bolyŋyz, - dep äl-Farabi atamyz aitqandai, «Adyrna» tılşısınıŋ kezektı sūqbaty öz ısınıŋ mamany bola bılgen bılım beru ısınıŋ qūrmettı qyzmetkerı, «Ybyrai Altynsarin» tösbelgısınıŋ iegerı Naziken Nūrlanqyzymen boldy. Qyryq jylǧa taiau ūstazdyq jäne direktordyŋ beiındı jūmystary jönındegı orynbasary qyzmetın atqaryp kele jatqan keiıpkerımız şielengen syrdyŋ şetın şyǧardy.
— Naziken Nūrlanqyzy, ötken jyly bılgen bılım beru ısınıŋ qūrmettı qyzmetkerı atansaŋyz, biyl «Ybyrai Altynsarin» tösbelgısınıŋ iegerı bolyp otyrsyz. Quanyşty habardy eŋ bırınşı kımmen bölısesız?
— Uaqytymyzdyŋ basym bölıgın jūmysta ötkızetın bolǧasyn bolar, uaqyt öte kele jūmys orny adamnyŋ ajyramas bölşegıne, jyly mekenıne ainalady eken. Ondaǧy ūjymdastardyŋ da ruhani syrlasyŋ, aqylşyŋ boluy zaŋdy. Mektep, ärbır ūstazdyŋ şabyttandyrar mekenı, qym-quyt tırlıgı qainap jatqan kışıgırım älemı. Sol tırlıktıŋ pūşpaǧyn kımmen bırge ilep otyrsaŋ sol ystyq bolyp ta ketedı, sondyqtan bolar būl quanyşty jaŋalyqty äuelı Ahmet Baitūrsynov atyndaǧy № 139 mektep-gimnaziia direktory Erık Nūrǧūmarūlymen, sodan soŋ äkımşılık müşelerımen bölıstım. Keşke taman ärdaiym qoldauşym, menıŋ jetıstıgıme ekı ese quanar janaşyr joldasymmen bölıstım, keiın qyzǧaldaǧym, gülım qyzyma habarladym. Söitıp ary qarai ūjym estıdı qūttyqtaular tolassyz kelıp jatty.
- Jaqsy maman bolu üşın nenı bılu jäne üirenu qajet?
– Är mamandyq öz aldyna bır mektep, kei mamandyq adamnyŋ mınezın özıne ikemdep ötkır de qatıgez adam jasap jatady, al bızdıŋ mamandyqtyŋ jaiy mülde basqa. Bızdıŋ mamandyq äuelı adam janyn zertteumen ainalysudy üiretedı. Pedagogikalyq etikettı saqtai otyryp, oquşyny jūmys jasauǧa, bılım igeruge bauli bılu naǧyz şeberlık dep oilaimyn. Men üşın oquşymen bolsyn, ūjymmen bolsyn adamgerşılık, jauapkerşılık, adam aqysy degen qaǧidalardy oilai otyryp qarym-qatynas ornata bılgen maman jaqsy maman.
- Sızdı osyndai qūrmet pen abyroiǧa jetkızgen ūstanymyŋyz jaily aityp berseŋız.
— Eŋ alǧaş eŋbek jolyn bastaǧannan berı 30 jyldan astam uaqyt ötıptı. Jas maman bolyp jürgende-aq menıŋ oiymda ataq-daŋqty ūstaz bolu emes, abyroily ūstaz bolu ūǧymy qūrmettı ärı süikımdı edı. Abyroidy eşqandai qaǧaz, eşqandai tös belgı bere almaidy ǧoi. Bügıngı künı alyp otyrǧan qūrmet tösbelgısı men kuälıgı menıŋ 30 jyl boiǧy ūstazdyq jolym men basqaru ısındegı eŋbegımnıŋ aiǧaǧy ıspettı, al ūjymnyŋ qūrmetı men abyroiy köŋıl arqyly sezıletın dünie. Al ūstazdyŋ ūmtyluy tiıs biıktık, ūstanymyn ūştap otyratyn qairaty şäkırttıŋ qūrmetınde jatyr. Menıŋ ūstanymym sol şäkırttıŋ köz aldynda abyroily ūstaz beinesınde jattalu.
- Qyzmet jolynda qajyǧan, qinalǧan, jalyqqan sätıŋız boldy ma?
— Joq, bıreu sener, bıreu senbes, jalyǧyp ta qajyp ta körmeppın. Qinalǧan sätter ärine boldy, qiyndyqsyz jeŋıs pen nätije bolmaidy, jūmys bolǧan soŋ bır jeŋılıp, bır jeŋıp baryp täjıribe jinaqtaimyz ǧoi, alaida sol uaqyttyŋ bärı qaita kelse qaita solai jasar edım dep oilaimyn. Öz täjıribem men qyzmetıme ketken uaqytyma ökınıp körmeppın, mamandyq taŋdauda joly bolǧandardyŋ bırı bolarmyn.
– Oryndalmaǧan armanyŋyz bar ma?
— Köp balaly bolu... Köp balaly ana bolu armanym edı ǧoi, Allaǧa şükır qyzym bar, dese de, «aǧaiyndy jıgıttıŋ kere qalys jaly bar, jalǧyz basty jıgıttıŋ şyǧar-şyqpas jany bar» deidı ǧoi, sondyqtan ba balalarym köp aǧaiyndy bolsa dep armandauşy edım.
- Esesıne «äjelegen» nemerelerıŋız köp bolsyn dep tıleimız, är ūstazdyŋ özındık qyzyǧuşylyǧy men şyǧarmaşylyq qabıletı bar, sızdıŋ qandai önerıŋız bar, jeztaŋdai änşı dep estıp edık qanşalyqty ras?
— Endı jeztaŋdai änşı emespın, köppen bırge syzyltyp aitatynym bar, alaida än aituǧa köp qyzyqpaimyn, bıraq estı änderdı tyŋdaǧan ūnaidy. Tabiǧatta, saiabaqtarda oŋaşa qalyp, özımmen syrlasudy janym sondai süiedı. Tabiǧat mezgılderınıŋ auysuy, özındık ädemılıgı, tabiǧattyŋ tynyştyŋy, japyraqtyŋ tüsuı, bäişeşektıŋ qardy jaryp şyǧuy, taŋǧy qūstardyŋ şiqyly, äinekke qatqan qyraudyŋ suretı, japyraqtarǧa bıtken şyq, qardyŋ sytyry bärı-bärın tamaşalaǧan, salqyn auany tereŋ-tereŋ tynystaǧan qatty ūnaidy.
- Jas mamandarǧa berer keŋesıŋız?
— «Eŋbek bärın jeŋbek», eŋbek etken adam Allaǧa da adamǧa da süikımdı ǧoi, eŋbek etıp jürgen adam tüptıŋ tübınde süt betıne qaimaq bolyp şyǧady, sondyqtan eŋbek etude jarysyŋdar degım keledı, sonda nätije bolady.
- Sūqbattasuǧa uaqyt bölgenıŋızge köp-köp rahmet!
