"Qaitqan malda qaiyr bar". CNN Qazaqstanǧa jolbarystardyŋ oralǧanyn jazdy

1456
Adyrna.kz Telegram
https://adyrna.kz/content/uploads/2024/09/img_9319-960x500.jpeg?token=b9f0baa0a72bd6384ac8e84af6704016
Amerikalyq CNN telearnasy Qazaqstanǧa 70 jyldan keiın jolbarystardyŋ oralyp jatqany turaly material jariialady, dep habarlaidy "Adyrna" ūlttyq portaly. Jolbarystar Qazaqstan dalasynan 1950-şı jyldary joiylyp ketken bolatyn. Bıraq qazır olardy qaita oraltu üşın barlyq jaǧdailar jasaluda. Qyrküiek aiynda Niderlandtan äkelıngen amur jolbarysynyŋ jūby Ile-Balqaş qoryǧyna jetkızıldı. Zoologtardyŋ aituynşa būl aimaq bır kezderı osy jyrtqyştardyŋ tarihi mekenı bolǧan. Ortalyq Aziiada jolbarystardyŋ mekenı Türkiiadan Korei tübegıne, Reseidıŋ soltüstıgınen İndoneziiaǧa deiın taraǧan. Qazır jolbarystar özderınıŋ būrynǧy mekenderınıŋ tek 7%-ynda ǧana bar. Al elımızde būl januarlar 1950-şı jyldary  tolyǧymen joiylyp ketken. Qaitadan tabiǧi ortaǧa qonystandyru üşın  Qazaqstanda būryn ömır sürgen türge öte ūqsas Amur jolbarysy taŋdalǧan. Jolbarystardy tabiǧatqa oralu üşın tasymaldau jobasy bırınşı ret  jüzege asyryldy. Ekı jolbarys Niderlandtan Germaniiaǧa avtokölıkpen jetkızılıp, odan keiın alty saǧattyq ūşaq saparymen Qazaqstanǧa jettı. Ärı qarai olardy taǧy 20 minuttyq vertoletpen qoryqqa jetkızgen. Būl saparǧa daiyndyq bırneşe onjyldyqtardy qamtyǧan. Qazaqstan osy jobany 2010 jyly jariialaǧan jäne keiınırek Ile-Balqaş memlekettık tabiǧi qoryǧy qūryldy. Odan berı jolbarystar üşın qajettı jaǧdailar jasaldy, orman alqaptary ösırıldı, aŋdar köbeitılıp, olardyŋ tabiǧi azyǧy daiyndaldy. Joba saiasi erık-jıger men tiıstı qorǧau şaralarynyŋ arqasynda tabysty boldy. Jolbarystardyŋ Qazaqstandaǧy populiasiiasy bolaşaqta artyp, 2035 jylǧa qarai qoryqta 50 ülken mysyq ömır süretın bolady dep boljanuda. Zoologtar būl jobany tabiǧat saqtau ısındegı maŋyzdy qadam dep atap, ony tek öŋırge ǧana emes, bükıl älemge ümıt syilaityn joba retınde baǧalauda.
Pıkırler