Resei jäne bırqatar basqa elder "Talibandy" Auǧanstandaǧy şynaiy bilık retınde moiyndaidy. Resei Memlekettık Dumanyŋ deputattary Talibandy terroristık ūiymdardyŋ tızımıne qosu elder arasyndaǧy bailanysty damytuǧa kedergı keltıredı dep sanaidy. Olar terroristık ūiymdardyŋ, sonyŋ ışınde şeteldık jäne halyqaralyq ūiymdardyŋ qyzmetıne tyiym saludy sot şeşımımen toqtatuǧa mümkındık beretın zaŋ jobasyn ūsyndy, dep habarlaidy "Adyrna" ūlttyq portaly "İnsaider" basylymyna sılteme jasap.
Zaŋ jobasynda mūndai şeşım qabyldau üşın "ūiymnyŋ terroristık nasihat, qoldau nemese qylmystyq äreketterden bas tartqany turaly naqty derekterdıŋ boluy" qajet dep körsetılgen. Zaŋ jobasynda "Taliban" qozǧalysy tıkelei aitylmaidy. Tüsındırme jazbada jaŋa normanyŋ qūqyqtyq olqylyqty joiuǧa baǧyttalǧany atap ötılgen. Qazırgı zaŋda terroristık dep tanylǧan ūiymǧa qarsy qudalaudy onyŋ qyzmetınıŋ sipaty özgergen jaǧdaida toqtatu tärtıbı qarastyrylmaǧan.
Būǧan deiın Qauıpsızdık keŋestıŋ hatşysy Sergei Şoigu Resei delegasiiasynyŋ qūramynda Kabulda bolǧan kezde "Talibandy" terroristık ūiymdar tızımınen şyǧaru jospary turaly mälımdedı. Sonymen qatar, ol Auǧanstanmen saiasi jäne ekonomikalyq bailanysty nyǧaitudy közdep otyrǧanyn aitty.
Qazan aiynda Resei prezidentınıŋ Auǧanstan boiynşa arnaiy ökılı Zamir Kabulov "Talibandy" jaqyn arada terroristık ūiymdardyŋ tızımınen şyǧaru jospary turaly habarlady. Ol Işkı ıster ministrlıgı men FQQ qajettı "qūqyqtyq jūmysty" aiaqtap jatqanyn aitty.
Mäskeudıŋ Kabulǧa qatysty saiasatyn tarihi şyndyqtan tys baǧalau mümkın emes. 10 jyldyq "KSRO-nyŋ bauyrlas Auǧan halqyna kömegı" kürdelı taldaudy qajet etse, Reseidıŋ osy elmen 30 jyldan astam qarym-qatynasy qaişylyqtarǧa toly. Sarapşylardyŋ pıkırınşe, Resei ärdaiym Ortalyq Aziia memleketterınıŋ oŋtüstık şekaralarynyŋ tūraqtylyǧyn qamtamasyz etuge tyrysyp keldı. Narkotrafik, qaru-jaraq kontrabandasy jäne islamdyq radikaldy toptardyŋ transşekaralyq yqpaly tūraqtylyqqa degen ümıtpen bailanystyryldy.
Degenmen, Reseidıŋ būl ūstanymy bırjaqty emes. Atap aitqanda, BŪŪ men qūqyq qorǧau ūiymdary talibtardyŋ äielderge qatysty repressiialyq saiasatyna, ölım jazasyna jäne basqa da şekteulerıne nazar audaryp keledı.
Ortalyq Aziia respublikalary körşısımen öz mäselelerın ärtürlı joldarmen şeşıp keledı. Qazaqstan mausym aiynda "Talibandy" terroristık ūiymdardyŋ tızımınen şyǧaru turaly şeşım qabyldady. Būl qadamnyŋ sebebı – qalypty yntymaqtastyqqa kedergı keltırmeu.
Alaida talibtarǧa degen közqaras älemdık arenada da ekıūşty. Mysaly, jaqynda "Taliban" basşylyǧy Bakude ötken klimat boiynşa COP29 sammitıne qatysty.
Talibtardyŋ äielderdıŋ qūqyqtaryn şekteuı, ölım jazalary men repressiialyq äreketterı älı de BŪŪ men qūqyq qorǧau ūiymdarynyŋ basty nazarynda tūr. Būl mäsele boiynşa pıkırtalastar jalǧasuda.
Ūqsas jaŋalyqtar
