Memleket basşysy 2024 jylǧy 2 qyrküiektegı Qazaqstan halqyna Joldauynda: «Ükımet joǧary bılım salasyn halyqaralyq bılım beru keŋıstıgımen yqpaldastyryp jatyr. Qazırdıŋ özınde elımızde şeteldıŋ belgılı 23 joǧary oqu orny jūmys jürgıze bastady. Olarǧa meilınşe qoldau körsetu kerek. Atap aitqanda, maman daiarlauǧa berıletın memlekettık tapsyrysty bırtındep köbeitken jön», – dep atap öttı.
34 şeteldık joǧary oqu ornymen serıktestık kelısımder jasaldy. Bügıngı taŋda elımızde Ūlybritaniia, İtaliia, Qytai, Resei, AQŞ, Fransiia jäne Oŋtüstık Koreianyŋ 23 serıktes joǧary oqu oryndary jūmys ısteidı. 2025 jyly taǧy 11 kelısımdı ıske asyru qajet.
Şeteldık serıktestık joǧary oqu oryndarynda qazaqstandyq studentterge arnalǧan 2 090 grant oquǧa memleket böldı.
Bügıngı taŋda myŋdaǧan student 34 mamandyq boiynşa bılım alady, onyŋ ışınde pedagogikalyq, injenerlık-tehnikalyq jäne jasandy intellektsiiaqty negızgı baǧyttar bar. Būl maqsattarǧa memlekettık bılım beru granttary (bırlesken bılım beru baǧdarlamalary jäne qos diplom baǧdarlamalary) jäne memlekettıŋ qoldauymen olarǧa jaǧdai jasau arqyly investorlardyŋ qarajaty bölınedı.
Şeteldık serıktes JOO-lardy ırıkteu jekelegen salalardaǧy kadrlyq qajettılıkke jäne öŋırlerdıŋ sūranystaryna negızdeledı.
Şeteldık jetekşı joǧary oqu oryndarymen yntymaqtastyq atom önerkäsıbı, «jasyl» sutektı äzırleu, Qazaqstanda balamasy joq su qauıpsızdıgın qamtamasyz etu siiaqty asa sūranysqa ie jäne tapşy mamandyqtar boiynşa mamandar daiarlauǧa baǧyttalǧan.
Memleket basşysynyŋ tapsyrmasyn oryndau şeŋberınde Q.Jūbanov atyndaǧy Aqtöbe öŋırlık universitetı bazasynda mūnai injeneriiasy, elektr energetikasy jäne kompiuterlık injeneriia baǧdarlamalary boiynşa britandyq Heriot Watt universitetınıŋ filialy aşyldy.
Himiia jäne himiialyq tehnologiialar salasynda kadrlar daiarlau üşın M.Dulati atyndaǧy Taraz öŋırlık universitetı bazasynda D.İ.Mendeleev atyndaǧy Resei himiia-tehnologiialyq universitetınıŋ filialy aşyldy.
Pedagogikalyq kadrlardy daiarlau maqsatynda Oŋtüstık Qazaqstan pedagogikalyq universitetı bazasynda Gazi universitetınıŋ (Türkiia) filialy jūmys ısteidı.
Beijıŋ tıl jäne mädeniet universitetınıŋ (QHR)filialy Astana halyqaralyq universitetı bazasynda jūmys ısteidı.
Kvins universitetınıŋ filialy (İrlandiia) Narhoz universitetı bazasynda jūmys ısteidı.
2025 jylǧa deiıngı joǧary bılım berudı internasionaldandyru strategiiasy şeŋberınde şeteldık azamattarǧa, sonyŋ ışınde Qazaqstan Respublikasynyŋ azamattary bolyp tabylmaityn qazaq diasporasynyŋ ökılderıne arnalǧan stipendiialyq baǧdarlama ıske qosyldy.
2024-2025 oqu jylynda şeteldık azamattarǧa arnalǧan stipendiialyq baǧdarlama boiynşa Qazaqstannyŋ 37 JOO-da 550 bılım aluşy qabyldandy (bakalavriat - 490, magistratura - 50, doktorantura - 10). Stipendiialyq baǧdarlama tegın bılım aludy jäne ai saiynǧy stipendiiany qamtidy.
Qazaqstanda bılım beru turizmın damytu
«Bolaşaq» halyqaralyq stipendiiasy 30 jyl boiy jüzege asyrylyp keledı. Memleket basşysynyŋ tapsyrmasy boiynşa «Bolaşaq» halyqaralyq stipendiiasy tehnikalyq, injenerlık, medisinalyq jäne pedagogikalyq baǧyttarǧa qaita baǧyttaldy.
Osy jyldar ışınde stipendiia 12 727qazaqstandyqqa älemnıŋ jetekşı joǧary oqu oryndarynda bılım aluǧa mümkındık berdı, onyŋ ışınde 55%-y gumanitarlyq, 36%-y injenerlık-tehnikalyq, 7%-y medisinalyq, 2%-y mädeniet jäne öner baǧyty boiynşa bılım aldy.
Tülekter älemnıŋ 30-dan astam elınde 400-den astam jetekşı şeteldık joǧary oqu oryndarynda oqydy jäne taǧylymdamadan öttı.
2024 jyly baǧdarlama tülekterı 213 myŋ medisinalyq ota jasap, 145 myŋ bılım aluşy men studentterdı oqytyp, myŋnan astam ǧylymi eŋbekterın jariialady.
2024 jyly JOO kontingentındegı şeteldık studentterdıŋ ülesı 15%-dy qūrady, älemnıŋ 23 elınen 97 universitettermen 245 qos diplom baǧdarlamasy ıske asyryldy.
Şeteldık studentter sany 93 elden 31 400 adamdyqūrady, būl 2023 jylǧy 82 elden 26 800 studentkeqaraǧanda 4 600 adamǧa köp.
Qazaqstannyŋ joǧary oqu oryndaryna oqytuşylyq qyzmetke 1600-den astam şeteldık sarapşy tartyldy.
2024 jylǧy bılım beru baǧdarlamalarynyŋ nätijesınde QS World University Rankings 2024älemnıŋ üzdık universitetterınıŋ halyqaralyq reitingıne 21 qazaqstandyq JOO kırdı.
«Universitet pänderın oqytudyŋ mazmūny men ädısın aitarlyqtai jaŋartu qajet. Bolaşaq mūǧalımder, därıgerler, agronomdar, zaŋgerler jäne salalyq mamandar jasandy intellekt boiynşa bazalyq bılımdı mındettı türde meŋgeruı kerek», – dep atap öttı Qasym-Jomart Toqaev.
Memleket basşysynyŋ tapsyrmasyn ıske asyru maqsatynda elımızdıŋ ǧylymi ūiymdary men JOO-na halyqaralyq derekqorlarǧa tegın qoljetımdılık qamtamasyz etıldı.
Google kompaniiasymen bırlesıp elımızdıŋ 15 joǧary oqu ornynyŋ 5000 studentıne arnalǧan jasandy intellekt boiynşa kurstar ıske qosyldy.
Coursera onlain bılım beru platformasy jobasy aiasynda qazaqstandyq studentterge 40 myŋ lisenziia bölınıp, 93 joǧary oqu ornynan 153 myŋ sertifikat berıldı.
Koreia men Qytaidyŋ jetekşı joǧary oqu oryndarymen bılım beru jäne mamandardy bırlesıp daiarlau boiynşa uaǧdalastyqtarǧa qol jetkızıldı.
Memleket basşysynyŋ tapsyrmasy boiynşa üş qazaqstandyq JOO bazasynda jasandy intellekt mektepterı jūmys ısteidı:
- Qorqyt ata atyndaǧy Qyzylorda universitetınde Seul Ūlttyq Ǧylym jäne tehnologiialar universitetınıŋ Jasandy intellekt jäne informatika mektebı aşyldy.
- Q.İ.Sätbaev atyndaǧy Qazaq ūlttyq tehnikalyq zertteu universitetınde City University of Hong Kong filialy aşyldy.
- D.Serıkbaev atyndaǧy Şyǧys Qazaqstan tehnikalyq universitetınde Lu Ban şeberhanasynyŋ bazasynda Jİ boiynşa halyqaralyq zertteu ortalyǧy jäne kölıktı basqarudyŋ aqyldy tehnologiialar ortalyǧyaşyldy.
Otandyq joǧary oqu oryndarynda Google, NVIDIA, Huawei, Coursera jäne basqa da halyqaralyq tehnologiialyq alpauyttarynyŋ tiıstı kurstary engızıldı.
Coursera, Google, Nvidia, «Huawei Technologies Kazakhstan» LLP, 01 Edu System, Binance Kazakhstan-men memorandumdarǧa qol qoiyldy.
AstanaHub tehnoparkı bazasynda baǧdarlamada Qazaqstannyŋ 47 joǧary oqu ornynan 700 oqytuşyny qamtityn Jİ baǧyttary boiynşa JOO oqytuşylaryn oqytuǧa arnalǧan tolyqqandy kurstar ıske qosyldy.
Jasandy intellekt (Jİ) salasynda universitetaralyq Jİ standarty qabyldandy, 20 JOO-men 20 bılım beru baǧdarlamasy äzırlendı.
Qazaq, aǧylşyn, orys tılderınde 148 milliard token negızınde KazLLM tıldık modeldı oqytu aiaqtaldy.
Model Nazarbayev University, äl-Farabi atyndaǧy Qazaq ūlttyq universitetı, Şaisūltan Şaiahmetov atyndaǧy «Tıl-Qazyna» Ūlttyq ǧylymi-praktikalyq ortalyǧy jäne t.b. komandasynyŋ qatysuymen äzırlendı.
Äzırleuge 117 sarapşy, onyŋ ışınde 40-tan astam ǧylym kandidattary, PhD jäne zertteu instituttary men joǧary oqu oryndarynyŋ magistrlerı tartyldy.
Ministrlık Memleket basşysyna jasandy intellekt, baǧdarlamalau jäne startap akselerasiiasyn oqityn 100 myŋ studenttı qamtityn basym mamandyqtar boiynşa barlyq deŋgeidegı studentter arasynda Jİ salasyndaǧy daǧdylardy jan-jaqty damytuǧa baǧyttalǧan AI-Sana Jİ boiynşa pilottyq baǧdarlamany ūsyndy.
