28 aqpan künı Vaşingtonda AQŞ prezidentı Donald Tramp pen Ukraina prezidentı Vladimir Zelenskii sirek kezdesetın metaldar boiynşa kelısım jasau üşın kezdestı. Kezdesudıŋ arty şielınıske ūlasty, dep habarlaidy “Adyrna” ūlttyq portaly DW saityna sıltep.
Kezdesu barysynda Tramp Zelenskiige Reseimen kelıssözderde kompromisster jasau qajetın jäne AQŞ-pen kelısım jasau turaly aitty. Amerikalyq liderdıŋ sözınşe, Vaşington Mäskeumen beibıt kelısımnıŋ parametrlerın talqylai bastady.
«Men Putinmen söilestım. Bız sızge de, oǧan da qolaily nätijege jetkızuge tyrysamyz», - dedı Donald Tramp.
Ol Resei men Ukraina arasyndaǧy soǧystyŋ «aiaqtalatyn uaqyty» ekenın jäne «Resei būǧan müddelı ekenın» atap öttı.
«Men prezident Putinmen söilestım, bız sızge de, oǧan da qolaily nätijege jetkızuge tyrysamyz, bıraq bız onyŋ şeŋberın belgıledık », - dedı Donald Tramp.
Kezdesuge vise-prezident Djei Di Vens te qatysty. Ol Zelenskiidı Tramptyŋ kömegıne alǧysyn bıldırmegenı üşın synady.
"Būl kezdesude sız bırde-bır ret "rahmet" aittyŋyz ba? Sız qazan aiynda Pensilvaniiaǧa baryp, oppozisiia üşın nasihat jürgızdıŋız. AQŞ-qa jäne sızdıŋ elıŋızdı qūtqaruǧa tyrysqan prezidentke alǧys aitudyŋ ornyna", — dedı Vens.
Zelenskii AQŞ prezidentıne jauap beruge tyrysyp, "Mister Prezident, men aita alamyn ba?" dep sūrady. Tramp oǧan: "Joq. Sız äldeqaşan köp närse aittyŋyz", — dep jauap berdı.
"Sız bızdıŋ elge qūrmetsızdık tanytyp otyrsyz. Sız alǧys bıldıruıŋız kerek. Adamdar ölıp jatyr, äskeri küşterıŋız jetıspeidı. Sız bızge toqtatudy nemese toqtatpauǧa qatysty eşteŋe aita almaisyz", — dedı AQŞ prezidentı Zelenskiige.
Aq üidıŋ basşysy Ukraina prezidentıne "üşınşı düniejüzılık soǧysqa qatysty qūmar oiyn oinap jatqanyn" jäne "millionnan astam adamnyŋ ömırın qauıpke tıgetının" aitty. Amerikalyq
Tramp AQŞ-tyŋ soǧysqa qatysu üşın jauapkerşılıktı sezınetının aitty. Ol Vaşingtonnyŋ Ukrainaǧa köp qaru-jaraq jıbergısı kelmeitının, tek soǧystyŋ aiaqtaluyn qalaitynyn aitty. AQŞ pen Ukraina arasyndaǧy sirek kezdesetın metaldar boiynşa kelısım turaly aita otyryp, ol būl kelısımdı "öte ädıl" dep atady.
Zelenskii Trampqa ūsynylǧan AQŞ tarapynan paidaly qazbalardy öndıru boiynşa kelısımdı alǧys aityp, AQŞ-tyŋ soǧysty retteu boiynşa ne ıstei alatynyn talqylaǧysy keletının aitty. Ol "bırge bız ony toqtata alamyz" dep ümıttenetının bıldırıp, Putindı meŋzedı. Zelenskii Ukrainaǧa AQŞ-tyŋ äue qorǧanys jüiesın qajet etetının aitty. Ol Trampqa soǧys turaly bırneşe suret körsettı.
"Soǧysta da erejeler bar... Būl jıgıtterdıŋ erejelerı joq", — dep qosty ol, Reseidı meŋzep.
Ukraina prezidentınıŋ aituynşa, "tek qana atysty toqtatu" Reseige "äser etpeidı". Ol Kievtıŋ ūzaq merzımdı beibıtşılıkke kepıldıkterı bolmasa, atysty toqtatuǧa kelıspeitının atap öttı. Saiasatker AQŞ-tan Ukrainada beibıtşılık küşterın ornalastyru üşın Ūlybritaniia men Fransiiaǧa kepıldık berudı sūrady. Onyŋ aituynşa, eger kepıldık bolmasa, London men Parij būl bastamany jüzege asyrmaidy.
Jurnalisterdıŋ Ukrainaǧa beibıt kelısım şeŋberınde qauıpsızdık kepıldıkterın beruge daiyndyqtary turaly sūrauyna Tramp bylai dep jauap berdı: " Qauıpsızdık turaly qazır oilamaǧym keledı, aldymen kelısımdı jasauymyz kerek".
Osylaişa, Zelenskii men Tramptyŋ baspasöz konferensiiasy toqtatyldy. Aq üi ekı prezidenttıŋ dauynan keiın bırlesken baspasöz konferensiiasynyŋ toqtatylǧanyn rastady.
Ukrainalyq BAQ Zelenskiidıŋ Aq üiden merzımınen būryn ketıp jatqanyn jazdy. Būǧan Tramptyŋ Truth äleumettık jelısındegı mälımdemesı de dälel.
