Qonaev Nobel syilyǧyna ūsynylypty

6582
Adyrna.kz Telegram
https://adyrna.kz/content/uploads/2019/10/konaev.jpg
Qonaev degendı estısek, bırden Keŋes  Odaǧynyŋ būrynǧy basşysy Dınmūhamed Qonaev oiǧa oralady. Suret internetten alyndy Alaida onyŋ ınısı bar. Esımı – Asqar Qonaev, ǧalym. Ony bırı bılse, bırı bılmeidı. Bıraq osy Asqar Qonaevtyŋ ǧalym retındegı zertteulerınıŋ bırı Nobel syilyǧyna ūsynylǧan eken. Mūndaidy eşkım bılmeidı-au... Ol – ǧalym. Qara jäne türlı-tüstı metaldar jäne mineraldy şikızatty keşendı paidalanu salasynyŋ mamany bolǧan. Onyŋ zertteulerı metallurgiialyq prosesterdıŋ ırgelı negızderın jasauǧa, metallurgiialyq şikızatty öŋdeudıŋ jaŋa tehnologiialyq jüielerı men apparattaryn jasauǧa arnalǧan. Asqar men Dınmūhamed Qonaev   1999 jyly Asqar Qonaev ǧylymi zertteulerı üşın Nobel syilyǧyna ūsynylǧan. Şvesiiaǧa jıberılgen qūjattary Nobel syilyǧy jönındegı komitet synaǧynyŋ bırınşı turynan ötken eken. Alaida nauryzdyŋ 31-ı künı ol aiaqasty köz jūmdy. Būl märtebelı syilyq tek tırı adamǧa berıletındıkten, syilyqqa ūsynylǧan tızımnen syzylyp qaldy. Jalpy, Qazaqstan tarihynda KSRO Ǧylym akademiiasynyŋ akademigı atanǧan ekı-aq adam bar. Olar – Asqar Qonaev pen Qanyş Sätbaev. Közı tırısınde onyŋ 335 ǧylymi jūmystyŋ, 67 önertabystyŋ jäne 6 patenttıŋ avtory. Ǧylymdaǧy jetıstıkterı üşın Lenin ordenımen, Qazan töŋkerısı, Eŋbek Qyzyl Tu ordenımen jäne medaldarmen marapattaldy. Ekı ret KSRO Memlekettık syilyǧynyŋ laureaty jäne Qazaq KSR Memlekettık syilyǧy iegerı atanǧan. Onyŋ üstıne, ol Mūhtar Äuezovtıŋ küieubalasy. Onyŋ qyzy Leilaǧa üilengen. Olardyŋ Eldar jäne Diar degen ekı ūly bar. Būlar öz balalarynyŋ esımın Mūhtar, Dınmūhamed dep qoiǧan. Negızı Dınmūhamed Qonaevtyŋ öz balalary bolmasa da ınısınıŋ balalaryn özındei körgen. https://www.youtube.com/watch?time_continue=15&v=GtX9R4D3Sf4 Asqar Qonaevtyŋ ömırbaianyna toqtalsaq, ol 1929 jyly 14 şıldede Almatyda düniege kelgen. 1951 jyly Mäskeu memlekettık qūrylys jäne bolat qūiu institutyn bıtırıp, ekı jyldai Temırtaudaǧy  metallurgiia zauytynyŋ bolat qorytuşysy bolyp, basşylyq qyzmetke deiın köterılgen.  1953-1970 jyldar aralyǧynda aǧa zerthanaşy,   kışı jäne aǧa ǧylymi qyzmetker, zerthana meŋgeruşısı bolǧan. Keiın 1970 jyly Qazaq KSR Ǧylym akademiiasynyŋ Metallurgiia jäne ken baiytu institutynyŋ direktory, 1972-1974 jyldary Qazaq KSR Ǧylym akademiiasynyŋ vise-prezidentı, 1974-1986 j.j. Qazaq KSR Ǧylym akademiiasynyŋ prezidentı boldy. Qazaq KSR-nıŋ 9-11 şaqyrylymdaǧy KSRO Joǧarǧy Keŋesı ūlttar keŋesınıŋ  deputaty. 1976-1986 jyldary KOKP Ortalyq komitetınıŋ kandidatyna müşe bolǧan.  Ömırden 1999 jyly 31 nauryzda ozdy. Derek közı: "Aiqyn" gazetı
Pıkırler