2 qazanda Türkıstan oblysy Arys qalasynyŋ äkımdıgıne otyzǧa juyq äiel baryp, "jarylystan soŋ tūrǧyndar densaulyǧynyŋ naşarlaǧanyna şaǧymdanyp, ötemaqy töleudı" talap ettı.
Üş balanyŋ anasy Banu Qūljabaeva bır jarym jastaǧy balasynyŋ jarylystan keiın üzdıksız jötelıp, ışı öte bastaǧanyn aitady. Ol "jarylystan berı auyrmaǧan künımız joq" dep keiıdı.
"Apta saiyn auruhanaǧa aparam, apta saiyn basqa därı-därmek jazyp beredı. Odan nätije bolmaǧan soŋ taǧy baramyz. Süitıp kele jatyrmyz. Bır jyl būryn balam reanimasiiaǧa ökpe auruymen tüsken. Endı sol auruy qaita asqynyp bara jatyr. Işı toqtamai ötedı. Därıge de toqtamaidy. Jarylysqa deiın ondai bolmaǧan. Därıgerler de tüsınbei jatyr. Diagnoz qoia almai jatyr" deidı Banu Qūljabaeva.
Qala tūrǧyndarynyŋ bırı Aigül Däuletovanyŋ aituynşa, jarylystan soŋ balalarynyŋ denesıne jara şyǧyp, mūrny qanaityn bolǧan. Ol därı-därmek aluǧa qaltasy kötermeitının aityp, ükımetten kömek sūrady.
"Jarylystan keiın qyzymnyŋ denesıne jara şyǧyp kettı. Öz qaltamyzdan aqşa şyǧaryp, amaldap jazyp aldyq. "Jarylystan soŋ ekologiia būzylmady" degenge senbeimız. Arystyŋ ärbır otbasyna ükımetten ötemaqy tölensın" dedı ol.
Köpbalaly jalǧyzbasty ana Aiman Bazarbaeva da bes balasynyŋ denesıne jara şyǧyp, qinalyp jatqanyn aitty. Onyŋ aituynşa, jaqynda arnaiy komissiia kelıp, tekserıp ketken. Üş balasynyŋ denesıne şyqqan jaranyŋ betı qaitqanymen, ekeuınıŋ jarasy jazylmaǧan.
"Jaldamaly päterde tūramyn. Bes balamdy bırdei emdeuge, därı aluǧa şamam joq. Ükımetten alatyn 21 myŋ teŋgenı qaida jetkızemın? Päterden päterge tentırep jürmız. Eŋ bolmasa ekologiiaǧa ötemaqy berse bolady ǧoi" dedı ol aşulanyp.
Äkımdık aldyna jinalǧan äielder būǧan qosa bırneşe aidan berı jalǧasyp kele jatqan qūrylys jūmystarynyŋ sapasyna köŋılı tolmaitynyn aitty. Arys tūrǧyny Banu Qūljabaevanyŋ aituynşa, "jarylystan jaŋa salynǧan üiınıŋ ışı men syrtyna bırdei jaryqşaq tüsken, bıraq komissiia ony "jarylystan bülındı" dep tanudan bas tartqan".
"Ştabtan kelgen komissiia müşelerı menı mazaqtap, ūrsyp kettı. "Tamǧa jarylysqa deiın jaryqşaq tüsken, eskı tam bolsa bır jön" dedı. Bügın äkımdıkte osy mäselenı aittym" dedı ol.
Narazy bır top äieldı Arys qalasynyŋ äkımı Qadyrbek Mūrat äkımdık zalynda qabyldaǧan. Äielderdıŋ aituynşa, äkım olarǧa "ekologiia üşın ötemaqy tölenbeitının" aityp tüsındırgen. Al qūrylys jūmystaryna köŋılı tolmaǧan äielderge "jaqyn künderı saraptama tobyn jıberemız, eger jöndeu jūmystary qajet bolsa, qūrylysşylardy jıberemız" dep aitqan.
Jiyrmaǧa juyq äieldıŋ äkımdıkke talap qoiyp, narazylyq bıldırgenın qalalyq ışkı saiasat bölımınıŋ basşysy Aibol Älıbek rastady. Onyŋ sözınşe, Arys qalasy ekologiialyq aimaqqa jatady. Sondyqtan "jūmys ısteitın azamattarǧa ǧana ötemaqy tölenedı". Onyŋ aituynşa, äkımdık aldaǧy uaqytta äielderdıŋ aryzyn tekseredı.
24 mausymda Arys qalasynda äskeri qoima jarylyp, tört adam qaza tapqan. Resmi derek boiynşa, ondaǧy oq-därınıŋ 70 paiyzdan astamy jarylyp ketken. Qaladaǧy tūrǧyn üilerdıŋ basym bölıgı bülıngen. Bilık ökılderı jarylystan bülıngen üilerdı jöndeuge memleket kömektesedı dep uäde bergen.
Türkıstan oblystyq äkımdıgı 9 qyrküiekte qalada 8600-den astam tūrǧyn üi baryn, 7 000-nan astam tūrǧyn jäne köpqabatty üilerde qūrylys jūmystary aiaqtalǧanyn habarlaǧan. Būǧan deiın de keibır tūrǧyndar "qūrylystyŋ baiau jürıp jatqanyn", "sapasyzdyǧyn" aityp şaǧymdanǧan.
"Azattyq" radiosy
