"Qazaq aşarşylyǧy - eŋ auyr qylmys"

"Ekonomikalyq tūrǧydan bolaşaǧy joq halyq... Bärıbır erteŋ qūrityn halyq..." "Adyrna" ūlttyq portalynyŋ "Tarazy" baǧdarlamasynyŋ kezektı qonaǧy - tarihşy, akademik Hangeldı Äbjan. HH ǧasyrda bolǧan aşarşylyq taqyrybynda söz qozǧaldy. Professor: - Bız neden ölmedık? Bız joŋǧarmen soǧysta da öldık, Qytaimen qaqtyǧystan da, köterılıs, soǧys tūsynda da öldık, aşarşylyqtan da qyryldyq. 1897 jyly Resei imperiiasy sanaq jürgızgende qazaqtyŋ sany 4 mln boldy, al özbektıŋ sany 700 myŋdai ǧana boldy. Al qyrǧyz syndy basqa halyq sany jüz myŋdai ǧana boldy. Bızdıŋ ziialylar Resei imperiiasynyŋ ziialylarymen de iyq tırestırıp tūrdy. Tynyşbaev, basqa azamattardyŋ ülken saiasatqa aralasuy intellektualdy joǧary tūrǧanyn körsettı. Olar öz qarsylastaryna amal qaldyrmady. Qazaq ziialylary imperiianyŋ ziialylary boldy. Neşe türlı dau-damaiǧa qatysyp, jobalar ūsyndy. Eŋ soraqysy - aşarşylyq, - dep pıkır bıldırdı. Quǧyn-sürgın qūrbandaryn eske alu künı qarsaŋynda şyqqan sūhbatty tolyq tamaşalaŋyz!