«Kölsai kölderı» MŪTP «Parkter şeruı-2025» tabiǧat qorǧau aksiiasy aiasynda 85 ıs-şara ötkızılıp, 685 aǧaş otyrǧyzyldy, 168 ūia ornatyldy, 5,3 tonna qoqys şyǧaryldy. Şaralarǧa 4252 adam qatysty. Būl turaly Kölsai kölınde ötken aksiianyŋ qorytyndy jiynynda belgılı boldy.
Onyŋ ışınde döŋgelek üstel, taqyryptyq körmeler, mektep oquşylarymen kezdesu därısterı, «Taza Qazaqstan», «Taza aimaq», «Möldır būlaq», «Su tırşılık közı» aksiialary bar.
Kölsai kölınde ötken qorytyndy jiyn mektep oquşylarynyŋ qolöner būiymdary men suretterınıŋ körmesınen bastaldy. Oquşylar tabiǧatty qorǧau, ekologiia taqyrybynda 50-den astam tuyndy ūsyndy. Olardyŋ eŋ üzdıgın käsıpker Qanat Öskenov satyp aldy. Qalǧan suret, qolöner būiymdary «Kölsai kölderı» MŪTP muzeiıne qoiylmaq. Jiynda üzdık suretter men qolöner būiymdarynyŋ avtorlary, sonymen qatar tabiǧat turaly öz şyǧarmaşylyǧynan öleŋ şyǧaru, bi konkurstarynyŋ da jeŋımpazdary srnaiy syilyqtarǧa ie boldy.
Biyl 19-şy ret ötkızılgen Parkter şeruıne Kegen audanyndaǧy 16 mektep belsene qatysqan. Olardyŋ ışınde eŋ belsendı 6 mekteptı «Kölsai kölderı» memlekettık ūlttyq tabiǧi parkınıŋ direktory Baqyt Jünısov arnaiy syilyqtarmen marapattady. Atap aitqanda Kegen aimaǧy boiynşa Iŋkärbek Jūmaǧūlov atyndaǧy orta mektep 1-şı, Böleksaz orta mektebı 2-şı, Qarqara orta mektebı 3-şı orynǧa, Jalaŋaş aimaǧy boiynşa Jamal Ermegiiaev atyndaǧy orta mektep, A.Türkebaev atyndaǧy mektep-liseiı, Maily Ormanov atyndaǧy orta mektebı 1,2,3 oryndarǧa ie boldy.
Jiynda aksiiaǧa demeuşılık kömek körsetken JK «Maqsat», JK «Alban», «Arn Grupp» JŞS-ne, «Pana» JŞS-ne, JK Būlaqbaeva, «JS Travel» JŞS-ne, JK «NūrSaia», NP Kölsai JŞS-ne, JK «Tılemısov», «Saf Group De» JŞS-ne de Ūlttyq park basşylyǧy alǧys bıldırdı.
Qorytyndy jiynǧa Kegen audanynyŋ äkımı Nūrbaqyt Teŋızbaev, «Örleu» Almaty oblysy boiynşa käsıbi damu institutynyŋ direktory Qaisar Nūrlybaev, Kegen audany orman şaruaşylyǧy mekemesınıŋ direktory Aibolat Äskerbekūly jäne mektep oquşylary men BAQ ökılderı qatysty.
Aita keteiık, 22 nauryz ben 05 mausym aralyǧynda respublika boiynşa qoryqtar men ūlttyq parkter arasynda «Parkter şeruı» aksiiasy ötedı. Aksiianyŋ maqsaty - erekşe qorǧalatyn tabiǧi aumaqtardyŋ özektı mäselelerıne adamzattyŋ janaşyrlyq közqarasyn qalyptastyru. Aksiia kezınde türlı baiqaular, döŋgelek üstel, ekologiialyq aksiialar (tazalyq jūmystary, aǧaş otyrǧyzu, būlaq közderın tazalau), taqyryptyq körmeler men konsertter ūiymdastyryldy.
«Kölsai kölderı» memlekettık ūlttyq tabiǧi parkı 2007 jyldan berı aksiia aiasynda tuǧan jer tarihy men mädenietın nasihattauǧa, tabiǧatqa degen süiıspenşılıktı arttyruǧa baǧyttalǧan şaralardy ūiymdastyryp keledı.
«Kölsai kölderı» MŪTP 2007 jyly Qazaqstan Respublikasy Ükımetınıŋ 07 aqpandaǧy qaulysymen qūrylǧan. Qazırgı taŋda Ūlttyq park 161 045 myŋ gektar aumaqty alyp jatyr.
Park aumaǧynda teŋız deŋgeiınen 1800-3500 metr biıktıkte ösetın ösımdıkter men januarlar älemı, keremet özenderı men kölderı, qyrly landşaftary älı de bolsa, adam aiaǧy baspaǧan, şaruaşylyq tırşılıgı jürgızılmegen, erekşe tabiǧi orta kezdesedı. Olardyŋ ışınde asa qūndy tabiǧi äsemdılıgımen köz tartatyn Kölsai, Qaiyŋdy, Saty, Kürmetı, Qūdyrǧy, Kışı Örıktı, Ülken Örıktı sekıldı barlyǧy ülkendı - kışılı 20-dai özen, Soltüstık Tian-Şan tauynyŋ Küngei Alatau sılemderındegı Şelek özenıne qūiady.
«Kölsai kölderı MŪTP 2024 j. boiynşa qysqaşa qorytyndysy
Ūlttyq parktıŋ negızgı qyzmetınen bölek, rekreasiialyq qyzmet türlerınen 2024 jyly 260 262 804,51 teŋge qarajat tüsken. Park aumaǧyna 2024 jyly 395 386 adam kelgen. 2025 jyly būl körsetkış 400 000-nan asady dep kütılude. Ötken jyly respublikalyq biujetke erekşe qorǧalatyn tabiǧi aumaqty paidalanudan 84 394 700 teŋge qarajat qūiylǧan. Jyl soŋyna deiın park aumaǧynan 103 tonna qatty tūrmystyq qaldyqtar şyǧarylǧan.
Turister men keluşılerge qolaily jaǧdai jasau maqsatynda abattandyru men sifrlandyru jūmystary tūraqty türde jürgızılude. 2024 jyly Almaty oblysy turizm basqarmasynan Qaiyŋdy kölınen 450 m. baspaldaq joldar salu üşın qarajat bölınıp, jasalyndy. Oǧan deiın Kölsai kölı maŋynda baspaldaq joldar salynǧan. Kölsai baqylau ötkızu tospasyna kartasymen tölem qabyldau jüiesı ıske qosyldy. Qaiyŋdy baqylau ötkızu tospasyna elektrondyq şlagbaum ornatyldy. Tömengı Kölsai kölıne 3 jerge tūrmystyq qatty qaldyqtardy jinaqtaityn qalqalar jasalyndy.
Ūlttyq park aumaǧyndaǧy Sanitarlyq gigienalyq toraptar sany - 11. Kölsai kölınde – 6, Qaiyŋdy kölınde -5 danasy ornatylǧan.
Tömengı Kölsai kölındegı avto tūraqtan köldıŋ jaǧasyna deiıngı joldarǧa 8 dana köşe jaryqtandyru şamdary ornatylady.
Tömengı Kölsai kölıne TOO «Freedom» kompaniiasy 9 dana Sergek jäne 15 dana beinebaqylau kamerasyn ornatty.
«Kölsai kölderı» MŪTP aumaǧynda «Jasyl damu» baǧdarlamasy pilottyq jobasy jüzege asyryluda. Maqsaty erekşe qorǧalatyn tabiǧi aumaqta tazalyqty saqtau, adamdardyŋ tabiǧatqa degen qarym-qatynasyn özgertu bolyp tabylady. Tömengı Kölsai kölıne qatty tūrmystyq qaldyqtardy ırıktep jinauǧa arnalǧan 2 dana fandomat, 14 dana kül-qoqys jinaityn ülken konteiner, 10 dana banner, 3 dana är türlı qoqys salatyn jäşık ornatylyp jäne 120 myŋ dana bioydyraityn paketter berıldı.
Ūlttyq park aumaǧyna kelgen demaluşylarǧa marşrut pen jürıp ötu üşın arnaiy 9 turistık marşruttyŋ ūly telefon arqyly jürıp ötuge arnalǧan oflain kartasy jasalyndy.
«Kölsai kölderı MŪTP 2025 jyldyŋ jazǧy turizm mausymyna daiyn
Būl jūmystar 2025 jyly da jalǧasyn tabady. Atap aitqanda, Ortalyq keŋsede ornalasqan muzei men Kölsai BÖT-nyŋ jobalyq smetalyq qūjattamasyn jasau. Sanitarlyq gigienalyq qondyrǧylar (SGU) jūmysyn qadaǧalau jäne ornatu. Qaiyŋdy kölıne pirstar salu. Tömengı Kölsai kölınen Ortaŋǧy Kölsai kölınıŋ aralyǧynda turistık soqpaq salu (7100 şaqyrym) abattandyru, jaŋa aqparattyq taqtalar ornatu.Taŋbaly tas, Suyqtoǧai şatqaly turistık baǧytynda BÖT-na şlagbaum ornatu. Tömengı Kölsai kölıne, Taŋbaly tas, Suyqtoǧai şatqaly, Kaiyŋdy, TQQ jinaityn qalqalar orynyn daiarlau jūmystary jürgızıledı.
