Memleket basşysy Qasym-Jomart Toqaev amerikalyq The Hill saiasi basylymyna arnaiy maqala jariialap, Bırıkken Ūlttar Ūiymyn (BŪŪ) jaŋǧyrtu jäne köpjaqty yntymaqtastyqty küşeitu qajettıgın aitty, dep habarlaidy "Adyrna" ūlttyq portaly.
Prezidenttıŋ pıkırınşe, biyl 80 jyldyǧyn atap ötıp jatqan BŪŪ adamzat tarihyndaǧy eŋ yqpaldy halyqaralyq ūiym retınde maŋyzdy röl atqaryp keledı. Alaida qazırgı kürdelı geosaiasi jaǧdaida onyŋ jūmysy jiı synǧa ūşyrauda.
«BŪŪ-nyŋ Qauıpsızdık Keŋesındegı veto qūqyǧy ūiym jūmysyn jiı tūiyqqa tıreidı. Sonymen qatar, Afrika, Aziia jäne Latyn Amerikasy sekıldı öŋırlerdıŋ damuşy jäne ortaşa derjavalary jahandyq şeşım qabyldau üderısıne jetkılıktı türde tartylmaǧan», – dedı Toqaev.
Onyŋ aituynşa, BŪŪ-ny ainalyp ötu emes, ony zamanaui älemge beiımdep jaŋǧyrtu kerek. Būl üşın BŪŪ-nyŋ qūrylymdaryn aimaqtyq basymdyqtarǧa köbırek aşyq etu, ortaşa derjavalar men damuşy elderdıŋ rölın arttyru qajet.
Prezident naqty mysal retınde Almatyda Ortalyq Aziia men Auǧanstanǧa arnalǧan Tūraqty damu maqsattary boiynşa BŪŪ Öŋırlık ortalyǧynyŋ qūryluyn atady. Būl ortalyq – 2024 jyldyŋ 4 nauryzynda BŪŪ Bas Assambleiasy qabyldaǧan rezoliusiia negızınde aşylyp otyr.
«Būl bastama öŋır elderıne klimattyŋ özgeruı, ekonomikalyq yqpaldastyq jäne su qauıpsızdıgı sekıldı ortaq syn-qaterlerdı bırıge şeşuge mümkındık beredı. Tūraqty damu maqsattaryn jergılıktı deŋgeide jüzege asyruǧa jol aşady», – dedı Prezident.
Toqaev öz maqalasynda Qazaqstannyŋ Auǧanstanmen ärıptestık, gumanitarlyq kömek, jastardy oqytu jäne sauda-energetikalyq yqpaldastyq arqyly öŋırlık tūraqtylyqqa qosqan ülesın de atap öttı. Onyŋ pıkırınşe, aimaqtyŋ bolaşaǧyn sol öŋırdıŋ tūrǧyndary qalyptastyruy kerek.
«Qazaqstan Siriia boiynşa Astana prosesınıŋ moderatory boldy, Armeniia men Äzerbaijan arasyndaǧy beibıt kelıssözderge yqpal ettı, sondai-aq Ukrainadaǧy soǧysqa qatysty diplomatiialyq şeşımderdı qoldaidy», – dedı ol.
Prezident BŪŪ-ny reformalau boiynşa Bas hatşy Antoniu Guterreş ūsynǧan UN80 bastamasyn da qoldaitynyn mälımdedı. Būl bastama ūiymnyŋ tiımdılıgın arttyru men onyŋ missiiasyn jaŋǧyrtuǧa baǧyttalǧan.
Maqala soŋynda Qasym-Jomart Toqaev BŪŪ-nyŋ bolaşaǧy tek ony jaŋǧyrtu arqyly jarqyn bolatynyn aita kele, Qazaqstan iadrolyq qarusyz älemdı qalyptastyru jolynda belsendı bola beretının jetkızdı.
«Halyqaralyq qauymdastyq BŪŪ-dan bas tartpauy tiıs. Kerısınşe, ony reformalap, küşeituı kerek. BŪŪ – adamzatqa qajet jalǧyz ämbebap ūiym. Oǧan balama joq», – dedı Prezident.
