Qazy tabys közıne ainaldy

Ūlttyq taǧamnyŋ qadırı artyp, sūranys ūlǧaiyp keledı. Şeteldıŋ jartylai pısken taǧamdarynan bas tartyp, mal baǧu, et jäne et önımderın jasau jolǧa qoiyldy. Aqtöbelık käsıpker ystalǧan qazy jasap, ony «Sarjailau» atady. «Jergılıktı käsıpkerler jylqy etın tapsyryp ülgerse» deidı Danat Şurahanov. Ol aldaǧy jyldary qazy ainaldyrudyŋ türlı täsılın paidalanyp, tıl üiırer taǧamnyŋ bırneşe sortyn jasaudy közdep otyr.

Qazynyŋ däm-tūzy erekşe. Äsırese, sürlengen taǧam tıl üiırıp, «jeseŋ tısıŋe, jemeseŋ tüsıŋe» kıredı. Soǧymǧa jylqy soiǧannyŋ dastarqanynan tabylatyn qazy qazır bazarda samsap tūr. Tek taŋdap, naǧyz taǧamdy ajyrata bılu qajet. Aq­töbelık käsıpker Danat Şurahanov şaǧyn qazy sehyn ozyq tehnologiiamen jabdyq­tady. Mūnda 10 jūmysşy täulıgıne 500 kelı ūlttyq taǧam äzırleidı. Basty maqsat – qazynyŋ qūndylyǧyn joǧaltpai köp­şılıkke ūsynu, daiyndau tehnologiiasyn saqtau. Ol üşın jylqy etın dästürlı ädıs­pen ainaldyrady. Äzırge qazynyŋ ekı türı ǧana şyǧarylady. Käsıpker D.Şurahanov: «Biznestıŋ jol kartasy – 2020» baǧdarla­masynyŋ kömegı tidı. Şetelden öndırıske qajet qūrylǧylar alu üşın nesie al­ǧanbyz. Onyŋ 70 paiyzyna «Damu» käsıp­kerlıktı qoldau qory kepıldık berdı. Sub­sidiiaǧa ılıgıp, nesienıŋ 7 paiyzy mem­­lekettıŋ kömegı retınde tölenıp otyr» deidı. Öndırıs orny jylyna 120 tonna jylqy etın öŋdeidı. Mūnda şetel qūral-jabdyqtarymen jūmys jasaityn maman­dar da oqytyldy. Sapaǧa den qoiǧan ön­dırıske memlekettıŋ baqylauy da, qoldauy da myqty.

Ūlttyq taǧamnyŋ qadır-qasietın jetık bıletın qazy ainaldyruşy Alma Täjenova anadan qalǧan ädıstı paidalanady. «Kış­kentai kezımnen körgen jūmysym, ädıs-täsılım. Äke-şeşemız de mal baqty. Būl – anamyzdyŋ körsetken ülgısı. Sondyqtan qazyny ainaldyrǧanda tiımdı, däm­dı bol­ǧanyn oilaimyz, – deidı ol.

Qazy ai­naldyratyn seh mamandary «Ärıptestık bailanys» baǧdarlamasy boiynşa Germa­niiada şeberlıkterın şyŋdady.

Negızgı oi – dästürlı ūlttyq taǧamdy älemdık naryq­qa halyqaralyq talappen şyǧaru. Mūnda ettı özıŋ taŋdap, qazyny qalauyŋşa ai­nal­dyryp aluǧa bolady. Aldaǧy jyly sehta şyǧarylatyn ūlttyq taǧamnyŋ türı köbeitıledı. Qorektık quaty joǧary, därumenı mol qazaqtyŋ qazysy – Kedendık odaqqa engen körşı elderge de eksport­talady.
Şaǧyn seh 40 million teŋgege salyn­dy, teŋ jartysy – käsıpker qarjysy. Qa­zır mūnda jetkızu qyzmetı de bar. Ar­naiy jük kölıgı tapsyrysty uaqtyly oryn­dai­dy.

Altynai SAǦYNDYQOVA,
Aqtöbe