Salafizmnıŋ saldarynan tuǧan qyzynan tırıdei aiyrylǧan öskemendık anamen kezdestık. Aituynşa salafizm aǧymyn ūstanatyn er adam qyzynyŋ auyr küizelıstık jaǧdaida jürgen sätın paidalanyp, oǧan internetpen terıs dındı uaǧyzdau arqyly küieuge şyǧuǧa köndırıp, üiıne kırgızıp alǧan. Qazır qyzymen bailanysy müldem üzılgen. Küieuı anasymen kezdesuıne qataŋ tyiym salǧan.
-Bızge bastap baiandap berıŋızşı. Qyzyŋyz qandai edı?
Anasy: Qyzym aqyldy, jainap tūrǧan qyz edı ǧoi. Kolledjın oqyttym, jihaz dükenınde satuşy bolyp jūmys ıstep jürgen. Menı tyŋdaityn, sıŋılısıne qamqor, ünemı janymda bolatyn... Oǧaş mınezın körgen joqpyn.
-Qyzyŋyzdyŋ dınge qyzyǧuşylyǧy qalai bastaldy?
Anasy: Ol qatty auyryp jürdı. Qant diabetı auruyna şaldyǧyp, ekı büiregı jūmys ıstemei, dializde jürdı. Mama, men ölemın ǧoi,-dep ölımnen qatty qoryqty. Därıgerler de maǧan solai aitqan bolatyn. Qūdai turaly, o dünie turaly jiı oilana bastady. Sodan bır künı ūzyn kiınıp, basyna ädemı oramal salyp, namaz oqyp üirenemın dep meşıtke kettı. Jüregım qatty auyrdy. Qaitedı endı, bır aiaǧy körde, bır aiaǧy jerde tūr ǧoi. Namaz oqysa oqysyn, köŋılı jūbanyp küizelısınen arylar dep oiladym... arty būlai bolaryn bıldım be.....
-Sonda dındı meşıtten üirendı me?
Anasy: Joq, ol meşıtke sol joly ǧana bardy. Odan keiın dındı internetten oqyp üirenıp jürdı. Onyŋ nenı oqyp jürgenıne män bermedım. Söitsem qazırgı terıs dındegı küieuımen de sol internet arqyly tanysypty.
-Qyzyŋyzdyŋ terıs dıni aǧymda ekenın qalai bıldıŋız?
Anasy: Üiden şyǧyp ketıp üş kün joǧaldy. Maǧan qoŋyrau şalyp özınıŋ küieuge tigenın, şariǧat zaŋy boiynşa üş kün küieuınıŋ qasynda qalatynyn aitty. Men şoşyp kettım: «küieuge şyqqanyŋ qalai, ekı büiregıŋ jūmys ıstemei tūrǧanda küieuı nesı»,- dep aiqailadym...Qyzym keşke kelıp, bärın tüsındıretının aitty. Keşke üige keldı. Esıktı aşsam basynan aiaǧyna deiın qap-qara bolyp kiıngen, betıne de maska kiıp alypty. Men sol jerde esımnen tandym..... Esımdı jisam basymdy süiep, qyzym betıme su bürkıp otyr eken. «Andaǧy kiımıŋdı şeş, joǧal közıme körınbei, qara kiımıŋdı şeşpeseŋ üige kırme»,- dep aiqailadym... Bar oiym, qyzyma solai aitsam, qaitadan öz kiımın kiıp qaityp keler dep oilaǧanmyn ǧoi..... Qaidam, öz qyzym azǧana uaqyttyŋ ışınde qatty özgerıptı. Älgı küieuımen telefonmen söilestı de, üiden şyǧyp ketıp qaldy. Qaityp oralmady.
-Densaulyǧy ne boldy?
Anasy: Arada bır apta ötkende qyzym denesı ısınıp, reanimasiia bölımıne alyp bara jatqanyn habarlady. Janūşyryp auruhanaǧa bardym. Barsam sol qara kiımderı şaşylyp dälızde qalypty. Kiımderınen jaǧymsyz iıs şyǧyp tūrdy. Alladan qyzymnyŋ amandyǧyn tılep üş kün auruhananyŋ esıgın küzettım. Därıgerler janyn aman alyp qalyp, büirek auystyru kerektıgın aitty. Astana qalasyndaǧy ǧylymi ortalyqqa habarlasyp ota jasauǧa kelıstık. Özımnıŋ bır büiregımdı beretın boldym. Qyzyma qara kiımderıŋdı Astanaǧa kiıp barmaşy dep ötındım. Ol menı hidjap kimesem operasiiaǧa barmai, osynda qalyp ölemın dep qorqytty. Ne kerek, onyŋ aitqandaryna erıksız köndım. Ne kise de tırı jürse eken dep tıleidı ekensıŋ. Operasiia aiaqtalyp, ekeumız qatar ekı tösekte jattyq... Sonda qyzym maǧan aitty: Mama, sen bılesıŋ be menıŋ dınım eŋ taza dın. Eger soǧys bolsa, namaz oqymaityn anaŋdy da, aǧaŋdy da satyp ketetın dın,-dedı. Men odan: «Eger Alla küieuıŋ men anaŋnyŋ janyn qaisysyn bırınşı alaiyn dep sūrasa, ne deisıŋ,-dep sūradym. Sonda qyzym şımırıkpesten: Ärine senıŋ janyŋdy bırınşı al dep aitar edım,-dedı.... Däl sol sätte men odan syrt ainaldym. Jüregım qatty auyryp, köŋılım äbden qaldy.. «Ata-babamyzda būlaişa qara jamylu bolmaǧan. Saǧan qara jamyldyrǧan küieuıŋ, senı menen aiyrǧan myna küieuıŋ sespei qatsyn»,- dep qarǧadym. Ol sol sätte: sen bızdı qarǧadyŋ,-dep ūzaq jylady- Maǧan būl büirektı sen bergen joqsyŋ, būny maǧan sen arqyly Allah berıp tūr»- dedı. Menıŋşe olardyŋ Alla taǧalasy müldem basqa... tüsınu qiyn olardy...
-Negızgı kikıljıŋge sebep tek osy qara kiım ǧana ma? Basqa sebep joq pa?
Anasy: Ärine terıs dın. «Sen namaz oqymaisyŋ, senımen aralasuǧa bolmaidy»,- deidı maǧan. Men oǧan ekı ret ömır syiladym ǧoi. Ömır syiladym dep tūrǧan joqpyn, tıptı qajet bolsa ekı büiregımdı bırdei beruge daiynmyn. Men anasymyn ǧoi. Terıs dınge kırgızgen anau küieuın jek kördım. Auru qyzymnyŋ ondai terıs dındı ūstanuşy, būryn sottalǧan adamǧa küieuge şyǧuyna müldem qarsy boldym. Maǧan bazardan et satyp äkelıp haram tamaq jep otyrsyŋ dep menımen bırge bır dastarhanda otyryp tamaq ışuden bas tartty. Namaz oqymaǧan adam soiǧan maldyŋ etı haram dedı...Namaz oqymaityn adammen aralasu künä bolady dedı...televizor körme, muzyka tyŋdama... ne degen dın būl sonda?
-Küieu balaŋyzben tıl tabysyp, olardy da tüsınıp köruge tyryspadyŋyz ba?
Anasy: Tyrystym. Qyzyma renjısem de ony bır köru üşın bärıne daiyn boldym. Şemonaiha qalasyna qyzymdy ızdep tūryp jatqan üilerıne 2-3 ret bardym. Aulasyn biık etıp qorşap tastaǧan. Qaqpanyŋ esıgın aşpai qoidy. «Qyzym, menı keşırıŋderşı, men senderdı jaqsy köremın. Senı tym bolmasa anda-sanda bır körıp tūraiynşy. Küieuıŋdı ertıp tuǧan üiıŋe kelıp tūrşy,- dep aiqailap jalyndym. Qyzym esıktıŋ arǧy jaǧynan: mama, sen endı būl üige kelme, qyzyŋ joq, menı ölıp qalǧan dep oila,-dep sybyrlady. Sol kezde janynda tūrǧan küieuı: qyzyŋnyŋ ne degenın estıdıŋ ǧoi, endı kelseŋ öltırıp tastaimyn,-dedı. Salafit küieuı menı qyzymmen kezdestırmeuge tyrysady. Söilesıp qalsa şeşesıne degen mahabbaty oianyp, ony tastap kete me dep qorqady. Sol üşın ony azǧyryp, maǧan küşpen qarsy qoiyp ūstap otyr. Miyn äbden ulap tastaǧan. Men üşınşı ret barǧanda tuǧan qyzym küieuınıŋ aituymen polisiiaǧa maǧan qarsy aryz jazdy. Būl netken sūmdyq? Sonda qyzyma būl dınnıŋ dūrys emes ekendıgın aityp, oǧan eşkım kömektese almai ma?
-Eger qyzyŋyz sızdıŋ osy sūqbatyŋyzdy köretın bolsa, oǧan ne aitar edıŋız?
-Oǧan terıs dıni aǧymnan qaityp, densaulyǧyŋdy kütıp, tuys-tuǧanyŋmen aralasyp, dūrys ömır sür dep aitar edım.. Senı saǧyndyq...sıŋılıŋ senı saǧynyp ylǧi da jylaidy..
Baiǧūs ananyŋ būdan ary söilesuge jüregı şydamady. Janary jasqa şylaǧan äiel bızben ünsız qoştasyp kete bardy.
suret aşyq internet közınen alyndy
Sūqbatty jürgızgen ŞQO Dın mäselelerın zertteu ortalyǧynyŋ mamany E.Kūrmanǧaliev,
"Adyrna" ūlttyq portaly