Astanada jaŋadan aşylǧan Äskeri-tarihi muzeidıŋ ekspozisiialary köpşılık nazaryna ūsynyldy.
«Muzei 1998 jyly Nūrsūltan Nazarbaevtyŋ säulettık ideiasymen salynǧan ǧimaratta ornalasqan. Qazaqstan Respublikasy Qaruly Küşterınıŋ äskeri-tarihi muzeiı ornalasqan ǧimarat jūmysynyŋ jaŋalyǧy – onyŋ köpfunksionaldyǧynda bolyp otyr. Ǧimaratta muzeidıŋ özınen basqa konsert zaly, uaqytşa körmeler zaly bar, sondai-aq, onda Qazaqstan Respublikasy Qorǧanys ministrlıgınıŋ Ortalyq orkestrı men Ortalyq ansamblı jūmys jasaidy», - deidı ūiymdastyruşylar.
Qazırdıŋ özınde muzei qorynda ejelgı kezeŋnen bügıngı künge deiıngı qazaq halqynyŋ mädenietı men äskeri tarihynan syr şertetın eskertkışter, sirek kezdesetın eksponattar bar.
Muzeide Qazaqstan Qaruly Küşterınıŋ zaly, Merzımdı körmeler zaly, Ejelgı däuır – XIX ǧasyr zaly, XX ǧasyrdaǧy äskeri tarih zaly, XX-XXI ǧasyrlardaǧy qaru-jaraq zaly, Beineleu önerı zaly, sondai-aq, «Qazaqstan äskeri ısınıŋ tarihy» atriumy bar.
Atriumda qorǧanys qabılettılıgı salasyndaǧy zamanui jetıstıkter men ötken däuırdı ūştastyratyn tarih sabaqtastyǧyn sipattaityn barelefter seriiasy ūsynylǧan. Barelefter ärtürlı tarihi däuırdegı köşpelı qazaq jauyngerlerı qaru-jaraq türlerınıŋ erekşelıkterın sipattaidy. Elımızdıŋ qazaq batyrlary men zamanaui jauyngerlerdıŋ ortasyndaǧy Qazaqstan Qaruly Küşterı Joǧarǧy Bas qolbasşysy beinelengen «Mäŋgılık El» ortalyq kompozisiiasy daŋqty dästürge degen adaldyqtyŋ nyşany.
QR Qaruly Küşterı zalynda «Qazaqstan Respublikasy Qaruly Küşterınıŋ Bas Qolbasşysy N.Ä. Nazarbaev» ekspozisiiasy ornalasqan.
Muzeide alǧaşqy qazaqstandyq snariad, tank, äskeri samoletter men T-72, şabuyldauşy Su-25, «Tornado» kemesınıŋ maketterı qoiylǧan. Merzımdı körmeler zalynyŋ ekspozisiiasyna «AMPİR» elitalyq antikvariat salonynyŋ kolleksiiasy qoiylǧan.
"Ejelgı däuır – XIX ǧasyr" zaly qazaq halqynyŋ qaru jasau şeberlıgınıŋ damu tarihyn körsetedı. Mūnda Qazaqstan aumaǧynan tabylǧan tas däuırınen bergı jädıgerler qoiylǧan. XX ǧasyrdaǧy äskeri tarih zalynda ötken ǧasyrdaǧy Qazaqstannyŋ äskeri jäne jauyngerlık tarihynyŋ barlyq negızgı kezeŋderımen bailanysty eksponattar körsetıledı. Zalda Alaş Orda avtonomdy memlekettık qūrylymnyŋ qyzmetı, Ūly Otan soǧysy, sondai-aq qazaqstandyqtardyŋ 1979-1989 jyldardaǧy keŋes-auǧan soǧysyna qatysuy turaly arnaiy jäne bıregei ekspozisiialar bar. Däl osy zalda proeksiialyq jabdyqtau formatynda Keŋes Odaǧynyŋ Batyrlary, Daŋq ordenınıŋ kavalerlerı, 1979-1989 jyldardaǧy keŋes-auǧan soǧysynyŋ internasional jauyngerlerı, sondai-aq «Halyq qaharmany» joǧary memlekettık nagradalarynyŋ iegerlerı turaly aqparat körsetıledı. Sonymen bırge muzeige keluşıler Resei mūraǧatynan alynǧan mūraǧattyq qūjattar jinalǧan interaktivtı kıtappen tanysa alady.
Muzei qonaqtarynyŋ nazaryna tanymal 100-şı jäne 101-şı atqyştar brigadalarynyŋ qūrylu tarihy boiynşa bıregei qūjattar, Ūly Otan soǧysy jyldaryndaǧy fotosuretter men jeke qūjattar ūsynylǧan. Qaru-jaraq zalynda XX-XXI ǧasyrdyŋ qarulary ūsynylǧan. Ekskursiia barysynda muzei qonaqtary tapanşadan, avtomattan, granata atqyştan, oqşaşar men oq-därıden bastap ärtürlı qaru-jaraq türlerımen, sondai-aq XX-XXI ǧasyrdyŋ aviasiialyq joiu qūraldarymen tanysa alady. Vitrinalarda azamattyq soǧys jyldary, Ūly Otan soǧysy kezeŋıne qatysy bar Qazaqstan Respublikasynyŋ Qaruly Küşterı qoldanyp jürgen tapanşalar, sporttyq qaru, oq-därıler, aviasiialyq joiu qūraldary, jaiau äskerge jäne tankıge qarsy minalar qoiylǧan.
Muzeidıŋ beineleu önerı zalynda körkem suret, grafika jäne müsındeu būiymdary qoiylǧan. Zalda otandyq suretşılerdıŋ Ūly Otan soǧysy, azamattyq soǧys pen töŋkerıs kezeŋı, halyqtyq ereuıl jetekşılerınıŋ beinesın somdaǧan tuyndylary bar. Grafikada beineleu önerınıŋ respublikalyq ūlttyq mektebınıŋ qalyptasuy men qūryluyna sübelı üles qosqan suretşılerdıŋ eŋbekterı ūsynylyp otyr. Atap aitqanda, olardyŋ oryndauyndaǧy qazaq batyrlaryn beineleitın jūmystar qoiylǧan, soǧys pen atom qaruyna qarsy taqyryp, qazaqstandyq ūşqyştar, Ūly Otan soǧysyndaǧy qazaqstandyq batyrlar beinelenedı. Müsınder arasynda Jambyl Jabaevtyŋ, saq patşaiymy Tomiris, Ūly Otan soǧysyndaǧy qazaqtyŋ batyr qyzdary Mänşük Mämetova men Äliia Moldaǧūlovanyŋ, qolbasşy marşal Konevtıŋ portret-müsınderı ornatylǧan.
Aita öteiık, atalǧan muzei 1 jeltoqsan künı QR Tūŋǧyş Prezidentı künıne orai aşylǧan bolatyn. Muzei qorynda qazırgı uaqytta 6 myŋnan astam eksponat saqtalǧan.
BAQ.KZ
