İsrail Saparbai: Teŋızdı jūt! Mūhitty, mūnaidy jūt!

7016
Adyrna.kz Telegram
https://adyrna.kz/content/uploads/2020/02/israil.jpeg
JALMAUYZ! Jalma, jalma!! Qaldyrma,
Bärın jalma, Jalynǧanǧa, Qarama jarym janǧa. Jalmauyzdar jahandy jailaidy eken, Dünienıŋ qauyzy tarylǧanda. ... Jalma, jalma, Jetı bas jebır neme! Kömırge de auyz sal, temırge de! Kömeiıŋe kömılgen äruaqtar Körıŋde de, Ökırsın törıŋde de! ... Eldıŋ mūŋyn, Qaitesıŋ jūrttyŋ soryn, Aşylyp tūr aranyŋ, myqtym, senıŋ! Almaty men Astana poiyzyndai Ärlı-berlı jügırsın jūtqynşaǧyŋ. ... Mynany jūt, Qaldyrma, anany jūt! Auyldy jūt! Maldy jūt! Dalany jūt! Qabyrdy jūt! Qambany, qalany jūt! Sabyrdy jūt, Saltty jūt, Sanany jūt! ... Aspandy jūt! Aua men Jerdı jalma! Jerden asqan jahanda şerlı bar ma?! Zäu-zattardy ileidı endı eserler, Bau-baqtardy bileidı endı qarǧa! ... Köldı qylǧyt, Köktegı Kün, Aidy jūt! Teŋızdı jūt! Mūhitty, mūnaidy jūt! Qiyǧymen közınıŋ qarap qoiyp, Miyǧynan otyrsyn Qūdai külıp..!
  Zaman
Jaqsysy atylǧan zaman, Jamany satylǧan zaman. Erkegı qatynnan jaman, Qatyny şatylǧan zaman. Ibılıs ylyqqan zaman, Bülınıp, bylyqqan zaman. Qūlqyny qūnyqqan zaman, Qūdaiyn ūmytqan zaman! Bailyqqa bas ūrǧan zaman Äptıŋdı qaşyrǧan zaman. Arany aşylǧan zaman, Adamy aşynǧa zaman! Talabyn tasqa ūrǧan zaman, Tarydai şaşylǧan zaman Aramdy as qylǧan zaman, Adaldy las qylǧan zaman. Talaǧy tasyrdan jaman, Tarydai şaşylǧan zaman. Ailasyn asyrǧan zaman, Abyroiy aşylǧan zaman. Ūldary ūrynǧan zaman, Qyzdary qydyrǧan zaman. Tülkıdei qūbylǧan zaman, Tügeldei jyn ūrǧan zaman!!!
Aiaimyn mahabbatty jetım qalǧan
Ökınbeimın bıreudı öpseŋ de ölıp, Ökınbeimın bıreuge ketseŋ de erıp. Jazmyştyŋ maǧan jazǧan pendesıne Men-daǧy kezıgermın köp sendelıp. Mūŋ ba eken, Mūnyŋ bärı uaiym ba eken?! Bügınde oiym böten, jaiym böten. Qoinyna qona almaǧan qos aqquǧa Qol būlǧap qala berer – qaiyŋ meken… Jabyqpa, jarylqasyn betıŋdı aldan. Ötken kün öşken, köşken sekıldı arman… Bolar-au bärı de ūmyt, Amalym ne, Aiaimyn mahabbatty jetım qalǧan.
Mahambetşe
Kögenge közı könbegen, Kökıregınde şamy sönbegen, Irıden ızet köre almai Irıgen ışı şermenen, Sanasy samsoz jürse de Sanatqa, sanǧa enbegen, Asyl bır tuǧan aqyndy Qai kezde qaiǧy jeŋbegen?.. Arǧymaq asau baptaǧan, Aldynan eşkım qaqpaǧan. Armannyŋ qūsyn älpeştep, Allanyŋ ısın jaqtaǧan, Altynmen aryn aptaǧan, Ananyŋ sütın aqtaǧan – Asyp bır tuǧan Aqyndy Qai kezde ajal tappaǧan?... Jai ūstap tuǧan jatyrdan, Aşynsa – aşu şaqyrǧan, Şalduarlarǧa şart synba, Aldiiarlarǧa aqylman, Bändäui myna tırlıkke Bädäui basyn qatyrǧan – Zalalsyz, zılsız Aqynǧa Qai zaman balyn tatyrǧan?! Aşyny tatyp ūşynǧan, Tättını tatyp tūşynǧan, Ūiaǧa tūqym tüsırıp, Qiiaǧa tūiǧyn ūşyrǧan, Mınäjat keşıp är jūma Tärjıma tartqan Mysyrdan... Baibatşa köŋıl Aqynǧa Qai patşa taǧyn ūsynǧan? Eljırep esık aşpaǧan Talaiǧa täŋr – tas qamal. Şaiyrǧa zaiyr kımıŋ bar Taǧdyrǧa talaq tastaǧan? Tütını bırge demeseŋ, Bıtımı bölek basqadan, Qairaǧan tısın Aqynǧa Qai nadan itın qospaǧan?...
Sana syrqaty nemese Būqarǧa elıkteu
Söz salar sabaz tappai Sabalaqqa, Janarym jautaŋdaidy jamaǧatqa. Sıresıp äkım otyr «ätkenşekte», Syra ışıp aqyn otyr saiabaqta. Qarabai qamşy üiırıp Qanaǧatqa, Atymtai adasyp jür Dala jaqta. Jūldyzym jūldyz emes, Aina-kökte Ainalyp ketken bılem qara daqqa... Jabysyp jarym tünde jarau atqa Qaraqşy qaraşa üidı tonamaq pa?.. Qaratal sausaqtaryn tarbitady Qap-qara jūldyzdardy sanamaqqa. Qasynda qarailaityn bala joqta, Qara şal qarǧys aitar qaǧanatqa. Qaraşa üi, Qara qorym, Qaira n, auyl Qaraidy qamköŋılmen qala jaqqa. Qanatyn jaiyp bır qūs bar alapqa, Tarapqa tamūq tünı taramaq pa?... Qap tauyn qara būlt jailap alyp, Qaǧbany qara tūman ormaq pa?... Qūdaiym būiyrmaǧan jamanatqa– Jai tüstı jazataiym mana baqqa... Aqqudyŋ qauyrsyn kökte qalqyp, Qarǧalar qarq-qarq küler jaǧa jaqta. Şalquǧa, şalqaiuǧa şama joqta, Paqyrǧa, Haq taǧala, tabalatpa. Qalqaiǧan qara bastan qandai qaiyr, Qasyŋda qauqyldasar qara joqta?! Qaidaǧy qaǧylǧan oi qaraqatpa Qaitesıŋ qamap, qanap bara jatsa? Qaraityn qatynǧa da bet qalmady Tausylǧan appaq ūny qara qapşa. Besıkte belı bekem bala joqta Esıkten Qydyr baba qaramaq pa?.. Oşaqta oinap jatyr ot pen jalyn, Qazanda qainap jatyr qara botqa. Sabylyp soqa basym san alapqa, Sazandai aunaqşidy sanam otta... Büiregım bülk etpeitın bolyp aldy Ǧaiypqa, Ǧajaiypqa, Ǧalamatqa.... Ainalyp jazǧan basym ala dopqa, Taǧdyrym taŋylǧandai taǧaly atqa. Atsaŋ oq, aitsaŋ sözıŋ ötpeitūǧyn, Şynymen būl şırkınge şara joq pa?
Meniŋ mūŋym tek qana meniŋ qaiǧym emes qoi
Meniŋ mūŋym tek qana meniŋ qaiǧym emes qoi, Qalǧyp ketken qaimana – qaŋǧyp jürgen Elestei... Köşti qalai tüzermin, Esti qalai jiiarmyn, Oŋ jaǧymnan jel espei, Sol jaǧymnan el öspei? “Betegeden biikpin, alasamyn jusannan”... Körine me kökjiek köz süzgenmen qūr şaŋnan? Alarmannyŋ süleii, Berermenniŋ üreii – Aqyn qaida busanǧan?! Batyr qaida qūrsanǧan?! Jaŋa tuǧan jas bala... Kirpiiaz ba, kim özi? Kimge yrys, kimge qūt kindigimniŋ Kinäzi? Auyzdyǧyn şainaǧan Arǧymaǧym bolmasa, Kimge kerek qazaqtyŋ qoidai qoŋyr minezi? Zaman mynau apşynǧan aidahardai jalanyp, Ne bolmaqşy qaptasa Qaraspandy qara būlt?.. Qam-qapersiz basyma qaita oralmas kün kelse, Qasqyr basym qanşyqqa qalmaimyn ba talanyp?.. Erke minez ez emes, Erkek tekti el em ǧoi?!. Eki közim telmirdi-au esik jaqqa eleŋdei... Kökbörim-au, Köp-körim quardy ma bökteriŋ, Böriktirgen kim seni? Tüske jürsiŋ nege enbei? ...Meniŋ qaiǧym tek qana meniŋ mūŋym emes qoi?! Qalǧyp ketken qaimana – qaŋǧyp jürgen elestei... Köşti qalai tüzermin, Esti qalai jiiarmyn, Oŋ jaǧymnan jel espei, Sol jaǧymnan el öspei?!
 
Pıkırler