Tarihqa jan bıtırgen qoiylym

2587
Adyrna.kz Telegram
http://adyrna.kz/content/uploads/2016/03/dbe1e37156761e77981d0c13911f737d.jpg

Mūhtar Äuezov atyndaǧy Qazaq memlekettık akademiialyq drama teatrynda I.Esenberlinnıŋ «Almas qylyş» tarihi romany  sahnalandy. 4-5 nauryz künderı tūsauy kesılgen qoiylymnyŋ sahnalyq nūsqasyn jasaǧan – Ännes Baǧdat. Qoiuşy  rejiserı – Qazaqstannyŋ eŋbek sıŋırgen qairatkerı Alma Käkışeva. Ol - būl qoiylym qazaq teatrynyŋ jaŋalyǧy ekenın, romanda keiıpkerlerdıŋ köptıgın, olardy meilınşe jinaqtap, Äbılqaiyrdyŋ qatelıgın, Kerei men Jänıbek bastaǧan qazaq rularynyŋ bas qosuyn yqşamdap, sahnalyq nūsqasyn jasau oŋai bolmaǧanyn aitty.

         «Küŋırengen saiyn dalada, azamatyn joqtaǧan ana». Qoiylym basy osylai bastaldy. Qaişylyqqa toly XV- ǧasyrdyŋ orta tūsy qazaq dalasy üşın kürdelı kezeŋ bolsa da, ırgelı kezeŋge ainaldy. Qiyn da şeşuşı tūstaǧy babalar salǧan eldık mūrat ruhymyzdy aspandatty. Ata jolynan attamaǧan Jänıbek sūltannyŋ aq peiılı bügıngı zamanǧa kerek-aq. Osy roldı somdaǧan D.Mūsaev būl künge şeiın tarihi batyrdy, han-sūltandardy somdaudy armandaǧandai jarq etıp körındı. Jarq etse, etkendei-aq rasynda D.Mūsaevtyŋ somdaǧan eŋ ülken rolı osy edı.  Teatrǧa alǧaş kelgen 2007-jyldan berı şyŋdalyp kelgen D.Mūsaev sūhbatynda «Tūŋǧyşpai Äl-Tarazi, Asanälı Äşımov , taǧy da basqa aǧalarymyz tür sipatyma, dene bıtımıme qarap naǧyz batyrdyŋ rolın somdaityn jıgıt keldı dep jıgerlındıretın edı», - dedı aǧynan jarylyp. Rabia-Sūltan-Begım, Jaǧan-Begım, Aqqozydai asyl analardyŋ sertke berıktıgı, adaldyǧy qazaq äielderınıŋ qaisarlyǧyn, adaldyǧyn tanytqandai. Mūhammet-Şaibani men Qasymdy somdaǧan jas akterler D.Anarbai men N.Quanyşbaiūlynyŋ jıgerlı jalyndary körermen qauymdy bei-jai qaldyrmady. Tereŋ tarihyn jaqsy bılgen M.Jūmabaev - Qasym, Būryndyq, Mūhammet sekıldı jastardyŋ jıgerınen ot alyp, mūndai ūrpaqtyŋ qaita tuaryna kümän keltırmese kerek. Sondyqtan da : Arystandai aibatty, Jolbarystai qairatty, Qyrandai küştı qanatty, Men jastarǧa senemın-dep jyrlady emes pe?!   

Teatr sahnasynda alǧaş ret qoiylǧan būl drama, elımızdıŋ  teatrlarynyŋ barlyǧynda körermenge jol tartqany igı ıs bolar edı.  Täuelsızdıktıŋ 25 jyldyǧy qarsaŋynda  ūsynǧan būl qoiylym bügıngı qoǧamdy, jas buyndy tarihpen tärbieleudegı igı ısterdıŋ bırı ekenın de aityp ötkenımız jön.


Jasūlan NAURYZÄLI

Pıkırler