Jaqynda ekspedisiia qazaq dalasynda erte zamanda tırşılık etken Balasaǧūn qalasynyŋ ornyna baryp qaitty. Būl şahar VI – HIII ǧasyrdyŋ aralyǧynda Batys türık qaǧanatynyŋ ordasy bolǧan. Ol 600 jyldan keiın Şyŋǧyshannyŋ ülken ūly – Joşy hannyŋ basşylyǧymen jasalǧan şapqynşylyqtan küiregen. Qazırgı kezde osy jerde äl-Farabi atyndaǧy QazŪMU tarih fakultetınıŋ studentterı arheologiialyq täjıribelerın ötkızude. Qazaq geografiialyq qoǧamynyŋ müşelerı de ekspedisiia kezınde tarihi qalany zerttep, äleumettık jelıde arheologiialyq qazbalarǧa bailanysty mälımetterın jariialap jatyr. Sonyŋ bırın ekspedisiiaǧa qatysuşylar atalǧan qoǧamnyŋ facebook äleumettık jelısındegı paraqşasynda körgen jerlerın jazyp, oilarymen bölısude. Būǧan deiın Qazaq geografiialyq qoǧamynyŋ müşelerı Taraz qalasynda bolyp, onyŋ tarihymen tanysyp qaitqan bolatyn.
Taraz – Qazaqstannyŋ eŋ köne qalasy. Onyŋ tarihy tereŋde jatyr. Şamamen 2000 jyldan astam uaqyt bar. Qala bızdıŋ däuırımızge deiın 36 jyly salynǧan. Sol kezde qalanyŋ aty Toloso dep atalǧan. Ol «küres» degen maǧynany bıldırgen. Būl qala üşın talai şaiqastar bolǧan. Qarlūqtar, qaŋlylar, arabtar, qytailar, qarahandar jüzdegen jyldar boiy osy şahar üşın şaiqasqan. Keiın qalanyŋ aty äuelı Talas, sosyn Taraz bolyp ataldy. Taraz degen atau «tarazy» degen sözden şyqqan. Qala bükıl oŋtüstık Qazaqstannyŋ sauda ortalyǧy bolyp sanalǧan.
Ekspedisiia jūmysyn jalǧastyryp jatyr.
Dastan KENJALİN
