Ölı riza bolmai tırı baimaidy –degen bablarymyz. Artyna ızgılıktı ız qaldyryp ketken jandarǧa Qūran baǧyştap, igılıktı şaralarmen eske alyp otyrudyŋ ülken mänı bar. Eŋ bastysy jastarǧa ötkendı ülge etıp, tärbie dänın ege bılu. Bügıngı eske alyp otyrǧanymyz 45 jyl boiy auyl mektebınde bala oqytyp, ūrpaq tärbieleude ölşeusız üles qosqan aiauly ūstaz, Kazaq KSR Oqu-aǧartu ısınıŋ üzdık qairatkerı,Ūly Otan soǧysynyŋ ardagerı, Qordai audanynyŋ qūrmettı azamaty, Abai atyndaǧy Qazaq Ūlttyq pedagoikalyq universitetınıŋ 1948-1951 jyldardaǧy tülegı Ordabai Sädıbekov. Ūlaǧatty ūstaz biyl tırı bolsa 100 jasqa tolmaq edı. “Ūstazdyq etken jalyqpas, üiretuden balaǧa” dep, danyşpan Abai aitqandai, ūstaz – aiauly jan, qūrmettı adam. Qazaqtyŋ oqu ordalarynyŋ ışındegı eŋ alǧaşqy kielı qara şaŋyraǧy bolyp sanalatyn Abai atyndaǧy Qazaq ūlttyq pedogoikalyq universitetın tämamdap bar ǧūmyryn bala tärbiesıne arnaǧan jandar jetedı. Solardyŋ bırı Ordabai Sädıbekov.
Ordabai atamyz Ūly Otan soǧysynan tuǧan elge jeŋıspen oralǧannan keiın, 1948-1951 jyldary Qazaq ūlttyq pedogoikalyq universitetıne tüsıp bılım alady. Sodan keiın tuǧan auyly Jambyl oblysy, Qordai audany, İrsu, Voroşilov eldı-mekenderıne baryp, auyl balalaryn oqytyp, sauatyn aşady. Söitıp ūstazdyq jolǧa tüsedı. Sodan tabany kürektei 45 jyl mūǧalım bolyp, el qadırlegen ūlaǧatty ūstazǧa ainalady. Ordabai aǧaidan oqyp bılım alǧan şäkırtter bügıngı taŋda elımızdıŋ är öŋırınde türlı qyzmettı, är salada eŋbek etıp jür. Mäselen, bügınde aramyzda joq qoǧam qairatkerlerı Bilıbai Qaşaǧanov, Şaban Bäzılov, satirik Bektūrsyn Mädiev, aqyn Rza Qunaqova taǧysyn taǧy elge tanymal adamdar sol kısınıŋ bel şäkırtterı. Täjıribelı ūstaz jas buyndarǧa bılım berude pedagogikanyŋ soŋǧy jaŋalyqtaryn şeber paidalanyp, öz täjırbiesın de ortaǧa salyp erınbei eŋbek etkenı eleusız qalmaǧan. Qordai audany boiynşa eŋ üzdık mūǧalım atanyp, KSR Oqu aǧartu ısınıŋ üzdık qairatkerı degen ataqqa ie bolady. Sonymen qatar, Qordai audanynyŋ qūrmettı azamaty ataǧymen de marapattalǧan.Ūly Otan soǧysynda otanyn faşisterden azat etude batyrlyǧy üşın alǧan orden-medalderdıŋ orny bır töbe.
Sonau, 1932 jyldary el basyna töngen näubet aşarşylyqty közben körıp, basynan keşıredı. Mūǧalım bolyp jürgen kezde 1939 jyly Ordabai Sädıbekov kezektı mındettı äskeri boryşyn öteuge şaqyrylady. Osylaişa, jas jauynger bolyp äskeri qatarda boryşyn atqaryp jürgende 1941jyly Ūly Otan soǧysy bastalyp ketedı. Alǧaşqy ūrysty Rumyniianyŋ Reni qalasyn jaudan bosatuda qarsy alady. Sevostopal, Odessa qalalarynda jaumen şaiqasyp, jeŋıs üşın qan tögedı. 1944 jyly Odessa qalasyn azat etuge qatysady. Sonymen qatar, Vengriianyŋ köptegen qalalarynda jaumen ūrysqa tüsıp, ölım men ömır arasynda ötken Budapeşt üşın bolǧan qyrǧyn soǧysta artqa metr şegınbei jauǧa qarsy tūrady. Otan aldyndaǧy mındetın atqaryp jürgen polk keiın şyǧysqa qaityp Japon soǧysyna eşalonmen attanady. Al, Ordabai aqsaqal jeŋıs künın 1945 jylǧy 9 mamyrda jolda poezda ketıp bara jatqanda estıp, bükıl sostav merekeleidı. Osylaişa ūly jeŋıstıŋ quanyşty habaryn soǧys ardagerı Ordabai Sädıbekov atamyz Taiga stansiiasyna jetkende estıgen eken.
Ordabai Sädıbekov Qara teŋız flotynda 356 bölım rotasynda, jaǧalau jolynyŋ rotasynda äskeri mındettı moriak bolyp atqarǧan. Japon soǧysy 1945 jyly 2 sentiabrde aiaqtalǧan soŋ, būl polk rezerv armiiasy bolady. Polk Vladivastokta bır ai tūryp, qaitadan Odessaǧa keledı. Mıne, osy jerden 1946 jyly Sädıbekov Ordabai äskeri mındetınen bosatylyp auylǧa qaitady. Ordabai qart jauynger “Odessany qorǧaǧany üşın”, “Sevastopaldy qorǧaǧany üşın», “Uşakov teŋız”, “V.İ.Leninnıŋ 100 jyldyq”, “Tyŋ köteru”, “Jeŋıstıŋ 20, 30, 40, 50 jyldyq” medaldarymen jäne “Otan soǧysy” ordenımen marapattalǧan.
Tuǧan elge aman-esen oralǧannan keiın, özı tuǧan auylynda ūstazdyq jūmysyn jalǧastyrady, joldasy Räpiia ekeuı ot basyn qūryp, jetı bala tärbielep, nemerelerınıŋ ortasynda jürıp, 1979 jyly zeinetke şyǧady.
Jyr alyby Jambyldyŋ aldynan bata alyp, aqiyq aqyn-kompozitor, Alataudyŋ būlbūly atanǧan Kenen Äzırbaevpen bır auylda bır auany jūtyp, etene jaqyn tuys bolǧan ınısı Ordabai Sädıbekov mıne osyndai adam bolǧan. Maidanger, ūlaǧatty ūstaz Ordabai aqsaqal jetı balasyn da ülgılı etıp ösırıp, qatarǧa qosqan. Balalarynyŋ ışınde Alsai ǧana baqilyq dünige attanǧan, qalǧan ūl-qyzdarynyŋ barlyǧy elge ülgı bolatyndai qazaq qoǧamynyŋ ziialy azamattary.Ūldarynyŋ ışınde Aqyn Ordabaiūly el tanyǧan belgılı junalist, jazuşy, Qazaqstan Jurnalister Odaǧynyŋ müşesı, S.Berdıqūlov syilyǧynyŋ iegerı. Aqyn äkesınıŋ jazǧan şyǧarmalaryn jinaqtap ,, Jaqsylyqqa jarasady jaqsylyq,, atty kıtabyn basyp şyǧarsa, anasy Räpiiaǧa Halykovaǧa arnap ,,Räpiia,, atty ardager kinomehanik äjenıŋ ömır joly, adami kelbetı jetkızetın, Qazaqstan ǧana emes KSRO kölemındegı bedeldı basylymdardan jaryq körgen baspasöz jinaqtary toptastyryp derektı kıtapty jazyp şyǧardy. Ordabai aqsaqaldyŋ zaiyby Räpiia Halyqova bügınde seksennıŋ seŋgırıne kelıp otyr.
El anasy atanǧan apamyz qazaq äielderı arasynan şyqqan tūŋǧyş kinomehanik – SSSR kinomotografiiasynyŋ üzdıgı. Jemıstı eŋbektıŋ iesı. Baqytty apanyŋ omyrauynda “Qūrmet belgısı”, “Oktiabr revoliusiiasy”- ordenderı jarqyraidy. Räpiia apai turaly sonau 1985 jyly ataqty kinorejisser Oraz Äbışev «Räpiia» degen derektı film tüsırıp, tūlǧanyŋ jarqyn beinesın körkemdep körsete bılgen bolatyn. Mıne, maidanger ūlaǧatty ūstaz ben elge äigılı kinomehanik apamyz 40 jyl qol ūstasyp baiandy ǧūmyr keşıp, halyq qūrmettegen qadırlı otbasy. Ordabai aqsaqaldyŋ dünieden ozǧanyna köp jyldar öttı. Al, Rapiia apamyz kielı qara şaŋyraqtyŋ otyn tütetıp berekesın kırgızıp otyrǧan jäiı bar.
Otan üşın qan tögıp, elge aman-esen oralǧan Kenen auylynyŋ maidangerlerınıŋ arasynda bügınde 97 kelgen, Ordabai aqsaqal men bır mektepte köp jyldar boiy ūstazdyq etken, auyldyŋ qūrmettı aqsaqaly Kerımqūl Qosaqov qana aman sau ortamyzda ūlaǧatty ata bolyp otyr. Osyndai jeŋıstıŋ 75 jyldyq mereitoi künderınde elımızdıŋ är-aimaǧynda aman-esen jürgen Ūly Otan soǧysynyŋ ardagerlerın şyn jürekten qūttyqtaimyz. Otan üşın jan qiǧan soǧys ardagerlerınıŋ aldy peiış, arty kenış bolsyn deimın. Ölıge iman, tırıge Alla bereketın bersın.
Ordabai atamyz Ūly Otan soǧysynan tuǧan elge jeŋıspen oralǧannan keiın, 1948-1951 jyldary Qazaq ūlttyq pedogoikalyq universitetıne tüsıp bılım alady. Sodan keiın tuǧan auyly Jambyl oblysy, Qordai audany, İrsu, Voroşilov eldı-mekenderıne baryp, auyl balalaryn oqytyp, sauatyn aşady. Söitıp ūstazdyq jolǧa tüsedı. Sodan tabany kürektei 45 jyl mūǧalım bolyp, el qadırlegen ūlaǧatty ūstazǧa ainalady. Ordabai aǧaidan oqyp bılım alǧan şäkırtter bügıngı taŋda elımızdıŋ är öŋırınde türlı qyzmettı, är salada eŋbek etıp jür. Mäselen, bügınde aramyzda joq qoǧam qairatkerlerı Bilıbai Qaşaǧanov, Şaban Bäzılov, satirik Bektūrsyn Mädiev, aqyn Rza Qunaqova taǧysyn taǧy elge tanymal adamdar sol kısınıŋ bel şäkırtterı. Täjıribelı ūstaz jas buyndarǧa bılım berude pedagogikanyŋ soŋǧy jaŋalyqtaryn şeber paidalanyp, öz täjırbiesın de ortaǧa salyp erınbei eŋbek etkenı eleusız qalmaǧan. Qordai audany boiynşa eŋ üzdık mūǧalım atanyp, KSR Oqu aǧartu ısınıŋ üzdık qairatkerı degen ataqqa ie bolady. Sonymen qatar, Qordai audanynyŋ qūrmettı azamaty ataǧymen de marapattalǧan.Ūly Otan soǧysynda otanyn faşisterden azat etude batyrlyǧy üşın alǧan orden-medalderdıŋ orny bır töbe.
Sonau, 1932 jyldary el basyna töngen näubet aşarşylyqty közben körıp, basynan keşıredı. Mūǧalım bolyp jürgen kezde 1939 jyly Ordabai Sädıbekov kezektı mındettı äskeri boryşyn öteuge şaqyrylady. Osylaişa, jas jauynger bolyp äskeri qatarda boryşyn atqaryp jürgende 1941jyly Ūly Otan soǧysy bastalyp ketedı. Alǧaşqy ūrysty Rumyniianyŋ Reni qalasyn jaudan bosatuda qarsy alady. Sevostopal, Odessa qalalarynda jaumen şaiqasyp, jeŋıs üşın qan tögedı. 1944 jyly Odessa qalasyn azat etuge qatysady. Sonymen qatar, Vengriianyŋ köptegen qalalarynda jaumen ūrysqa tüsıp, ölım men ömır arasynda ötken Budapeşt üşın bolǧan qyrǧyn soǧysta artqa metr şegınbei jauǧa qarsy tūrady. Otan aldyndaǧy mındetın atqaryp jürgen polk keiın şyǧysqa qaityp Japon soǧysyna eşalonmen attanady. Al, Ordabai aqsaqal jeŋıs künın 1945 jylǧy 9 mamyrda jolda poezda ketıp bara jatqanda estıp, bükıl sostav merekeleidı. Osylaişa ūly jeŋıstıŋ quanyşty habaryn soǧys ardagerı Ordabai Sädıbekov atamyz Taiga stansiiasyna jetkende estıgen eken.
Ordabai Sädıbekov Qara teŋız flotynda 356 bölım rotasynda, jaǧalau jolynyŋ rotasynda äskeri mındettı moriak bolyp atqarǧan. Japon soǧysy 1945 jyly 2 sentiabrde aiaqtalǧan soŋ, būl polk rezerv armiiasy bolady. Polk Vladivastokta bır ai tūryp, qaitadan Odessaǧa keledı. Mıne, osy jerden 1946 jyly Sädıbekov Ordabai äskeri mındetınen bosatylyp auylǧa qaitady. Ordabai qart jauynger “Odessany qorǧaǧany üşın”, “Sevastopaldy qorǧaǧany üşın», “Uşakov teŋız”, “V.İ.Leninnıŋ 100 jyldyq”, “Tyŋ köteru”, “Jeŋıstıŋ 20, 30, 40, 50 jyldyq” medaldarymen jäne “Otan soǧysy” ordenımen marapattalǧan.
Tuǧan elge aman-esen oralǧannan keiın, özı tuǧan auylynda ūstazdyq jūmysyn jalǧastyrady, joldasy Räpiia ekeuı ot basyn qūryp, jetı bala tärbielep, nemerelerınıŋ ortasynda jürıp, 1979 jyly zeinetke şyǧady.
Jyr alyby Jambyldyŋ aldynan bata alyp, aqiyq aqyn-kompozitor, Alataudyŋ būlbūly atanǧan Kenen Äzırbaevpen bır auylda bır auany jūtyp, etene jaqyn tuys bolǧan ınısı Ordabai Sädıbekov mıne osyndai adam bolǧan. Maidanger, ūlaǧatty ūstaz Ordabai aqsaqal jetı balasyn da ülgılı etıp ösırıp, qatarǧa qosqan. Balalarynyŋ ışınde Alsai ǧana baqilyq dünige attanǧan, qalǧan ūl-qyzdarynyŋ barlyǧy elge ülgı bolatyndai qazaq qoǧamynyŋ ziialy azamattary.Ūldarynyŋ ışınde Aqyn Ordabaiūly el tanyǧan belgılı junalist, jazuşy, Qazaqstan Jurnalister Odaǧynyŋ müşesı, S.Berdıqūlov syilyǧynyŋ iegerı. Aqyn äkesınıŋ jazǧan şyǧarmalaryn jinaqtap ,, Jaqsylyqqa jarasady jaqsylyq,, atty kıtabyn basyp şyǧarsa, anasy Räpiiaǧa Halykovaǧa arnap ,,Räpiia,, atty ardager kinomehanik äjenıŋ ömır joly, adami kelbetı jetkızetın, Qazaqstan ǧana emes KSRO kölemındegı bedeldı basylymdardan jaryq körgen baspasöz jinaqtary toptastyryp derektı kıtapty jazyp şyǧardy. Ordabai aqsaqaldyŋ zaiyby Räpiia Halyqova bügınde seksennıŋ seŋgırıne kelıp otyr.
El anasy atanǧan apamyz qazaq äielderı arasynan şyqqan tūŋǧyş kinomehanik – SSSR kinomotografiiasynyŋ üzdıgı. Jemıstı eŋbektıŋ iesı. Baqytty apanyŋ omyrauynda “Qūrmet belgısı”, “Oktiabr revoliusiiasy”- ordenderı jarqyraidy. Räpiia apai turaly sonau 1985 jyly ataqty kinorejisser Oraz Äbışev «Räpiia» degen derektı film tüsırıp, tūlǧanyŋ jarqyn beinesın körkemdep körsete bılgen bolatyn. Mıne, maidanger ūlaǧatty ūstaz ben elge äigılı kinomehanik apamyz 40 jyl qol ūstasyp baiandy ǧūmyr keşıp, halyq qūrmettegen qadırlı otbasy. Ordabai aqsaqaldyŋ dünieden ozǧanyna köp jyldar öttı. Al, Rapiia apamyz kielı qara şaŋyraqtyŋ otyn tütetıp berekesın kırgızıp otyrǧan jäiı bar.
Otan üşın qan tögıp, elge aman-esen oralǧan Kenen auylynyŋ maidangerlerınıŋ arasynda bügınde 97 kelgen, Ordabai aqsaqal men bır mektepte köp jyldar boiy ūstazdyq etken, auyldyŋ qūrmettı aqsaqaly Kerımqūl Qosaqov qana aman sau ortamyzda ūlaǧatty ata bolyp otyr. Osyndai jeŋıstıŋ 75 jyldyq mereitoi künderınde elımızdıŋ är-aimaǧynda aman-esen jürgen Ūly Otan soǧysynyŋ ardagerlerın şyn jürekten qūttyqtaimyz. Otan üşın jan qiǧan soǧys ardagerlerınıŋ aldy peiış, arty kenış bolsyn deimın. Ölıge iman, tırıge Alla bereketın bersın.
Mūsaǧali Tasqaliev "Sport jūldyzdary" jurnalynyŋ bas redaktory, Qazaq Sport jäne Turizm akademiiasynyŋ qūrmettı professory, Qazaq jurnalistikasynyŋ qairatkerı.
