«Aq jol» fraksiiasy Ükımetke daǧdarystan şyǧu kezınde biznestı salyqtyq qoldaudy ūlǧaitudy ūsynady. Būl turaly bügın fraksiia deputaty Ekaterina Nikitinskaia QR Premer-Ministrıne joldaǧan deputattyq saualynda aitty.
Qazaqstan Respublikasy
Premer-Ministrı
A.Ū Maminge
Qūrmettı Asqar Ūzaqpaiūly! Covid-19 ındetı aldaǧy ekı jylda älemdık ekonomikaǧa būryn-soŋdy bolmaǧan kerı äserın tigızerı sözsız. Qazaqstan bügınnıŋ özınde osyndai qauıp-qatermen betpe bet kelude. Ekonomikalyq yntymaqtastyq jäne damu ūiymynyŋ baǧalauynşa, elderdıŋ epidemiiaǧa qarsy şaralary öndırıstıŋ 20-dan 25% -ǧa azaiuyna äkeluı mümkın, al tūtynuşylyq şyǧyndar bastapqyda üşten bırge azaiady dep kütılude. Orta jäne şaǧyn käsıporyndar men özın-özı jūmyspen qamtyǧan adamdar üşın ekonomikalyq belsendılıktıŋ tömendeuı eŋ qiyn täuekelder bolyp tabylady. Satyp aluşylardyŋ sany kürt tömendep, kelısım-şarttar būzylyp, jetkızu tızbekterı üzıluı mümkın. Degenmen käsıporyndar keŋse alaŋyn jalǧa alu, kommunaldyq tölemder, jalaqy töleu jäne tauarlyq-materialdyq qorlardy toltyru şyǧyndaryn öz moinyna alady. Indet kezınde būl şyǧyndar keibır käsıporyndar üşın ūlǧaiuy da mümkın. Bügınnıŋ özınde Almaty qalasynda azyq-tülık pen daiyn tamaqty jetkızetın orta kompaniialardyŋ ailyq şyǧyny 16 mln teŋgenı qūraǧan. Būǧan qala syrtynda tūratyn jūmyskerler üşın qonaq üiler men jataqhanalardy jaldau, gigienalyq jeke qūraldardy, tösekterdı satyp alu, jūmysqa jetkızu üşın kölıkpen qamtamasyz etu jäne taǧy basqa da şyǧyndar kıredı. Nauryz aiynda Prezidenttıŋ «Ekonomikany tūraqtandyru jönındegı şaralar turaly» №287 Jarlyǧyna säikes Ükımet tötenşe jaǧdaidyŋ engızıluıne bailanysty salyqtyq qoldau şaralary turaly №224 qaulysyn qabyldady. Atalmyş qauly boiynşa mikro, şaǧyn jäne orta käsıporyndar men jeke käsıpkerler 2020 jyldyŋ 1 säuırınen 1 qazanyna deiın, al ırı käsıporyndar 1 säuırden 1şıldege deiın mındettı äleumettık medisinalyq saqtandyru tölemderınen, jeke tabys pen äleumettık salyqtan, zeinetaqy tölemderınen bosatylady. Özın-özı jūmyspen qamtyǧandar üşın ūşu-qonu jolaqtaryndaǧy aerodromdarda, äuejai terminaldarynda mülık salyǧy stavkalaryna nöldık koeffisient engızıldı. Äue jolauşylar kölıgı käsıporyndaryna rezident emesterge äue kemelerın lizingke tehnikalyq qyzmet körsetu jäne qūqyqtyq qoldau üşın QQS töleu 2021 jyldyŋ 1 qaŋtaryna deiın keiınge qaldyryldy. Sondai-aq, salyq töleuşıler üşın 2019 jyldyŋ salyq esepterın tapsyru boiynşa ekı ailyq (31 nauryzdan bastap 31 mamyrǧa deiın) şegetuler engızıldı Koronavirustyq daǧdarys jaǧdaiyndaǧy salyq jäne salyq saiasaty biznestıŋ senımdılıgı men tūraqtylyǧyn arttyruǧa baǧyttaluy kerek. Aldaǧy uaqytta salyqtyq tüsımderdıŋ azaiuy yqtimaldyǧy joǧary bolǧandyqtan, olardy köbeitudıŋ jaqsy ädısı - tūraqty yntalandyru arqyly ekonomikalyq ösudı qamtamasyz etu. Osy tūrǧydan alǧanda qabyldanyp jatqan fiskaldyq şaralar üilestırılmegen jäne jetkılıksız körınedı. Mysaly, mikro, şaǧyn jäne orta biznes nysandaryna nege ekenı belgısız 2000 şarşy metr jäne odan joǧary sauda nysandardaavtomobilder men avtokölık qūraldarynyŋ ırı bölşek saudasy, sauda-sauyq ortalyqtary men basqa da kommersiialyq jyljymaityn mülıktı jalǧa beru jäne basqaru, äue beketterınıŋ, äue jolauşylar kölıgınıŋ qyzmetterı, sondai-aq kommersiialyq qyzmetter jäne basqaru mäselelerı boiynşa konsultasiialar da engızılgen. Irı käsıpkerlık nysandarynyŋ tızımınde de däl sol nysandar közge tüsedı. Älbette, eŋ aldymen ülken bizneske nazar audarylǧandyqtan, qūndyq tızbektıŋ ösuın qamtamasyz etetın ekonomika salalary ıs jüzınde ūsynylmady. Al, QQS töleudı keiınge qaldyru öz aldyna bır bölek. 2019 jylǧa arnalǧan salyqtyŋ eseptıŋ ekı aiǧa keiınge qaldyruda eşqandai jeŋıldıkter qarastyrylmaǧan. Osyǧan bailanysty «Aq jol» Demokratiialyq partiiasynyŋ fraksiiasy Ükımetke daǧdarysqa qarsy ūzaq merzımdı sipattaǧy jüielı salyqtyq şaralaryn qabyldaudy, onyŋ ışınde:- Ötken jylǧy kırıs deŋgeiın esepke almai, tauar ainalymynyŋ boljamdy özgeruıne negızdelgen 2020 jyly korporativtık tabys salyǧy boiynşa avanstyq tölemderdıŋ toqtatudy nemese tüzetudı;
- Ekonomikanyŋ naqty sektorlaryndaǧy özın-özı jūmyspen qamtyǧandarǧa, mikro jäne şaǧyn bizneske jeke tabys salyǧy, sondai-aq äleumettık saqtandyru jarnalary boiynşa nöldık mölşerlemenı ūzartudy;
- 2020 jyly äleumettık maŋyzy bar tauarlarǧa, sondai-aq importtalatyn därı-därmekter men olardy öndıruge arnalǧan jabdyqtarǧa qosylǧan qūn salyǧy men kedendık bajdardyŋ tömendetılgen mölşerlemelerın engızudı;
- Aiyppūldar men ösımpūldar esebın toqtata tūru kezınde deklarasiiany tapsyru men salyqtardy töleu merzımderın ūzartudy;
- 2020 jyly karantin şaralaryn engızu nätijesınde qalyptasqan salyqtyq qaryzdardy öndırıp aludy, sonyŋ ışınde banktık şottar men aktivterdı būǧattaudy toqtatudy ūsynady.
Qūrmetpen,
«Aq jol» QDP fraksiiasynyŋ deputattary
