Şymkent qalasynda epidemiologiialyq jaǧdaidyŋ örşuıne bailanysty karantin şaralary küşeitıledı.
Bügın Şymkent qalasy äkımdıgınde Şymkent qalasy äkımınıŋ bırınşı orynbasary Erbol Sadyr qaladaǧy infeksiialyq aurulardyŋ taraluy jönınde BAQ ökılderıne arnaiy sūhbat berdı.
Erbol Äbılhaiyrūly aldymen qaladaǧy epidemiologiialyq jaǧdaidy jetkızdı.
– Qazır Şymkent qalasynda tek qana koronavirus emes, JRVİ (jedel respiratorly virustyq infeksiia) men pnevmoniia örşıp tūr. Osy boiynşa bız kündelıktı naqty josparly jūmystardy jasap jatyrmyz. Al pandemiiamen auruşylar sany 2300-ge jettı. Onyŋ ışınde keşegı künı 116 adam tırkeldı. Sol sebeptı nauqastar sanynyŋ kürt ösuıne bailanysty jedel järdem qyzmetın küşeituge küş saldyq. Däl qazır 100 brigada tolyqtai jūmys ısteude. Odan bölek, dispetcherlık qyzmettı ūlǧaittyq. Soŋǧy taldaular boiynşa 1 mausymda bır täulıktıŋ ışınde 1091 şaqyrtu bolsa, 10 mausymda 1200-den asqan, al keşegı künı şaqyrtu 1850-ge jetken. Būl medisinalyq şaqyrtulardyŋ basym bölıgı – JRVİ jäne pnevmoniiamen auyrǧan nauqastar. Däl keşe 129 nauqas qabyldanǧan. Osy jaǧdaiǧa bailanysty aldyn ala karantindık jäne provizorlyq stasionarlardy küşeittık. Iаǧni, osydan bes kün būryn qosymşa 650 tösek-oryn engızdık. Sol tösek-oryndar bes künnıŋ ışınde tolyp qaldy. Keşegı künı reabilitasiiaǧa qosymşa 100 tösek-oryn ūiymdastyrdyq. Būl rette karantindık stasionar bolǧan ekı nysandy 380 tösek-orynmen provizorlyq stasionar qylyp qostyq. Būl provizorlyq stasionarlarda emdeu şaralary kezınde üş topqa bölıp, arnaiy algoritm jasadyq. Al kerı bailanystaǧy qauıptı toptaǧy azamattarǧa kündelıktı telefonmen habarlasyp otyrmyz. Aita keteiık, būl stasionarlar koronavirustyŋ jeŋıl türımen auyrǧan azamattardy emdeuge arnalǧan. Atalǧan provizorlyq stasionarlar qala äkımı Mūrat Düisenbekūlynyŋ tıkelei tapsyrmasymen ıske asuda, – dedı E.Sadyr.Sondai-aq, ol pnevmoniiamen auyrǧan nauqastar sany 7,2 paiyzǧa öskenın tılge tiek etıp, endıgı maqsat kürt ösken būl derttı auyzdyqtau boiynşa qarqyndy jūmys jırgızıletının aitty. Osyǧan orai qala äkımınıŋ tapsyrmasymen qosymşa ǧimarattar aşylatynyn boldy.
– Qazırgı taŋda aurudy ötkızıp alǧan nauqastardyŋ ölım körsetkışı ösıp jatyr. Keşe auyr jaǧdaida kelgen 8 nauqas köz jūmdy. Mūnyŋ köpşılıgı – būrynnan sozylmaly aurulary bar azamattar. Osyǧan bailanysty provizorlyq stosionarlar küşeitılıp, bärınde därı-därmektıŋ barlyǧy tolyq jetkılıktı. Būl jaǧdaidy baqylauda ūstap, jaqsartu maqsatynda jergılıktı biudjetten 25 İVL (ökpenıŋ jasandy jeldetu apparaty) apparatty aldyq. Bügınde 301 İVL apparaty bar. Odan bölek, jataqhanalarǧa demeuşılerdıŋ kömegımen 6 İVL apparaty qoiyldy. Būl rette demeuşılerdıŋ taǧy bır kömegımen 100 myŋ betperde jäne kislorodpen demalatyn 100 Bobrova apparaty kele jatyr, – dedı E.Äbılhaiyrūly.Arnaiy sūhbatta qala äkımınıŋ bırınşı orynbasary qalada epidemiologiialyq jaǧdaidyŋ naşarlauyna bailanysty 2020 jylǧy 23 mausymynan bastap şekteu şaralary küşeietının de jetkızdı. Atap ötsek: 1. Bazarlardyŋ jūmys kestesı taŋerteŋ saǧat 06:00-den 16:00-ge deiın (azyq-tülık, azyq-tülık emes, mal, kölık bazarlary), al köterme sauda bazarlary saǧat 05:00-den 13:00-ge deiın şekteledı; 2. Barlyq sauda nysandarynyŋ (oiyn-sauyq ortalyqtary, sauda ortalyqtary, sauda üilerı, dükender, supermarketter, gipermarketter, kışı-marketter, zoo jäne gül satatyn dükender jäne t.b.) jūmys kestesı 10:00-den 18:00-ge deiın, al jeke ornalasqan azyq-tülık supermarketterı men dükenderı saǧat 21:00-ge deiın şekteledı; 3. Äleumettık araqaşyqtyqty jäne sanitarlyq epidemiologiialyq talaptardy qataŋ saqtai otyryp, qoǧamdyq tamaqtandyru oryndarynyŋ (kafeler, meiramhanalar jäne t.b.) jūmys kestesı saǧat 09:00-den 21:00-ge deiın, al doner, lavaş ortalyqtary, qūiylatyn susyndar men balmūzdaqtar saǧat 10:00-den 18:00-ge deiın şekteledı; 4. Onlain rejimınde körsetıletın qyzmetterdı qospaǧanda Jūmyspen qamtu jäne Halyqqa qyzmet körsetu ortalyqtarynyŋ jūmys kestesı taŋerteŋ saǧat 08:00-den 12:00-ge deiın şekteledı; 5. Qoǧamdyq kölıkter dezinfeksiialyq şaralardy jalǧastyra otyryp, jūmys rejimı taŋerteŋ saǧat 07:00-den 11:00-ge deiın jäne keşkı saǧat 17:00-den 20:00-ge deiın şekteledı; 6. Jūmys künderı (düisenbı – jūma) qyzmet körsetuge rūqsat etılgen barlyq obektılerdıŋ (qyzmet körsetu salasynda sonyŋ ışınde fitnes, monşalar, saunalar, SPA - salondary jäne sauda salasynda sonyŋ ışınde pısken taǧamdardy, fasfud, jūmsaq balmūzdaq, susyndar, taǧy basqa satu düŋgırşekterı, qarjy salasynda) jūmys uaqyty saǧat 10:00-den 18:00-ge deiın şekteledı. Demalys künderı (senbı, jeksenbı) jūmysy toqtatylady. Al demalys künderındegı (senbı, jeksenbı) karantin şaralary mynadai: 1. Jeke ornalasqan azyq-tülık supermarketterı men dükenderın (10:00-den 21:00-ge deiın) qospaǧanda, barlyq sauda bazarlary (azyq-tülık, azyq-tülık emes, mal, kölık bazarlary) jäne sauda nysandarynyŋ (oiyn-sauyq ortalyqtary, sauda ortalyqtary, sauda üilerı, onyŋ ışınde ornalasqan dükender, supermarketter, gipermarketter, kışı-marketter, zoo jäne gül satatyn dükender) jūmystary toqtatylady; 2. Barlyq qoǧamdyq tamaqtandyru oryndarynyŋ jūmysy jäne qoǧamdyq kölıkterdıŋ jūmysy toqtatylady. Sūhbat soŋynda karantin kezeŋınde jūmysyn toqtatatyn nysandar da aityldy: 1. Mektepke deiıngı (balabaqşa, tüzetu ortalyqtary) ūiymdardyŋ jūmysy toqtatylady; 2. Sport nysandarynyŋ (fitnes-ortalyqtary, jattyǧu zaldary, sport basseinı jäne keşenderı) jūmysy toqtatylady; 3. Bazarlardyŋ sanitarlyq künı demalys künge (senbı, jeksenbı) belgılenedı; 4. Qala tūrǧyndarynyŋ köpşılık jinalatyn oryndarǧa, onyŋ ışınde jiı jinalatyn oryndar, jaiau seruendeu oryndary (köşe), saiabaqtarǧa, skverlerge, jaǧalauǧa, alaŋdarǧa, balalar jäne sporttyq alaŋdaryna, turistık oryndarǧa baruǧa şekteu qoiylady. Al qala töŋıregındegı (Şymkentke qaraityn - red.) barlyq medisinalyq ūiymdar, därıhanalar jäne qalanyŋ tynys-tırşılıgıne qatysty barlyq kommunaldyq qyzmetter qalypty rejimınde jūmysyn jalǧastyrady.
«Qala tūrǧyndary karantindık erejelerdı saqtap otyrǧan joq. Özderıŋız de äleumettık jelılerden körıp jatqandai toi-tomalaq ötkızude. Negızı ärbır azamat öz ömırıne özı jauapty. Al bız kınänı basqa bıreuden ızdeimız. Bügıngı därıgerler täulık boiy demalyssyz jūmys ısteude. Sol sebeptı auru oşaqtarynda jürgen soŋ, olardyŋ 20 paiyzy auyryp qaluda. Osyǧan bailanysty auruhanalardy taza jäne las zonalarǧa böldık. Öitkenı därıgerlerdı saqtauymyz kerek. Sondai-aq, aq halattylardyŋ ornyn almastyratyn qosymşa mamandardyŋ tızımın jasap jatyrmyz. Alaida bır aita ketetını, eger bız sanitarlyq normalardy saqtamasaq, därıgerlerdı de saqtai almaimyz. Osyny tüsınuımız kerek», – dep sözın aiaqtady qala äkımınıŋ bırınşı orynbasary.
Şymkent
