«Adyrna» ūlttyq portalynyŋ tılşısı älemdegı eŋ äigılı muzeiler turaly maqalalar seriiasyn bastaidy.
Luvr – älemdegı eŋ äigılı jäne Europadaǧy tūŋǧyş mūrajai. Ol tek qana tarihi eskertkış retınde ǧana emes, sonymen qatar eŋ tanymal muzei retınde de äigılı. Muzeide 350 myŋnan astam tarihi jädıgerler saqtauly. Būl tarihi jädıgerler 60 myŋ gektar aumaqqa ornalastyrylǧan. Mūrajai älemdegı eŋ keŋ jäne äserlı öner jinaqtarynyŋ bırıne ainalǧanǧa deiın, erte ortaǧasyrlyq Parijdı basqynşylardan qorǧaǧan korol saraiy jäne bekınısterdıŋ maŋyzdy bölıgı boldy.
Mūrajaidyŋ aşyluy Fransuz revoliusiiasy etek alǧan tūsqa, iaǧni 1793 jylmen tūspa-tūs kelgen. Luvrdyŋ eŋ tanymal qūndylyqtary retınde – Leonardo da Vinchidıŋ Mona Lizasyn, köne grektık Venera Milosskaia müsınderın atap ketuge bolady.
Mūrajai Senanyŋ oŋ jaq jaǧalauynda, Parijdıŋ ortalyǧynda ornalasqan. Ol alǧaşynda qamal bolǧan. Saraidyŋ qūrylysy segız ǧasyrǧa sozylyp, negızın II Filipp Avgust qalaǧan. «Luvr» sözı fransuz tılınde mūnara, qamal degen maǧynalardy bıldırgen. XVII ǧ. Lemerse jäne Levo atty arhitektorlar keŋ kölemde qūrylys jasap, törtbūryş alaŋdy salǧan. 1980 jyly Luvr muzeiı soŋǧy özgerıske ūşyrap, arhitektor Io Ming Pei Luvrdy qaita jobalap, ülken äinek piramidalar salyndy.
Luvr piramidasy säuletşı Io Ming Pei jobasy negızınde salynǧan. Äinek qūrylys materialdarynan salynǧan. Muzeidıŋ biıktıgı 21metr, ūzyndyǧy 35 mert. Piramida äinek roibig, üşbūryş formasyndaǧy ülgı retınde jasalǧan. Muzeide Leonardo da Vinchi, Rembrantd, Rubens, Jan Manuel, Velaskes sekıldı älemge äigılı qylqalam şeberlerınıŋ suretterı saqtauly.
Napoleon Bonapart tūsynda suretşıler Perse Pantennıŋ basşylyǧymen Luvr kölemı ūlǧaiyp, Mazarini jäne Bankir Iаbahtyŋ kolleksiialarynyŋ satyp alynuy muzei qoryn baiytty. XX ǧ 90 j keskındeme men müsındeme kotalogy boiynşa Luvr qory otyz myŋdai bolǧan. 1989 jyly qytailyq säuletşı İ.İ.Peidıŋ salynǧan Luvr şyny piramidasy aşylyp, jaŋa basty kıreberıs retınde qyzmet etken.
Europanyŋ ataqty mūrajaiy Luvr 2012 jyly eŋ köp qonaq kelgen oryn bolyp tırkeldı. Jyl basynan bastap Luvr kassalarynda 10 million bilet satylǧan. Būl degenımız būrynǧy körsetkışten mölşermen 1 million köp degen söz. Adamdar aŋyzǧa ainalǧan mūrajaidyŋ qonaǧy boluǧa älemnıŋ är tüpkırınen aǧylypty.
2018 jyly Luvr keluşılerınıŋ sany 10 mln-nan asty. Luvr-Fransiianyŋ körkem jäne tarihi jädıgerlerın kolleksiialaudyŋ bai tarihy bar köne mūrajailardyŋ bırı.
Endı Luvr mūrajaiy turaly 7 faktını ataiyq.
Mūrajai Senanyŋ oŋ jaq jaǧalauynda, Parijdıŋ ortalyǧynda ornalasqan. Ol alǧaşynda qamal bolǧan. Saraidyŋ qūrylysy segız ǧasyrǧa sozylyp, negızın II Filipp Avgust qalaǧan. «Luvr» sözı fransuz tılınde mūnara, qamal degen maǧynalardy bıldırgen. XVII ǧ. Lemerse jäne Levo atty arhitektorlar keŋ kölemde qūrylys jasap, törtbūryş alaŋdy salǧan. 1980 jyly Luvr muzeiı soŋǧy özgerıske ūşyrap, arhitektor Io Ming Pei Luvrdy qaita jobalap, ülken äinek piramidalar salyndy.
Luvr piramidasy säuletşı Io Ming Pei jobasy negızınde salynǧan. Äinek qūrylys materialdarynan salynǧan. Muzeidıŋ biıktıgı 21metr, ūzyndyǧy 35 mert. Piramida äinek roibig, üşbūryş formasyndaǧy ülgı retınde jasalǧan. Muzeide Leonardo da Vinchi, Rembrantd, Rubens, Jan Manuel, Velaskes sekıldı älemge äigılı qylqalam şeberlerınıŋ suretterı saqtauly.
Napoleon Bonapart tūsynda suretşıler Perse Pantennıŋ basşylyǧymen Luvr kölemı ūlǧaiyp, Mazarini jäne Bankir Iаbahtyŋ kolleksiialarynyŋ satyp alynuy muzei qoryn baiytty. XX ǧ 90 j keskındeme men müsındeme kotalogy boiynşa Luvr qory otyz myŋdai bolǧan. 1989 jyly qytailyq säuletşı İ.İ.Peidıŋ salynǧan Luvr şyny piramidasy aşylyp, jaŋa basty kıreberıs retınde qyzmet etken.
Europanyŋ ataqty mūrajaiy Luvr 2012 jyly eŋ köp qonaq kelgen oryn bolyp tırkeldı. Jyl basynan bastap Luvr kassalarynda 10 million bilet satylǧan. Būl degenımız būrynǧy körsetkışten mölşermen 1 million köp degen söz. Adamdar aŋyzǧa ainalǧan mūrajaidyŋ qonaǧy boluǧa älemnıŋ är tüpkırınen aǧylypty.
2018 jyly Luvr keluşılerınıŋ sany 10 mln-nan asty. Luvr-Fransiianyŋ körkem jäne tarihi jädıgerlerın kolleksiialaudyŋ bai tarihy bar köne mūrajailardyŋ bırı.
Endı Luvr mūrajaiy turaly 7 faktını ataiyq.
- Luvr älemnıŋ eŋ ülken jäne tanymal mūrajailarynyŋ bırı, Parijdıŋ Nort-Dam nemese Eifel mūnarasy siiaqty salynǧan.
- Luvr jyl saiyn 10 000 000 deiın öz oi-örısın keŋeituge niet bıldıruşılerdı qabyldai otyryp, Parijdıŋ eŋ körıktı oryndarynyŋ bırı bolyp tabylady.
- Luvrdyŋ osyndai tanymaldylyǧyna VI ǧasyrdan bastap qazırgı uaqytqa deiın 380 000 qaitalanbas jauharlar men antikvariat jiyntyǧyntary sebep boldy. Kolleksiialardyŋ bailyǧy boiynşa onymen eşteŋe salystyrylmaidy.
- Luvrdyŋ audany 160 106 şarşy metr. Būl mūrajaidy aralap ötu üşın 3 ai uaqyt qajet!
- Fransuz tılınen audarǧanda «Luvr» atauy «Qasqyr ormany» degendı bıldıredı. Sarai būrynǧy aŋşylyq alqaptarynyŋ ornyna salynǧan.
- Luvrdyŋ eŋ tanymal eksponattary: Leonardo da Vinchi jäne Venera Milosskaianyŋ müsını.
- Luvrdyŋ mūrajai retınde resmi aşyluy 1793 jyldyŋ 10 tamyzynda öttı.
Daiyndaǧan: Gülvira Asqar,
"Adyrna" ūlttyq portaly
