Bolaşaqta qandai maman iesı bolamyn? Bälkım ata- anamnan sūrap köreiın. Qaisy mamandyqqa ūpaiym jetedı sonysyna tüsermın, aş qalmasam boldy äiteuır.
İä, qazırgı talapkerler arasynda osy syŋaily oilaityndar jeterlık, öz degenımen emes, özgenıŋ aituymen mamandyq taŋdaityndar , nemese bolaşaq mamandyǧyn ūpai şeşe salatyndar köbeidı qoǧamda. Alaida būl eŋ qate şeşım! Qazırgı ikemıne qarai, jürek ünın tyŋdai otyryp bolaşaǧyŋdy jalǧastyratyn mamandyǧyŋdy taba bılseŋ eŋ dūrys şeşımıŋ osy emespe?!
Mekteptı bıtırıp, bolaşaq mamandyǧyn öz qalauynşa taŋdaityn talapkerler sirep barady. Sebep : meŋgergen bılımı joq, özı üşın şeşım qabyldap üirenbegen. Jai ǧana aqşasy köp maman iesı bolsam deidı köbısı. Öz qalauyŋ men ikmıŋ basqa salada bolsa odan qalai aqşa tappaqsyŋ? Dūrys şeşım qabyldau üşın talapker nenı eskeruı kerek? Osy san- saualdyŋ jauabyn öz zamandastarym üşın ızdep körgen bolatynmyn.
Keşegı talapker bügıngı maman. «31 arnanyŋ» tılşısı , «İnformbiuro» jaŋalyqtar qyzmetınıŋ telejürgızuşısı Janar Joltaeva jurnalistikany taŋdaityn talapkerlerge öz keŋesın ūsyndy.
- Qazaq tılı men ädebietın jaqsy oqyp, «Abai, Şäkärım oqularyna» qatysyp, tıl bailyǧyn damytyp, köptegen körkem ädebiettı oqularyna keŋes beremın. Kündelıktı aqparat aǧynyn baqylap otyruǧa, jaŋalyqtardy qarauǧa körkem filmderdıŋ barlyǧyn bıluge şaqyramyn. Qazırgı zamanda ǧalamtar bar, kör aqparatqa qoljetkızuge bolady, jurnalisttıŋ negızı qyzmetı qandai? bolaşaqta maǧan qandai jükteme artylady?būl mamandyq rasymen menıkı me? Degen sūraqtarǧa öz özıne jauap beruge de keŋes berer edım.
- Öte ızdenımpaz boluy kerek, öte aqyldy boluy kerek jäne de ädıl boluy kerek. Sebebı jurnalistikada är kezdede ekı taraptyŋ mäselesı qarastyrylady. Bıreuı – aq, al endı bırı- qara bolyp tūrady är kezdede. Sol üşın tarazynyŋ ekı ūşyn bırdei ūstap, bıreuıne auyp ketpes üşın, jurnalist beitarap boluy ärı öte ädıl boluy qajet. Jäne ädıl közqaraspen oqiǧaǧa qarai bıluı tiıs. Öitkenı bız bılemız adamdar är kezdede aldauy mümkın, ötırık aituy mümkın, öz paidasy üşın özın qorǧauy mümkın, sondai jaǧdailar bolmauy üşın oǧan älbette , bırınşı – bılım kerek, ekınşıden ädılettı boluy kerek. Jäne öz mamandyǧyn janymen süiuı kerek.
- Talapker, eger kielı şaŋyraq Qaz ŪU- ǧa tüskıŋız kelse eŋ bırınşı dūrys armandai bılıŋız. Dūrys armandau degen qandai? Şyn jüregımen özıŋnıŋ osy mamandyqty taŋdaitynyŋa senımdı boluyŋ kerek. Jurnalistika mamandyǧy ol- basqa mamandyqtar siiaqty emes, onyŋ erekşelıgı otpen sudyŋ arasynda jüredı. Sondyqtan osy mamandyqqa jetu aldyndaǧy küres- ol jai ǧana bır baspaldaǧy der edım. Jurnalistika salasyna tüskennen keiıngı jasaityn dünielerıŋız – ömırlık täjıribege ainalady. Endıgı talapkerlerge aitar keŋesım mektep tabaldyryǧynda jürgende osy salany qalasaŋyz eŋ bırınşı oqu. Kıtap oqu. Iаǧni ädebietke jaqyn bolu, kıtap oqyp, öz dünietanymyŋmen qosa aqyl- oiyŋdy, jazuyŋdy nyqtap alu der edım. Ekınşı keŋesım – maqala. Sız, kıtap oqysaŋyz, sol oquyŋyzdan jazuyŋyz bılınıp tūrady qandai deŋgeide ekenıŋızdı. Sol jazuyŋyzben meptepte oqyp jürseŋızde qazır mümkındık köp, tıptı äleumettık jelıgede saluyŋyzǧa bolady, gazet- jurnaldarǧa, saittarǧa berseŋız bolady. Solai özıŋızdı jan jaqqa körsetıp, damytyp, mektep qabyrǧasynda jürıp- aq, osy jurnalistikanyŋ alǧaşqy qadamyn bastasaŋyz bolady. Osy jolda jasaǧan dünielerıŋız sızge ülken kömegın beredı dep aita alar edım.
Erdäulet Qaliev
Qyzylorda oblysy, Şielı audany,
Ortaqşyl auyly
Ǧylymi- şyǧarmaşylyq jetekşısı: Jidegül Äbdıjädılqyzy
