Su-tırşılık közı

5103
Adyrna.kz Telegram
https://adyrna.kz/content/uploads/2020/07/5a34f257-a0c3-41f9-8a29-0a3057a52bf5.jpeg
       Elımızde bolyp jatqan keleŋsız jaittar men problemalar bırte-bırte şeşımın tauyp, bıraz mäselenıŋ nüktesı qoiylyp keledı. Sonyŋ bırı auyz-su mäselesı. Auyz-su mäselesı künnen künge jaqsaryp, auyl-aimaqtardy qamtyp jatqanyn köz körıp, qūlaq estıp jür. Bır kezderı problema bolǧan auyz-su mäselesın şeşu üşın ükımetbırneşe memlekettık baǧdarlamalar qūryp, ıske asyruda. Solardyŋ bırı "Qazaqstan Respublikasynyŋ 2001-2030 jyldarǧa arnalǧan "Auyz su" memlekettık baǧdarlamasy".

       Baǧdarlamanyŋ maqsaty - Qazaqstan Respublikasy tūrǧyndaryn kepıldı sapaly auyz sumen tūraqty qamtamasyz etu jäne oǧan strategiialyq resurs märtebesın beru.

      Baǧdarlamanyŋ negızgı mındetterı: 

tūrǧyndardy kepıldı sapaly auyz sumen qamtamasyz etu jaǧdaiyn  jaqsartu jönınde ıs-şaralardy äzırleu, olardy ıske asyru jönındegı 
basymdyqtardy aiqyndau;
halyqty auyz sumen qamtamasyz etudıŋ normativtık qūqyqtyq bazasyn jasau;
Baǧdarlamany ıske asyru üşın investisiialar men qarjylandyru közderınıŋ qajettı kölemın anyqtau

        Osy "Qazaqstan Respublikasynyŋ 2001-2030 jyldarǧa arnalǧan "Auyz su" memlekettık baǧdarlamasy” aiasynda köptegen auyz-su mäselelerı şeşılıp, tolyq sumen qamtu mäselelerı qaralyp keledı. Aldaǧy uaqytta eldı mekenderdıŋ aimaq-aimaǧynda su mäselesı şeşıledı degen ümıttemız.

              Belgılengen sapa normalaryna säikes kelmeitın auyz susynamalarynyŋ paiyzben körsetılgen ülesı. Qazırgı taŋda auyz sudyŋ sapasy äldeqaida jaqsarǧanyn tūrǧyndardyŋ sözınen de aŋǧaruǧa bolady.

    Almaty qalasynyŋ tūrǧyndary su mäselesı jönınde ne deidı?

Joldasbaev Qairat:

    Almatyǧa köşıp kelgenıme biyl on jyl toldy. Osy uaqyt arasynda sumen eşqandai mäsele tuyndamady. Almatyǧa kelmei tūryp “Almatynyŋ suy jaman, tūnyp tūrǧan hlor” degendı jiı estitınmın. Köşıp kelgen jyly hlordyŋ dämı älsın şyǧyp tūratyn, al qazır būrynǧydai hlor tatyǧan su ışpeimız. Keide hlordyŋ dämın sezıp qalamyn. Ol kezde tazalau prosessı jürıp jatady-au deimın. Hlormen tazalap tūrǧan da jön şyǧar. Negızınde suǧa qatysty aitar şaǧymym joq.

Altynbek Asqarūly, şarua;

    Qalanyŋ qaq ortasynda tūrmasam da sumen eşqandai mäsele bolmapty. Auyz-su bylai tūrsyn, baqşamdy da emın-erkın, eşqandai kedergısız suaryp alamyn. Qysym da qalypty bolyp tūrady. Sudyŋ aiaq-astynan öşıp qalǧanyn nemese kır, lai su aqqanyn körmedım.

Darhan Altaibek, şarua:

    Tanystarym üige kelgende “Qalanyŋ qaq ortasynda tūryp, baqpen qalai ainalysyp jürsıŋ? Hlor sumen baqşaŋdy suǧarasyŋ ba?” degen sūraqtardy jiı qoiady. “Almatynyŋ suy hlor” degen mifke älı künge deiın senetınderge külkım keledı. Elımız damyp jatqanda su mäselesı hlorlanyp bır orynda tūra bermeitını anyq emes pe?!

Möldır Seiıtbek:

    Suǧa qatysty aitar şaǧymym da, synym da joq. Būryndary densaulyq üşın alaŋdaǧannansudy mındettı türde filtrdan ışetınmın. Qazır ol ädettı qoidyq. Ärine, densaulyqqa alaŋdap sudy filtrden ışemız. Bıraq su sapasy jaqsarǧaly berı būrynǧydai tıkelei krannan ışuge qoryqpaimyn.

Su qūbyry mamany:

     Auyz su sapasynyŋ naqtylai aitsaq jer-asty sularynyŋ sapasy būrynǧydan jaqsarǧanyn, qūramyndaǧy artyq zattardan  tazalanyp bızge ūsynylyp otyrǧanyn Almaty qalasynyŋ tūrǧyny retınde de, maman retınde de rastaimyn.Ara-tūra suda hlordyŋ dämı men iısı şyǧyp tūruy qalypty jaǧdai. Ötikenı köktem men küz ailarynda qala suyn hlormen zarasyzdandyrady. Almaty qalasynda paidalanyp otyrǧan sudyŋ 70 paiyzy jerasty suy (500 metr tereŋdıkten alynady), 30 paiyzy tazartylǧan jerüstı suy. Mūnymen jūmys toqtap qalǧan joq. Qarastyratyn mäseleler älı de bar. Tek qana Almaty qalasy boiynşa emes, öŋırler boiynşa da taza auyz-suymen qamtamasyz etu josparlanyp, mamandar öz jūmystaryn atqaruda.

                                             TŪRSYNJAN Laura,         Adyrna ūlttyq portaly

Pıkırler