Sońǵy bir jylda bizdiń bılik sabaq alatyn talaı oqıǵa boldy. Biz áli kúnge deıin sonyń zardabyn tartyp kelemiz. Biraq eshqashan sabaq alǵan emespiz. Biz emes, bılik sabaq alǵan joq.
Eger kúni búginge deıingi ómir súrip kelgen bılik júıesi osy qalyppen ary qaraı kete beretin bolsa, aldaǵy ýaqytta jaǵdaı tipti kúrdelene túsedi.
Al Qordaı qaqtyǵysynan keıin jaǵdaı qalypqa tústi me? Joq. Keshe Shornaqta taǵy shý shyqty. San ulttyń basyn qosyp, bıik minbelerden daıyn bireýlerdi sóıletip otyrǵan Assambleıa men qoǵamdyq kelisim mınıstrligi qaıda qarap otyr? Jasandy uıym qyrýar qarjy bólinip, ózge enostarǵa jarasym berip otyrǵan shyǵar. Biraq bizdiń aıtaramyz: Qazaqstan deıtin táýelsiz memlekette «qazaq máselesi» sheshilmeı, jaǵdaı eshqashan durystalmaıdy!
Al «qazaq máselesiniń» astarynda ne jatyr?
-Ana tiliniń, qazaq tiliniń 30 jyldan beri sheshilmegen túıini jatyr;
-Jyldar boıy boıy jınalyp qalǵan problemalar tur;
-Eldiń basym bóligin quraıtyn qazaq halqy kedeıliktiń qamytyn kıip otyr;
-Otandyq óndiris áli oıdaǵydaı damyǵan joq. Bári shetelden tasymaldanady, áli de ımportqa táýeldi elmiz;
-Teńge qunsyz, baǵa baqylaýsyz, jyl saıyn ósip barady;
-Qarapaıym halyq pen bıýdjettik mekemelerde jumys isteıtin azamattardyń jalaqysy jartymsyz. Aılyǵy shaılyǵyna jetpeıdi;
-«Aldymen –ekonomıka, sosyn saıasat» tujyrymy popýlıstik bos áńgime ekendigin búgingi ýaqyt kórsetip berdi;
-Qoǵamdy jaılaǵan jemqorlyq júıe halyqty ábden sharshatty;
-«Bári baqylaýda» deıtin bıliktiń áreketinen el ábden mezi boldy. El búgin bılikke senbeıdi;
-Memlekettiń munaıyn satyp baıyǵan bılik basyndaǵylar halqyna jaǵdaı jasaı alǵan joq. Biraq ózderi baıyp aldy;
-Qazaqstannyń munshama tabıǵı baılyǵymen 30 jyldyń ishinde qazaqtyń tabysyn molaıtyp, dáýletin arttyrýǵa bolar edi;
-Joǵaryǵa jalǵan aqparat berý arqyly «tabysty keremet etip, eselep kórsetý» bizdiń keshegi bılikti jarǵa jyqty. Al búgin ozyq 30 memleket túgili, damyǵan 50 eldiń qataryna da ene almaı qaldyq;
-Bılik pen halyqtyń arasy barǵan saıyn alshaqtaı tústi;
-Qazaqstan kez kelgen tosyn jaǵdaıǵa daıyn bolmaı shyqty. Indet irgemizdi ashty, áleýetimiz álsiz, densaýlyǵymyz dármensiz bolyp shyqty. Ajalmen betpe bet qaldyq;
- «ıfrly Qazaqstan» sıqymyzdy kórsetti;
Mundaı pikir men tujyrymdy odan ary dáıekti túrde jalǵastyra berýge bolady. Biraq aqıqaty...
Memlekettiń saıasat pen ulttyq ıdeologııa eldiń 70 paıyzyn quraıtyn qazaq degen ult arqyly arqyly júrgiziletinin bılik ózderi uqtyryp, ózge etnostarǵa únemi ashyq aıtyp otyrýy tıis. Al bizde áli kúnge deıin «orystar renjıdi, basqa etnostardan uıat bolady» degen jaltaq kózqaras bar.
Al jaltaqtyq ultty óltiredi. Durysy...
Qordalanyp qalǵan «qazaq máselesi» sheshilmeı, eldegi jaǵdaı eshqashan durystalmaıdy! Ashynǵan halyq ne isteıdi? Kóshege shyǵady, kólikti órteıdi.
...Toqaev bıligi muny túsine bastaǵan tárizdi.
Erkin Qaldan,
«Adyrna» ulttyq portaly
