1991 jyly 1 tamyz kúni Kókshetaýda Aqan seriniń eskertkishi qoıyldy. Aıtýly kúnde ózderińizben Aqan seriniń ańyzǵa aınalǵan Balqadısha ániniń shyǵý tarıhymen bóliskimiz keledi.
Aqan toı-tomalaqtan tyılyp, úıinde otyrǵan kezde «Aqan jyndanyp ketipti, tún ortasynda sý perisimen oınas qylyp júr» degen qaýeset órship turady. Aqan shyǵarmashylyq daǵdarysta júrgen osyndaı tusta, ol bir shildehanaǵa shaqyrtý alady. Toıda otyrǵanda Aqan otyrǵan úıge totydaıyn sylanǵan Hadısha atty qyz keledi. Sol aýyldyń ol aýyldaǵy Ybyraı degen aýqatty kisiniń qyzy eken. Bir kezde Hadısha: “Aqan aǵamnyń qasyna otyryp án tyńdaıynshy”, - dep dostyq peıil tanytady. Sol kesh boıy Aqan men Balqadısha sulý áýezdi án shyrqaıdy. Muny estigen qyzdyń aǵalary jeńgelerin jumsap, Balqadıshanyń úıge qaıtýyn buıyrady. Sondaı sátte:
Degende, Balqadısha, Balqadısha,
Bolarsyń bizdiń sózge zar, Qadısha.
Bulańdap asaý taıdaı júrgen basyń,
Bolasyń qandaı janǵa jar, Qadısha.
Qyzy ediń Ybyraıdyń Balqadısha
Ózendi órleı bitken tal, Qadısha,
Bir túgil eki jeńgeń kelip otyr,
Ruqsat bizden sizge bar, Qadısha, - dep Aqan seri uzaq ánge basqan eken.
Aqantanýshylardyń sózinshe, seri Balqadıshany shyn unatqan, al Qadısha Aqannyń ózine emes, ánine ǵashyq bolǵan. Negizinde ol ózi súıgen jigitke turmysqa shyǵyp, birneshe perzenttiń anasy atanyp, baqytty ǵumyr keshken desedi. Al jasy elýden asqan Aqan atamyz oıyn ashyq aıta almaı, ishten tynǵan eken.
Arqanyń aqberen ánshisi, qazaqtyń sulý serisi Aqan ánderiniń dúnıege kelýine sebepker bolǵan názik jandylar munymen bitpeıdi. Odan bólek, Aqtoqty da, syǵan qyzy da máńgilik ólmeıtin ánderge arqaý bolǵan ańyz arýlarymyz.
Aıaýlym ÁBILDA
“Adyrna” ulttyq portaly
