Ūltşyldyq – qylmys emes
- QKHP-nyŋ mälımdemesı ūlttyq jäne tıldık mäselelerdı şeşuge qatysty ekstremaldy közqaras ökılderınıŋ sany artuyna alaŋdaǧan elektoratty tartu maqsatynda jasalǧan sailaualdy qadamǧa ūqsaidy. Būl degenımız – ıs jüzınde kommunistık ideialardy qoldaityn janaşyr elektorattyŋ joq ekendıgınıŋ belgısı. Al, QKHP-nyŋ aldaǧy sailauda Parlamentte qalǧysy keletını belgılı dünie. Bas prokuraturaǧa QKHP-nyŋ mälımedemesıne jauap beru oŋaiǧa soqpasy anyq. Sebebı, «radikaldy ūltşyldar» degen qandai ūltşyldar? Ony kım qalai tüsınedı jäne olar qandai jaǧymsyz äreketter ısteidı degen mäselelerı naqty emes. Jalpy alǧanda ūltşyldyqtyŋ qaisysyn alyp qarasaŋyz da ekonomikalyq ūltşyldyq, saiasi ūltşyldyq, mädeni ūltşyldyq qylmys bolyp tabylmaidy,-deidı saiasattanuşy Ǧaziz ÄBIŞEV. Al täuelsız jurnalist Miras Nūrmūhambetov QKHP özderın «besınşı kolonna» retınde körsettı deidı.
- QKHP özın «besınşı kolonna» jäne Qazaqstandaǧy kollaborasionizmnıŋ äleuettı közı retınde körsettı. Sondyqtan bas prokuraturaǧa olardyŋ özıne nazar audaru kerek. Öitkenı, ündeude ūltaralyq arazdyqty qozdyrudyŋ tıkelei jäne jasyryn notalary bar.
Sondai-aq, ol 90-jyldary bilık dūrys saiasat jürgızgende qazırgıdei problemmalar tuyndamas edı degen pıkırde:
- Ūltşyldyqty ärkım özınşe tüsınedı. Sondyqtan būǧan naqty jauap beru mümkın emes. Bıraq, mynany este ūstaǧan jön. Ūltşyldyq ta kommunizm sekıldı soŋǧy üş on jyldyqta memlekettıŋ dūrys ūstanbaǧan saiasatynyŋ «jemısı». Eger 90-jyldardyŋ basynda bilık bolşevikterdıŋ qylmysyn äşkerelep, dekommunizasiia jürgızıp, saiasi jäne ekonomikalyq reformalardy jüzege asyrǧan bolsa, qazırgıdei kommunister nemese ūltşyldar tuyndatyp jürgen mäseleler bolmas edı. Keŋes odaǧyn eşkım aŋsary auyp eske almaityn edı. Al dūrys jürgızılgen ūlttyq saiasat (būl tılge, bılımge, auyldyŋ damuyna, oralmandarǧa qatysty ) radikaldy nemese qandai da bır ideologiiany jaqtauşylarǧa mümkındışılık bermeidı.
Ūltşyldyq bır jaqty dünie emes
-Bır jaqty ǧana ūltşyldyq degen närse bolmaidy. Bızdıŋ ūltşyldyq dep jürgenımız – etnoūltşyldyq. Iаǧni, nasizmnıŋ bır türı. Nasizm degen Germaniiadaǧy Gitler tūsyndaǧy (1933-1945) nasizm emes. Onyŋ da öz ışınen bırneşe türı bar. Būl Horvatiiadaǧy ustaşi, Vengriiadaǧy Horti rejimderı jäne Rumyniiadaǧy general Antonesku taǧy basqalary. Būl elderdıŋ barlyǧyn Gitler jaulap alǧan joq, bıraq 1939-1945 jyldary erıktı türde, ideialyq sebeptermen nasistık Germaniianyŋ äskeri odaqtastary retınde äreket ettı jäne barlyq maidandarda, eŋ aldymen Şyǧys maidanynda Keŋes Odaǧyna qarsy, iaǧni bızdıŋ äkelerımız ben atalarymyzǧa qarsy soǧysty. Bızdı öltıruge keldı. Olar şamamen 10 million sarbazdy (sanau ädısterıne bailanysty ärtürlı sandar atalady: jaralanudan qaitys bolǧan jäne t. b.) jäne 17 milliondai qarapaiym halyqty öltırdı,-deidı tarihşy Nūrtai MŪSTAFAEV.
«Adyrna» ūlttyq portaly
