Tashkent oblysy Tashkent aýdanyndaǵy orta mektep muǵalimderine selk etkizerlik tapsyrma berilipti. Muǵalimder endi hıdjab kıetin, juma namazǵa baratyn oqýshylar men ata-analardyń tizimin jasaýy kerek. Bul týraly islam.kz saıty derekkózge silteme jasap habarlady.
"Ozodlık" redakııasyna túsken anketada oqýshy men ata-anasynyń aty-jóni, turǵylyqty jáne jumys orny kórsetilgen. Buǵan qosa, muǵalimder ata-anasy shetelde júrgen, nemese ekstremıstik aǵymdy jaqtaıtyn oqýshylardy kórsetýi tıis.
Tashkent aýdanyndaǵy №12 orta mektep muǵaliminiń aıtýynsha, bul tizimdi ata-analar bilmeýi kerek. Muǵalimder málimetti aýdan ákimshiligine 2 qazanǵa deıin tapsyrýy kerek eken.
Tashkent aýdanyndaǵy birneshe mekteptiń basshylyǵy mundaı málimet Tashkent qalasy ákiminiń tapsyrýymen jınalyp jatqanyn habarlady. Desek te, bul anketadan habardar bolǵan birer ata ana óz narazylyqtaryn bildirýde. «Oqýshylardy dinı senimi úshin qýdalamaq pa?» degen suraqqa ata analar mardymdy jaýap ala almaı otyr. Bılik tarapy mundaı anketa oqýshylardy ekstremıstik dinı aǵymdar jeteginen qorǵaý maqsatynda júrgizilip jatqanyn alǵa tartady.
Aıta keteıik, Ózbekstanda qoǵamdyq oryndarda, mektepterde, joǵary oqý oryndarynda hıdjab kıip júrýge tyıym salynǵan. Eki jyl buryn respýblıkada biryńǵaı mektep formasy engizildi.
Bizdegi ahýal qandaı?
Ózbek elinde dinı senimmen astyrtyn kúres bastaldy deýshiler kóp. Alaıda basqa-basqa Ózbekstan din máselesine qatysty tetikterin Qazaqstannan áldeqaıda erterek burap, rettep bastaǵan. Ýahabbızm, salafızm syndy teris aǵymdaǵy dinkeshter Ózbekstannan tabandaryn jaltyratqaly qashan. Ókinishke qaraı, ózbektiń jerinen bas saýǵalaı qashqan ekstremıstik kózqarastaǵy dúmsheler Qazaqstanǵa ótip, bizdiń jerimizde qanshamasy qalyp qoıǵan edi. Qazaq eliniń zańynyń solqyldaqtyǵyn ózderine tıimdi paıdalanǵan teris dinı aǵym ókilderi bul kúnde tamyryn tereńge jaıǵany sonsha, birtindep saıası bılikke de aralasa bastady. Reti kelip jatsa, saıası bılik minberinen óz pátýalaryn tyqpalaýdan taıynbaıdy. Ózbek elindegi anyqtamalyq anketa men qazirgi qazaq dalasyndaǵy dinı ahýaldy salystyra otyryp qaýiptiń qaı tustan tónetinin ańǵarý qıyn bolmas, sirá.
«Óte durys! Ózbek bıligi óte saq. Álgindeı anketa beker júrgizilip jatqan joq. Demek, teris dinı aǵym ókilderiniń «ıisin» sezgen ózbek bıligi. Ondaı dúmsheler sańyraýqulaqtaı qaptap, kóbeımeı turǵanda, naqty shara qoldaný kerek. Áıtpese, Qazaqstandaǵy sııaqty dúmshelerdi aýyzdyqtaı almaı qalady. Din degen dúnıeni zańmen myqtap bekitip, tyrp etkizbeı tastamaıynsha, tynyshtyq joq, menińshe. Bizde qalaı? Ár aýylda kemi eki meshitten bar qazir. Sol meshittiń bárinde shynaıy musylmandar júr degenge senesiz be? Al shoqsha saqaly shoshańdaǵan salafıt, ýahabbıtter el ishin emin- erkin kezip, ýaǵyzyn aıtyp júrgeni anaý. Osydan keıin ne aıtýǵa bolady?», deıdi Túrkııada dintaný salasyn zerttep júrgen Almas ORYNBAI.
«Dinniń saıasatqa aralasqany, qoǵamnyń quryǵany dep sanaımyn. Ózbekstan bul máselede óte tııanaqty tirlikter atqarýda. Ókinishke qaraı, bizdiń elde áli kúnge deıin túrli dinı senimdegi adamdar arasyndaǵy alaýyzdyq, tipti dushpandyq órshimese, toqtar emes. Qazaqstan túrli ulttar mekendegen jer. Sondyqtan mundaı elde eń aldymen, dinı senim máseleleri zańmen rettelýi kerek edi. Ózbekstannan bul turǵyda úırenerimiz az emes. Teris dinı senimdegi adamdardan qoǵamdy tazartý úshin bar kúshti salmasa, bolashaqta qazaq bıligine tónetin eń úlken qaýip solardan bolady», -deıdi saıasattanýshy Erkin SABYRBEK.
Qalaı desek te, ózbek aǵaıynnyń teris dinı aǵym ókilderimen kúresinen úırenerimiz kóp. Qazaq dalasyn da jat aǵymdy jaqtaýshy, ulttyń qundylyǵyna qol salyp, astyrtyn aram nıetin júzege asyrýǵa asyǵyp, janatalsqandardan tazartatyn ýaqyt jetti. Osy betimen kete berse, túbinde Qazaq degen ulttyń tamyryna teris aǵym ókilderi jetpesine kepildik joq.
Raýana DIMAShQYZY,
«Adyrna» ulttyq portaly.
Foto ashyq derekkózden alyndy.
