Elektrondyq ükımet jäne körsetıletın memlekettık qyzmetterdıŋ deŋgeiın köteru – el basşylyǧy men Ministrlık jūmysynyŋ maŋyzdy baǧyttarynyŋ bırı.
Ömır boiy, ärtürlı ömırlık jaǧdailarda, ärbır azamat memlekettık qyzmetterdı alu qajettılıgıne tap bolatyny dausyz. Bırı nekesın zaŋdy tırkeuge niettense, ekınşısı balasynyŋ ömırge keluıne bailanysty oǧan tuu turaly kuälık alǧysy keledı, taǧy bırıne emhanaǧa tırkelu qajettılıgı tuyndasa, endı bıreuge öz biznesın zaŋdy tırkeu kerek bolady. Osylar tektes bızdıŋ ömır süruımızge qajettı qyzmet türlerı jeterlık. Qazırgı künı Qazaqstan Respublikasynyŋ memlekettık tızılımınde olardyŋ sany 740 qūrap otyr. Osy 740 türlı qyzmettıŋ 71,9 paiyzy tolyǧymen avtomanttandyrylǧan jäne bır tereze qaǧidaty boiynşa ūsynylady.
Elımızdıŋ azamattary memlekettık qyzmetterdı egov.kz portaly arqyly, MGov mobildık qosymşasynyŋ jäne Telegram-bot arqyly onlain türde, nemese elımızdıŋ tükpır-tükpırınde ornalasqan barlyǧy 359 Halyqqa qyzmet körsetu ortalyqtarynyŋ keŋselerı arqyly oflain türde de ala alady.
2019 jyldyŋ 6 aiynda Qazaqstandyqtar barlyǧy 23,5 mln qyzmettı "Elektrondyq ükımet" portaly arqyly, al 15 mln qyzmettı "Azamattarǧa arnalǧan ükımet" memlekettık korporasiiasynyŋ keŋselerı arqyly alǧan.
Memlekettık qyzmetterdı avtomattandyru jäne oŋtailandyru "Sifrlyq Qazaqstan"memlekettık baǧdarlamasynyŋ negızgı baǧyttarynyŋ bırı bolyp tabylady. Osy baǧyt şeŋberınde memlekettık qyzmet körsetu sapasyn arttyru üşın memlekettık organdardyŋ barlyq prosesterı men jüielerın integrasiialau jäne qaǧaz qūjattar men anyqtamalardy alyp tastau josparlanyp otyr.
Bügınde ministrlıkter men vedomstvolardyŋ jüielerın yqpaldastyrudyŋ arnaiy jospary äzırlenıp, ıske asyryluda, sonyŋ arqasynda ärtürlı vedomstvolyq jüieler arasynda derektermen avtomatty almasu jolǧa qoiylady. 2019 jyly 196 integrasiia, al 2020 jyly taǧy 39 integrasiia bolady dep josparlanuda.
"Smart Bridge"jobasy özara yqpaldasu prosesın jedeldetuge arnalyp otyr. Onyŋ maqsaty memlekettık organdardyŋ barlyq aqparattyq jüielerı men derekqorlary üşın bıryŋǧai platforma qūru, sondai-aq barlyq integrasiialyq räsımderdı jeŋıldetu bolyp tabylady.
Memlekettık qyzmetterdı avtomattandyru jäne oŋtailandyru boiynşa jūmysqa barlyq memlekettık organdar-qyzmet körsetuşıler tartylǧan. Būl üderıstıŋ üilestıruşısı Sifrlyq damu, innovasiialar jäne aeroǧaryş önerkäsıbı ministrlıgı.
Būdan basqa, "Sifrlyq Qazaqstan" memlekettık baǧdarlamasyn ıske asyru şeŋberınde, sondai-aq Tūŋǧyş Prezidenttıŋ "Bolaşaqtyŋ sifrlyq ekonomikasyn", atap aitqanda "auqymdy derekter" jäne "jasandy intellekttı" damytudy qamtamasyz etu jönındegı tapsyrmalaryn oryndau maqsatynda "derekterdıŋ bıryŋǧai qoimasy" jobasyn engızu kütılude.
2020 jyldyŋ 10 jeltoqsanynda ötken Vedomstvoaralyq komissiianyŋ otyrysynda sifrlandyru mäselelerı talqylanǧan edı.
Otyrysta joǧaryda aitylǧan mäseleler, memlekettıŋ, osy salaǧa jauapty ministrlık pen memlekettık organdardyŋ jüzege asyryp jatqan, bolaşaqta jüzege asyryluy josparlanǧan ıs-şaralar jaiynda söz qozǧaldy.
Sonymen qatar «Sifrlyq qūjattar» jobasyn ıske asyru boiynşa mındetter, qyzmetterdı üzdıksız ūsynu mümkındıkterı jäne basqa da mäseleler qaraldy.
Qazaqstan Respublikasynyŋ Sifrlyq damu, innovasiialar jäne aeroǧaryş önerkäsıbı ministrlıgı qūjattardyŋ tüpnūsqasyn ūsynu qajettılıgın boldyrmaityn «Sifrlyq qūjattar» servisın ıske asyrǧandyǧy atar ötıldı.
Qazırgı uaqytta Serviste mynandai 9 qūjat ūsynylǧan: Qazaqstan Respublikasy azamatynyŋ jeke kuälıgı, nekenı tırkeu nemese būzu turaly, balanyŋ tuuy turaly jäne atyn, tegın, äkesınıŋ atyn özgertu turaly kuälıkter, jürgızuşı kuälıgı, bılımı turaly diplom, studenttık bilet, PTR-test nätijesı.
Aǧymdaǧy kezeŋde būl qūjattardy zaŋdy türde qoldanuǧa bolady. Öitkenı «Aqparattandyru turaly» zaŋda elektrondyq qūjattar sifrlyq qūjattar servisı arqyly qalyptastyrylady, tekserıledı jäne paidalanylady, iaǧni qaǧaz qūjattarmen qatar qoldanyla alady degen norma engızılgen.
Taǧy bır eleŋ etkızgen jaŋalyq, ol qūjattardyŋ tüpnūsqalaryn mındettı türde ūsynu talap etılmeitın prosesterdı oŋtailandyru boiynşa ūsynystar berıldı. Qūjattyŋ elektrondyq nūsqasynyŋ zaŋdy küşı bola tūra, qaǧaz jüzındegı tūpnūsqasyn talap etu negızı artyq ekenı dausyz.
Sonymen qatar, 2020 jyly memlekettık körsetıletın qyzmetterdıŋ 90% - dan astamy elektrondyq formatta qoljetımdı bolady. Būl aqparattyq jüielerdıŋ üzdıksız jūmysynyŋ özektılıgın arttyrady. Sol sebeptı aqparattyq jüielerdıŋ ırkılısterın üzdıksız qamtamasyz etu jäne monitoring jürgızu maqsatynda qazırgı uaqytta «Zerde» Ūlttyq infokommunikasiia holdingı » AQ tehnologiialyq prosesterge qatysuşylar arasynda jauapkerşılıktı şekteu boiynşa «Ūlttyq aqparattyq tehnologiialar» AQ-men bırlesken jūmystar jürgızude.
Osy jūmystardy oŋtailandyruǧa mümkındık beretın SLA (Service Level Agreement, Qyzmet körsetu deŋgeiı turaly kelısım) qaǧidaty boiynşa memlekettık organdarmen kelısımder jasaudy qamtamasyz etu ūsynyldy.
Azamattyq hal aktılerın tırkeu boiynşa elektrondyq qyzmet körsetudı qamtamasyz etu maqsatynda azamattyq hal aktılerın memlekettık tırkeu turaly kuälıkterdı qaǧaz nysanda berudı boldyrmau bölıgınde 25 Normativtık qūqyqtyq aktılerge özgerıster engızu mäselesı qaraldy.
Qyzmet körsetu nätijesı qyzmettı aluşynyŋ Egov portalyndaǧy jeke kabinetı arqyly qoljetımdı azamattyq hal aktılerın memlekettık tırkeu turaly QR-kody bar elektrondyq anyqtama bolatyny kütılude.
Būdan basqa, Qazaqstan Respublikasynyŋ Işkı ıster ministrlıgı, Bılım jäne ǧylym ministrlıgı, Auyl şaruyşylyq ministrlıkterınde sūranysqa ie qyzmetter de qaraldy.
Osylaişa, Qazaqstan Respublikasynyŋ Sifrlyq damu, innovasiialar jäne aeroǧaryş önerkäsıbı ministrlıgı Bılım jäne ǧylym ministrlıgımen bırge äleumettık sipattaǧy bılım beru qyzmetterı boiynşa belsendı formatty engızudı josparlauda. Mysaly, üide tegın oqytu, mektep janyndaǧy lagerlerge mektep oquşylaryna joldama beru, auyldyq mekenderge tegın jetkızu jäne jeŋıldıkpen tamaqtanu.
Bolaşaqta pernetaqtany türtıp qana, kompiuterdıŋ ekranyna qarap otyryp, barlyq şaruany tyndyryp, qajettı qūjattardyŋ barlyǧyna qol jetkızemız degen senım zor.
Erke Jomart,
«Adyrna» ūlttyq portaly
