Qazaqstan Prezidentı Qasym-Jomart Toqaev öz Joldauynda «Azamattyq qoǧamǧa qoldau körsetıp, onyŋ äleuetın nyǧaita tüsu kerek. Sondai-aq asa maŋyzdy jalpymemlekettık mındetterdı şeşu üşın talqylau jūmystaryna azamattyq qoǧamnyŋ mümkındıkterın keŋınen qoldanu qajet», degen bolatyn. Prezidenttıŋ osy sözınen halyq pen bilıktıŋ ortaq müdde şeŋberınde bırlesken ıs-qimylynyŋ maŋyzdylyǧyn tüsınemız. Sebebı, azamattyq qoǧamnyŋ belsendı boluy, äleumettık-ekonomikalyq damudyŋ, demokratiialyq qūndylyqtardyŋ el igılıgıne ainaluynyŋ negızı bolary anyq. Bügıngı zamannyŋ ölşemımen qaraǧanda azamattyq qoǧamy damymaǧan eldıŋ, zaman talaby men uaqyt sūranysyna sai damuy da qiyn syŋaily.
Jalpy, azamattyq qoǧamnyŋ myqty boluy üşın, ata-ana balasyna jastaiynan joǧary azamattyq prinsipterge säikes dūrys tärbie bergenı jön dep oilaimyn. Azamattyq qoǧam myqty bolsa – memleket ärqaşan da myqty. Eger bilık myqty bolyp, azamattyq sezım tömen bolsa, būl eldıŋ bolaşaǧy būlyŋǧyr bolatyn sekıldı. Tiısınşe qairatty, jıgerlı azamattyq qoǧam qalyptastyru – azamattyq qauymdastyqtyŋ basty missiiasy.
Memleket basşysy Qasym-Jomart Toqaev jaqsy aityp jür. «Halyq ünıne qūlaq asatyn memleket» qalyptastyryp, azamattyq qoǧamdy damytuǧa jol salynbaq. Endı sony ärı qarai damyta tüsken oryndy ıs bolmaq. Sebebı, barlyq damyǧan, demokratiialyq memleketter mūny äldeqaşan tüsıngen. Olarda qairatty azamattyq qoǧam qalyptasqan.
Azamattyq qoǧam – demokratiia damuynyŋ körsetkışı. Būl – halyqtyŋ qoǧamdyq-äleumettık, mädeni-ruhani jäne saiasi mädenietı. Osy ideia aiasynda bırlesken, qūrylǧan qoǧamdyq ūiymdar – azamattyq qoǧamnyŋ küre tamyry. Azamattyq qoǧamnyŋ jūmysy kemeldengen kezde barlyǧymyzdyŋ ömırımız mazmūndy deŋgeige köterıledı degen oidamyn.
Qazırgı taŋda elımızde azamattyq qoǧam qalyptasu üstınde. Degenmen soŋǧy 5-10 jyldyŋ ışınde elımızdegı ükımettık emes ūiymdardyŋ sany artty, qamtityn baǧyttary keŋeidı. Azamattyq qoǧam instituttaryna ükımettık emes ūiymdardan bölek, saiasi partiialar, erıktıler qozǧalysy men qaiyrymdylyq qorlar da jatady. Keiıngı jyldary memleket tarapynan qoǧamdyq ūiymdardyŋ damuyna erekşe köŋıl bölınude. Prezident öz Joldauynda el ekonomikasyn damytudy küşeitu üşın saiasi modernizasiia jasap, sol arqyly osy qoǧamdyq ūiymdardy jäne azamattyq sektordy köbırek tartu qajettılıgın aitqan bolatyn. Aqparat jäne qoǧamdyq damu ministrlıgı tarapynan da tiıstı ıs-şaralar, arnaiy tūjyrymdamalar qabyldanuda.
Qazaqstan Prezidentı Qasym-Jomart Toqaevtyŋ Qazaqstan halqyna Joldauynda aitqan «Küştı Prezident – yqpaldy Parlament – esep beretın Ükımet» formulasy da qoǧammen bailanystyŋ maŋyzdy ekenın körsetıp otyr. Būl formuladan halyqpen kerı bailanystyŋ maŋyzdy ekenın, azamattarmen kerı bailanys arqyly olardyŋ senımıne ie bolatynyn köremız. Ärbır memleket, onyŋ ışınde atqaruşy organ azamattyq qoǧamdy damytuǧa müddelı. Sebebı, azamattyq qoǧam – serıktes retınde sanalady. Äsırese şeşım qabyldau kezınde köptegen közqarasty ūsynady. Al serıktes retınde şeşımnıŋ ärı qarai jüzege asuyna kömektesedı. Memlekettık organnyŋ barlyǧy belgılı bır mäselege bırdei qarauy mümkın, al azamattyq qoǧam instituttary bılım, medisina, äleumettık qorǧau siiaqty ärtürlı saladaǧy toptar bolǧandyqtan jan-jaqty közqarasta bolady. Sonymen qatar, olar jergılıktı mäselelerdı jaqsy bıledı. Osylaişa ükımet pen memleketke aqparatty tez jetkıze alady. Atqaruşy organ mūndai toptardy aqparatty alu, ortaq şeşım qabyldauǧa paidalana lady.
Qoryta aitqanda, älemde azamattyq qoǧamy damyǧan elder, alǧa qarai qadam basyp, damyǧan elder. Sebebı, azamattarynyŋ közqarasy men pıkırlerıne qūlaq asatyn bilıgı bar azamattyq qoǧam - eŋ jaqsy qoǧam.
D.Arǧyngeldı,
“Adyrna” ūlttyq portaly
