Bügınde mineraldyq tyŋaitqyşsyz, pestisid, özge de tehnogendı qospasyz (gendık modifikasiiasyz) taǧam öndıru ūlt densaulyǧy üşın asa maŋyzdy ekenın jaqsy bılemız. Būl baǧytta salamyz da dalamyz da äleuettı.
Alaida qūramynda GMO bar azyq-tülık önımderı eşqandai tekserıssız qazaqstan naryǧyn jaulap jatyr. Būl GMO-ny anyqtaityn arnaiy zerthanalardyŋ joqtyǧymen bailanysty. Damyǧan elderde būl mäsele qatty baqylauda. Mysaly, Evroodaq qūramyndaǧy elderde GMO komponentterı qosylǧan azyq-tülıkterın öndıruge jäne importtauǧa qataŋ şekteuler qoiylǧan. Erejege sai, qūramyndaǧy GM-qospasy 0,9%-dan asqan önımdı paidalanbaidy. Atalǧan ūiym 2004 jyly 4 jasqa deiıngı balalardyŋ taǧamyna GMO qosuǧa tyiym saldy. Al bızdıŋ eldıŋ balalaryna arnalǧan taǧam türlerınıŋ jaǧdaiy qalai? Ony tekserıp jürgen bır de uäkılettı organ joq.
Älem ǧalymdary GMO-ŋ ziiany turaly köptegen dälelder keltırgen. Amerikandyq ǧalym Djon Fagan, Kler Robinson siiaqty ǧalymdar GMO önımdı üzdıksız paidalanǧan jaǧdaida, adamnyŋ asqazan joldaryndaǧy keibır mikroaǧzalar böten genderdı ūstap alyp, olardy öz DNQ-syna ainaldyryp, aǧzada rak kletkalarynyŋ paida bolatynyn jäne bedeulıkke soqtyratynyn däleldedı.
Şotlandiiadaǧy Aberdin universitetınde professor Puştai transgendı GMO kartoppen qorektenetın egeuqūiryqtarǧa täjıribe jürgızgen. Nätijede egeuqūiryqtarda ışek qabyǧynyŋ zaqymdanuy, bauyrdyŋ ışınara atrofiiasy, timus pen ışkı aǧzalardyŋ salmaǧynyŋ özgeruı tırkeldı. İtaliiada, Urbino universitetınde 2002 jyly GMO soiasymen qorektenetın tyşqandar zertteldı. Olarda da bauyrda özgerıster bolyp funksiialary būzyldy. Kann universitetındegı professor Gilles-Erik Seralini bastaǧan bır top fransuz zertteuşılerı egeuqūiryqtardy ekı jyl boiy AQŞ-tan äkelıngen GM jügerımen tamaqtandyrdy. Täjıribege qatysqan januardyŋ 83 paiyzynda qaterlı ısıkter paida boldy: ūrǧaşylary jatyr qaterlı ısıgı, erkek tyşqandar terı men bauyr qaterlı ısıgı saldarynan barlyǧy ajal qūşty.
Däl osyndai faktorlardy eskere otyryp, «Auyl» partiiasy özınıŋ sailaualdy baǧdarlamasyna GMO azyq-tülık tauarlary men auyl şaruaşylyǧy önımderın öndıruge, satuǧa tyiym salu jäne Qazaqstanǧa äkelınetın tamaq önımderı qūramyn tekseretın zerthana qūrudy engızıp otyr. Partiianyŋ osy baǧytta naqty ūsynystary bar. Olar ükımet basşysynyŋ atyna da jıberılgen. Bıraq osy uaqytqa deiın naqty jauap kelgen joq.
Partiianyŋ pozisiiasy anyq – GMO bar azyq-tülıkterdıŋ öndırıluı men satyluyna tyiym salu!
