«Orys tilin bilmeý – ıgilikten bas tartýmen teń»,- deıdi elshi myrza

4204
Adyrna.kz Telegram

Kez kelgen qazaqstandyq úshin orys tilin bilý — bul obektıvti artyqshylyq, sondyqtan bul ıgilikten bas tartý negizsiz bolar edi. Bul týraly «Komsomolskaıa pravda» gazetine bergen suhbatynda Reseı Federaııasynyń Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy Tótenshe jáne Ókiletti Elshisi Alekseı Borodavkın málimdedi dep jazady «Adyrna» ulttyq portaly Kznews.kz. saıtyna silteme jasap.

«Qazaqstanda Memlekettik til — qazaq tili. Ulttyq ózin-ózi sáıkestendirý Qazaqstanda adamdardyń ultyna qaramastan dál osy tilde sóıleýin talap etetini anyq. Biraq Qazaqstan Respýblıkasynyń Konstıtýııasynda memlekettik uıymdarda jáne jergilikti ózin-ózi basqarý organdarynda orys tili de resmı túrde qazaq tilimen teń qoldanylady dep naqty jazylǵan.
Kez kelgen qazaqstandyq úshin orys tilin bilý — bul obektıvti artyqshylyq, sondyqtan bul ıgilikten bas tartý negizsiz bolar edi.

Sonymen qatar, Eýrazııadaǵy ıntegraııalyq proester memleketaralyq qarym-qatynas tili retinde orys tiliniń pozıııasyn nyǵaıtýdy kózdeıdi. Qazaqstandyqtar TMD keńistigindegi basqalarǵa qaraǵanda orys tilin jaqsy meńgergen. Olar ony durys aıtady, ekpinsiz, saýatty jazady. Qazaqstandyqtar budan óziniń artyqshylyǵynan bas tartpaýy kerek dep oılaımyn. Kerisinshe, orys tilin bilýdi kúsheıtip, balalaryn tereńdetip oqytý kerek», — dedi Alekseı Borodavkın.

Onyń aıtýynsha, ókinishke oraı, burynǵy Odaqtyń búkil keńistiginde, onyń ishinde Reseı men Qazaqstanda orys tilin bilý deńgeıi tómendedi.

«Biraq biz jaǵdaıdy túzetýge tyrysamyz, dostarymyzǵa kómektesemiz — oqytýshylardy jiberemiz, orta mektepter úshin muǵalimderdi daıarlaýdy keńeıtemiz, oqý-ádistemelik materıaldardy shyǵaramyz. Qazaqstanda orys tilinde oqytatyn Reseı fızıka-matematıka mektebin ashý máselesi pysyqtalýda.

Reseılik joǵary oqý oryndarynyń Qazaqstandaǵy fılıaldary týraly jáne qazaqstandyq joǵary oqý oryndarynyń Reseıdegi fılıaldary týraly kelisimder jasalýda. Bul M.V. Lomonosov atyndaǵy MMÝ-niń qazirgi Qazaqstandyq fılıalyna qosymsha. Shynynda da, qazaqstandyq jastar Reseı JOO-na oqýǵa barsa, orys tilin qalaı meńgere alady. Qazirgi ýaqytta bizde 74 myńǵa jýyq qazaqstandyq stýdent bilim alýda! Qazaqstan joǵary bilimdi mamandardyń mundaı ustahanasyn joǵaltqysy kelmeıdi dep oılaımyn», — dep atap ótti elshi.

Sonymen birge, Reseıde, búkil álemdegi sııaqty, qazirgi epıdemıologııalyq jaǵdaıǵa baılanysty kóptegen joǵary oqý oryndary sabaqtardy reseılik jáne sheteldik stýdentter úshin qashyqtyqtan oqytý formatyna aýystyrý týraly sheshim qabyldady.

«Men bul qolaısyzdyq týdyratynyn túsinemin, óıtkeni oqý sapasy keıde tómendeıdi. Biraq, ókinishke oraı, bul áli múmkin emes. Adamdardyń densaýlyǵy men ómiri — eń aldynda. «Dıstanıonkaǵa» kóshý nátıjesinde paıda bolǵan oqýdaǵy «olqylyqtar» eskerilip, stýdentter úshin olardyń ornyn toltyrý úshin barlyq qajetti jaǵdaılar jasalatynyna senimdimin.

Qazirgi ýaqytta sheteldik stýdentterdi kúndizgi oqýǵa aýystyrý týraly másele qaralýda jáne baqylaýda. Máskeýdegi joǵary oqý oryndarynyń qalypty jumys rejımine oralǵany jáne Reseı men Qazaqstan arasynda reıster sany artyp kele jatqany týraly aqparat — bizdiń durys jolda ekendigimizdiń jáne jaqyn arada Qazaqstannan kelgen stýdentterdiń reseılik joǵary oqý oryndaryndaǵy úırenshikti bilim berý proesine orala alatyndyǵynyń belgisi», — dep qosty ol.

Pikirler